فلسفه بررسی «مکّي» یا «مدني» بودن سُوَر

به چه دلايلي لازم است «مکّي» و «مدني» بودنِ سوره های قرآن کاملا مورد توجه و بررسی قرار گیرد؟

به چند دليل تشخيص مكّي و مدني بودن سوره ها ضرورت دارد: 1. به خاطر شناخت تاريخ و مخصوصا تسلسل آيات و سور و تدريجى بودن نزول آنها. 2. به خاطر نقش اساسي در استدلال و استنباطِ احكام. 3 به خاطر مدني بودن بيشتر آياتِ مورد استناد در استدلالات كلامى و عدم مدرك قرار گرفتن آیات مکّي. 4. به خاطر حلّ و فصل بسيارى از مسائل قرآني.

سرّ مخالفت با مسئله «ازدواج موقت»

چرا علما و دانشمندان اهل سنت این قدر سرسختانه با مسئله ازدواج موقت برخورد می کنند؟ و راه حل این مسئله چیست؟

خليفه دوم به اعتقاد خود، روى مصالح خاصى كه اوضاع آن روز ايجاب مى كرد نكاح موقت را تحريم نمود. البته اين تحريم، قانونى و عرفى بود نه تحريم شرعى و دينى؛ چراكه ازدواج موقت در اسلام جايز است و مسلمين معتقدند كه قرآن و احاديث متواتره، آن را اجازه داده اند، فقط بعضى ادعا مى كنند كه اين حكم منسوخ شده كه براى اثبات مدعاي خود بايد دليل اقامه كنند. گذشته از اين، به حكم عقل هر كارى كه نفعى در بر دارد و زيان دنيوى و اخروى نداشته باشد جايز است و ازدواج موقت از همين قبيل است.

قصیمى و حلیّت اقسام متعه نزد شیعه!!!

آیا طبق سخن قصیمى، شیعه قائل به دو نوع متعه مى باشد؟

قمیصی با توصیفاتی زننده، عمل بسیار شنیع و دور از اخلاقی را به عنوان ازدواج موقت به شیعیان نسبت می دهد. در پاسخ او باید گفت: متعه نزد شیعه همان عقدی است که پیامبر(ص) با شرایط و ضوابط خاصی تشریع کردند و پس از ایشان نیز نزد کسانى که براى نظر عمر، در برابر نظر قرآن و پیامبر، ارزشی قائل نبودند، معمول بوده و اهل سنّت و شیعه هر دو به آن تصریح کرده اند. و در میان شیعه متعه اى غیر از این وجود ندارد.

سخن مؤلف کتاب «الوشیعه» در مورد متعه

ادعاى نگارنده کتاب «الوشیعه» درباره ازدواج موقّت چیست و آیا سخن او اعتبارى دارد؟

موسی جارالله ازدواج موقت را مربوط  به زمان جاهلیت دانسته و ادعای اجماع بر حرمت آن دارد و نزول آیه 5 سوره نساء درباره متعه را منکر شده و مخصوص کتب شیعه دانسته است. درحالیکه در بسیاری از منابع اهل سنت مانند مسند احمد، تفسیر طبری، سنن کبری، کشاف، تفسیر قرطبی، تفسیر کبیر و الدرالمنثور نقل شده که شان نزول این آیه، متعه است. ثانیا شرایط آن مانند مدت، اجرت، عقد، عده و... نزد همه مفسرین و فقهای فریقین حتی معتقدین به نسخ شدن و حرمت آن، ثابت است و انتساب آن به رسوم جاهلیت امری بی اساس است.

«قوشجى» و توجیه نظر «عمر» در مسأله متعه

سخن قوشجى در توجیه نظر عمر بن خطاب پیرامون ازدواج موقّت چیست و آیا سخن او صحیح است؟

قوشجی در توجیه نظر عمر راجع به تحریم حج تمتع و ازدواج موقت و حی علی خیر العمل، این نظر را اجتهاد مجتهدی در برابر اجتهاد مجتهدی دیگر می داند. و این بسیار مایه تاسف است؛ زیرا نظرات نبی اکرم که طبق قرآن کلامش تماما وحی است کجا و اجتهاد شخصی چون عمر که احکام دین را با حمل فروع بر اصول و حدس و گمان به دست می آورد کجا؟ مخالفت در جایى جایز است که مجتهدى در برابر مجتهدى مثل خودش قرار بگیرد، نه این که اجتهاد در برابر نص ّ صریح قرارگیرد  و مجتهد بر خلاف شرع فتوا دهد.

