مقصود از «هامان» در قرآن، «آمون» است و اين دو اسم از نظر تلفظ و وزن، به هم نزديكند؛ به ويژه آنگاه كه بدانيم «آمون»، «اَمانا» نيز تلفظ مى شود و نشانه اختصارى «بزرگِ كاهنان» است؛ مانند اسم فرعون كه به معناى سراى بزرگ حكومت و لقب پادشاهان مصر بوده است. در نتيجه، هامان لقب بزرگ كاهنانِ «آمون» است که در ضمن وزير فرعون هم بوده است. به عبارت دیگر هامان معرّب «آمون» يا «اَمانا» است كه لقب رؤساى كاهنان معبد آمون، بزرگِ خدايان مصريان در شهر طيبه در نيل عليا بوده است. اين مطلبِ تعجب آورى نيست؛ زيرا طبيعى است كه هر كسى كه به مكان مقدسى منسوب باشد، نام همان مكان را به عنوان لقب بر خود مى‌نهد.

عقيل برادر اميرمؤمنان(ع) است و با هم از يك پدر و مادر هستند. او پسر دوم ابوطالب می باشد و بيست سال از امام علی(ع) بزرگتر بوده است. از مجموع آنچه درباره او نقل شده، چنين استفاده مى شود كه او مرد با ايمان و نيك نفسى بود، ولى از نظر روحى ضعيف بود و اگر گاهى لغزشى از او سرزده به علت همين ضعف بود. يكى از امتيازات او آگاهى وسيعش نسبت به علم انساب بود؛ قبائل عرب را خوب مى شناخت و از نسبهاى آنها آگاه بود. حتی بعضى او را يكى از نسب شناسان چهارگانه عرب شمرده اند.

نویسندگان نزدیک به زمانه خواجه نصیرالدین به نقش داشتن خواجه در وقایع فتح بغداد اشاره ای نکرده اند؛ بلکه مهمترین عامل سقوط بغداد را سستى و بى تدبيرى خلفاى عباسى بیان کرده اند. مغول در طول 40 سال حمله به سرزمین های اسلامی، شهرهای زیادی را قتل عام کرد و نشان داد که نیازی به مشورت کسی برای حمله به بغداد ندارد. در حالی که خواجه تا می توانست مانع قتل عام و شرارت مغولان می شد؛ او جان بسیاری از ساکنان شهرها و علمای مسلمان را نجات داد.

مولوی در اشعار خود تمثیلهای زیبایی به کار برده و بسیاری از علمای علم اخلاق از تمثیلهای او استفاده می کنند؛ اما بخاطر انحرافاتی که در برخی اشعار او وجود دارد علما با گرفتن بزرگداشت برای او مخالفت کرده اند. مولوی علاوه بر اخلاق متکبرانه صوفیانه خود، دربرابر پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز اشعار سخیفی دارد و گاهی نیز به تمجید معاویه و شیطان می پردازد. همچنین عقایدی خلاف شرع و قرآن اتخاذ کرده که باعث می شود علما در مورد او احتیاط کنند و با برخی از افکار و اشعار او مخالفت ورزند.

خواجه حافظ شیرازی با توجه به مذهب زمانه و شهرش و شواهدی فقهی و کلامی که در دیوان او وجود دارد، مقلد فقه شافعی و پیرو کلام اشعری است؛ با این حال تعلق خاطری عمیق و صادقانه به اهل بیت(ع) دارد و در مسلک عرفانی به عرفان شیعه نزدیک تر است تا صوفی گری سنی.

