اولا: شرور اموری «عدمی» هستند، یعنی مثلا وقتی می گوییم بیماری، منظورمان عدم سلامت است. امر عدمی نمی تواند منتسب به خالقی باشد.
ثانیا: شرور اموری «نسبی» هستند نه مطلق. یعنی از آنجا که بدی ذاتی آن امر نیست، برای صدق وصف بدی برای آن نمی توان به صورت کلی و مطلق حکم داد. به تعبیر دیگر برای صدق وصف «بد» برای هر پدیده، پای عنصری به عنوان «ملاک مقایسه» به میان می آید که چیزی جز دیدگاه و منافع شخصی ما نیست.
ثالثا: میکروب ها نیز مثل همه آفریده های الهی بنا به ضرورتی خلق شده و فعال شدن دستگاه ایمنی بدن و تقویت آن منوط به فعالیت میکروب هاست. خارج از بدن نیز میکروب ها فواید بسیار زیادی در تجزیه فضولات و لاشه های حیوانات مرده و تبدیل و بازیابی آنها به عناصر حیاتی ای چون ازت و هیدروژن و اکسیژن دارند.

پیچیدگی هر دستگاه به معنی ارتباط فراوان و چند جانبه اجزا مختلف آن با یکدیگر است. در جهان آفرينش نیز علاوه بر مسأله ظرافت، نظام  پيچيده ‌اى وجود دارد كه انسان را مبهوت مى‌ كند؛ مانند ساختمان سلّول که شهری است عظيم با حصار عجيب و هزاران در و دروازه و هزاران كارخانه و مركز فرماندهى و...، که از شگفت ‌انگيزترين شهرهاى عالم است، که اگر بخواهيم مشابه آن را بسازيم بايد این تاسیسات را در ده ‌ها هزار هكتار زمين بنا کنیم. ولى دستگاه آفرينش، همه اين ها را در مساحتى معادل 15 ميليونيم ميلى متر قرار داده است!

خداوند در سوره نحل مى فرماید: و اگر بخواهید نعمتهاى خدا را شماره کنید قادر بر احصاى آن نیستید. چراکه سر تا پاى وجود ما غرق نعمت هاى او است، از جمله: وجود میلیونها سلول در بدن و گلبول های قرمز و سفید که همیشه از بدن در مقابل میکروب ها دفاع می کنند و...، و انسان از احصا و شکر این همه نعمت عاجز است. البته همین قدر که بدانید غرق نعمت اویید و از اداى حق شکرش عاجزید و عذر تقصیر به پیشگاهش برید و طبق سفارش پیشوایان دین به مقدار توان به احصای نعمتهایش بپردازید، نهایت شکر او را انجام داده اید.

خودشناسی یکی از راه های پی بردن به اسرار آفرینش است. شناخت فعّالیّت دستگاه هاى گوناگون بدن و اطلاع از نعمت هاى شگرفى که آسایش و نیازمندى هاى زندگى او را تأمین مى نماید، حسّ شکر گزارى را در او تحریک کرده و در مقابل عظمت و لطف آفریدگار آن، سجده شکر بجا خواهد آورد. به عنوان مثال، سلول - کوچکترین جزء بدن انسان- وظایفی دارد که عبارتند از: تغذیه، هضم، جذب، دفع، پاسخ به تحریک و تولید مثل. یک سلول با این ظرافت و نظم شگفت انگیز، هرگز نمی تواند معلول تصادف باشد بلکه مصداق روشنی از برهان نظم است.

 انسان با مطالعه دقیق مراحل ابتدایى وجود خود که به صورت نطفه ای بوده  پس از تقسیمات متوالى، به صورت جنین ظاهر گردیده و پس از آن به صورت طفلى کامل در آمده است. هر انسانی با داشتن فطرتی سلیم، نه تنها از خودخواهى ها، ستمگری، غرور و نخوت دست کشیده، بلکه بى درنگ در پیشگاه  پروردگار، که او را از ضعف و ناتوانى و حقارت به این مقام رسانیده سر تعظیم فرود مى آورد و با قلبى سرشار از محبّت و ایمان خواهد گفت: این همه اسرار شگفت انگیز را بى هدف و باطل نیافریده اى.

دستگاه تنفّس به عنوان پالایشگاه بدن، همکارى صمیمانه، و شگفت آورى با قلب دارد. خون حامل اکسیژن از بطن چپ با فشار به سوى دورترین نقاط بدن حرکت مى کند، و پس از تحویل اکسیژن به سلّول ها، گازکربنیک را گرفته  و از بطن راست قلب به ریه ها تحویل مى دهد. نیاز بدن به اکسیژن، بیش از احتیاج آن به موادّ غذایى است. در دو حفره بینى، موهایى قرار دارد که به تصفیه هوا می پردازد، از سوی دیگر، لوله های بینى که به واسطه ترشّح غدّه ای خاص، همواره گرم و مرطوب است، از ورود هواى سرد و خشک به ریه ها جلوگیری می کند.

ما نقشه هاى ذهنى و کوه و دشت و دریا را با همان بزرگى که در خارج دارند تصور مى کنیم و این تصویر عظیم نمى تواند در سلول کوچک مغز ما منعکس گردد، بنابراین، نیازمند به محلی، ما فوق این ماده جسمانی است تا تمام این نقشه ها را در خود جای دهد، از اینجا پی به وجود حقیقتى مافوق این سلول ها مى بریم.

خداوند در سوره واقعه به مراحل جنینی آفرینش انسان اشاره کرده که هر روز به شکل تازه ای درمی آید و از نشانه های عظمت الهی می باشد. اگر آنچه دانشمندان امروز درباره این قطره آب (ظاهراً ناچیز) دریافته اند و عوالم پرغوغایی که طی می کند تا به صورت طفلی متولد گردد را در نظر بگیریم، مطلب روشنتر مى شود. همه اینها در پرتو خالقیت مداوم الهى است، در حالى که نقش ساده انسان در این خلقت، فقط در یک لحظه تمام مى شود. آیا این خود دلیل محکمى بر مسأله توحید و قدرت خدا بر احیای موجود بی جان نیست؟

آیه 20 سوره روم به دو نشانه عظمت الهى اشاره کرده: یکى آفرینش آدم(ع) یا همه انسان ها از خاک و دیگر تکثیر نسل انسان و انتشار فرزندان آدم در سراسر روى زمین. با مقایسه  پرده هاى ظریف چشم و سلول هاى فوق العاده حساس و ظریف مغز با خاک متوجه قدرت عجیب آفریدگار می شویم که از آن ماده تیره کم ارزش و فاقد حس و حرکت، چنین دستگاه هاى ظریف و پرارزشى به وجود آورده است.

خداوند در آیه 54 سوره فرقان  به آفرینش انسان از آب اشاره مى فرماید و منظور از آن آبى است که با خاک آدم مخلوط شده، و یا آب نطفه است که همه انسان ها به قدرت پروردگار، از آن به وجود مى آیند. همچنین بیشترین قسمت وجود انسان آب است. البته، احتمال دارد همه این معانى مراد باشد.