نسخ جواز ازدواج موقت!؟

ازدواج موقت در صدر اسلام جايز بود؛ امّا بعد از مدتی نسخ شده است. چرا با اين وجود شيعيان از اين کار دست بر نمی دارند؟!

اگرچه در برخی منابع تاریخی و حدیثی اهل سنت و با ذکر تاریخ وقایعی مختلف و متضاد ادعا شده که حکم ازدواج موقت در زمان پیامبر اکرم(ص) نسخ شده، اما تصریح خلیفه دوم به لغو حکم متعه و گزارش های متعدد تاریخی، ما را به این نتیجه می رساند که نسخ مورد ادعا در زمان خلیفه دوم و توسط وی انجام گرفته است. امری که غیرقابل پذیرش است؛ اجتهادی شخصی در مقابل جواز صریح و تشریع پیامبر(ص) است و راه را برای اجتهادات دیگران در مقابل تشریع های الهی باز می کند و نهایتا چیزی از احکام الهی مصونیت پیدا نمی کند.

بهانه تحریم ازدواج موقت

اهل سنت تحریم متعه از سوى خلیفه دوم را چگونه توجیه مى کنند؟

به پندار بعضى برخی از افراد، اگر عقد موقّت جایز شود، شناختن نکاح از زنا مشکل مى شود، چرا که هر مردى را با زنى دیدیم، ممکن است ادّعا کنند که ما ازدواج موقّت داریم! و زنا گسترش پیدا مى کند! در حالى که این پندار سستى است، چرا که به عکس، ممنوع کردن عقد متعه موجب گسترش زنا و بى عفّتى است، زیرا بسیارند جوانانى که قادر بر ازدواج دائم نیستند یا کسانى که از همسران خود دورند و بر سر دوراهى ازدواج موقّت و زنا قرار دارند.

زمان تحریم ازدواج موقت

چه کسى متعه را تحریم کرد؟

گروه عظیمى از محدّثان و مفسّران و فقیهان اهل سنّت روایت «لولا أن عمر رضي الله عنه نهي عن المتعة ما زني إلا شقي»، را از عمر نقل کرده اند، که از آن تحریم متعه در زمان عمر استفاده مى شود، و روایات دیگرى که در همان منابع نقل شده نیز آن را تأیید مى کند. به عنوان نمونه: در صحیح مسلم حدیثی را از جابر بن عبدالله مى خوانیم که مى گوید: ما در عصر پیامبر(ص) با مهریّه مختصرى از خرما و آرد براى چند روز متعه مى کردیم و در عصر ابوبکر نیز ادامه داشت تا آن که عمر آن را به خاطر جریان «عمروبن حریث» نهى کرد.

عقیده بهائیان در مورد ازدواج موقت

عقیده بهائیان در مورد ازدواج موقت چیست؟

« میرزا بهاء» ازدواج موقت  را مخالف پرهیزکاری و تقوی می داند، لذا آن را حرام کرده است ولی ازدواج با خواهر، مادر و دختر را منافی تقوا ندانسته، درباره آن حرفی نمی زند. او باید به این سوال پاسخ دهد که چطور ممکن است کاری در دینی آسمانی خلاف تقوا  نبوده و جایز باشد ولی در دین ادعایی او خلاف تقوا شمرده شود.

جواز متعه دورى نزد شیعه

آیا ادعاى سید محمد رشید رضا مبنى براینکه شیعه متعه دورى را جایز مى داند صحیح است؟!

 سید محمد رشید رضا مى گوید: سخنان سیّد محسن امین عاملى پیرامون متعه، براى اثبات گمراهى شیعیان کافى است. زیرا آنان متعه دیگرى به نام «متعه دورى» دارند؛ به این معنی که چند مرد با یک زن ازدواج مى کنند و روایاتى درباره فضیلت آن نقل مى کنند. در جواب مى گوییم: نسبت ازدواج دورى به شیعه، بهتان بزرگى است که که تن ها از آن به لرزه در آمده، چهره ها سیاه و دلها پر از نفرت مى شود و نویسنده هیچ مدرکی بر آن اقامه نکرده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصّادق عليه السّلام :

اَللّهم ... وَ ارْحَمْ تِلْکَ الاَعْيُنَ الَّتى جَرَتْ دُمُوعُها رَحْمَةً لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْقُلُوبَ الَّتى جَزَعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنا وَ ارْحَمِ الّصَرْخَةَ الّتى کانَتْ لَنا.

بحارالانوار، ج 98، ص 8