این کتاب که در واقع جلد یازدهم از کتاب «المنثور و المنظوم» است، توسط ابوالفضل احمد بن ابى طاهر خراسانى معروف به ابن طیفور (204_ 280ق) نوشته است. کتاب المنثور و المنظوم، که در چهارده مجلد تنظیم شده بود، مفقود گشته و فقط جلد یازدهم و دوازدهم آن در دست است و جلد یازدهم آن با عنوان «بلاغات النساء» به چاپ رسیده است. اصل کتاب درباره تاریخ شعر و نثر است و ابن طیفور در «بلاغات النساء» زنان شاعره نامدار تاریخ و اشعار و سخنان فصیح و بلیغ آنان را نقل و بررسى کرده است. بلاغات النساء از جهت نقل سخنان و مطالب مهم زنان صدر اسلام مثل حضرت زهرا(علیها السلام) و عایشه که در بسیارى از موارد به نفع عقاید و تاریخ تشیع است حائز اهمیت فراوان مى باشد. در واقع این کتاب علاوه بر اینکه کتابى ادبى به شمار مى رود به عنوان کتابى تاریخى، عقیدتى، و حدیثى نیز حائز اهمیت است. ابن طیفور در نقل بسیارى از مطالب مربوط به تاریخ و عقاید شیعیان و ائمه شیعه(علیهم السلام) کوتاهى نکرده و با موضعى منصفانه به نقل آنها پرداخته است.

به عقیده بیشتر مورخین و فردوسی پژوهان، این شاعر حماسه سرا، شیعه و دوستدار اهل بیت بوده است. طوس محل تولد او دارای اکثریتی شیعی بوده و در اشعار او نیز می توان تشیع او را ضمن این شواهد دید: اشاره به حدیث «در شهر علم بودن حضرت علی(ع)»، اشاره به حدیث نبوی در تمثیل «همراهی با اهل بیت به عنوان سوار شدن در کشتی نوح» و نیز تعبیر از مولا علی به عنوان «وصی» پیامبر. به عقیده فردوسی پژوهان ابیاتی از شاهنامه که در آنها خلفای سه گانه مدح شده اند ابیاتی غیر اصیل و جعلی هستند.

خوانش های ضد اسلامی از فردوسی در زمان سلطنت پهلوی اول و دوم و برای اسلام زدایی از جامعه تقویت و حمایت شد و جریان علمی نیست.  از آنجا که فردوسی نه آفریننده داستان های شاهنامه بلکه فقط نظم دهنده این داستان های اقتباس شده از منابع دیگر است، نمی توان همه اندیشه ها و بیاناتی را که در آن از زبان شخصیت های تاریخی و افسانه ای گفته می شود، اعتقاد واقعی شاعر دانست.  اعتقاد واقعی او پاره ای از اشعار نقل شده در دیباچه شاهنامه است که به عقیده دانشمندان دلالت بر اسلام و تشیع او دارد.

خواجه نصیر الدین طوسی از دانشمندان قرن هفتم می باشد و در دورانی که مغول همه آثار اسلامی و کتابخانه ها را نابود می کردند، نقش بسزایی در جلوگیری از این امر و احیای تمدن اسلامی داشته است. از جمله خدمات او بعد از غارت مغول عبارت است از: انجام کارهای علمی و فرهنگی و نگارش کتابهای ارزشمند، جلوگیری از به آتش کشیدن کتابخانه بزرگ حسن صباح در قلعه الموت به دست مغولان، نجات جان دانشمندان، مسلمان شدن مغولها و جلوگیری از تهاجم آنان به کشورهای مسلمان، تاسیس رصدخانه و تجهیز کتابخانه بزرگ در مراغه.

در ابعاد شخصی نقل های فراوانی درباره انجام مناسک مذهبی و شرکت امیرکبیر در عزاداری های ائمه(ع) وجود دارد و درباره اقداماتش در زمان صدارت اعظمی نیز می توان به این خدمات او اشاره کرد: ممنوع اعلام کردن می گساری، مقابله با آشوب فرقه بابیه، آزادی سید صالح عرب از بند حکومت عثمانی، مقابله با ریخت و پاش ها و رشوه گیری های دستگاه حکومت و تلاش برای احیای عدالت اجتماعی. نیز او ابایی از اصلاح برخی ساختارها و نهادهای مرتبط با دین و روحانیت هم چون اصلاح ساختار قضاوت یا پالایش عزاداری ها از برخی امور خرافی نداشت.