هيچ منافاتی ميان علم مخصوص خداوند به احوال جنين با تشخيص جنسیت در عصر حاضر وجود ندارد؛ چراکه آگاهى خداوند بدين معنا مى‌باشد كه تنها خداوند مى‌داند در هر لحظه‌اى از لحظات، چند رحم ـ در سراسر جهان هستى ـ بارور شده يا نشده است. و اين همانند آيه «وَ ما تَسقُطُ مِن وَرَقَةٍ إلَّا يَعلَمُها» است؛ یعنی تنها خداوند مى‌داند در هر آنى از آنات، چند برگ از كلّ درختان جهان فرو مى‌افتد، و مقصود، يك برگ يا دو برگ نيست. در آيه مورد نظر نيز همين گونه است؛ به اين معنا كه تنها خداوند مى‌داند كه در هر لحظه ـ از كلّ رحم‌ها در كل جهان ـ چند رحم بارور مانده، و چند رحم سقوط مى‌كند.

مراحل آفرينش «جنين» که در قرآن به آن اشاره شده با علم منافاتي ندارد؛ زيرا تعبير قرآن درباره نطفه اين است كه: «نطفه به علقه تبديل مى‌شود». علقه يك مجموعه سلولى است كه به ديواره رحم آويزان است و از خون رحم تغذيه مى‌كند.
پس استخوان‌ها پيشتر به وجود مى‌آيد، سپس ماهيچه‌ها بر آنها مى‌رويد و آنها را مى‌پوشاند و بدين‌سان درستى سخن خداوند آشكار مى‌شود كه فرمود: «پس مضغه را آفريديم و پس از آن بر استخوان‌ها گوشت رويانديم».

تكامل مادی و معنوی انسان در گرو حیات اجتماعی است و این حیات جمعی نیاز به عوامل روانی و جسمانی دارد که از سوی خدا در اختیار او قرار داده شده و یکی از بهترین نشانه های عظمت پروردگار است. قرآن برخی از این نشانه های الهی را اینگونه می شمارد: همسرانی از جنس خودشان برای محبت متقابل و آرامش جسمی و روحی، تنوع ذائقه ها و افکار برای انسجام کامل جامعه انسانی، پدید آوردن احساس رحمت در انسان برای ارائه خدمات بلاعوض به گروه های ضعیف جامعه و نعمات دیگری که در آیات دیگر قرآن به آنها اشاره شده است.

زبان یکی از شگفت انگیزترین پدیده هایی است که در قرآن نیز مورد اشاره خداوند قرار گرفته است. این عضو کوچک وظایف بسیار زیادی را ادا می کند مانند: راندن غذا به زير دندان ها، مخلوط كردن غذا با بزاق دهان، كمك به بلع غذا و آب، كنترل مواد غذائى، تميز كردن دهان بعد از غذا خوردن و وظیفه بسیار مهم سخن گفتن. نعمتی که در قرآن نیز مورد اشاره قرار گرفته است و با تأمل در آن و تأمل در مراحل پدید آمدن یک جمله از همکاری گردش زبان و لبها و تارهای صوتی، به ظرافت و دقت زبان در این عمل معجزه آسا پی می بریم.

هیچ کدام از جانداران جهان غیر از انسانها توانایی حیات اجتماعی وسیع با تکامل روزافزون در آن را ندارند. سرچشمه تمایل به این نوع زندگی نیز انگیزه های غریزی، عاطفی و عقلی است. اسلام هم نه تنها این تمایل را به رسمیت شناخته بلکه برای بسیاری از کارهای جمعی مثل عبادات دسته جمعی، ارزش بی نظیری قائل شده است. اما باید دانست در این زندگی اجتماعی، طبیعت چیزی بیش از قانون جنگل را اعطا نمی کند و همدلی همراه با آرامش مردم امری است که قدرت الهی آنرا پدید آورده است و یکی از نشانه های عظمت و قدرت اوست.

روحانيّت انسان جزو مسائلى است كه از ديرباز فكر بشر را به خود مشغول کرده و در قرآن و روایات بارها به آن اشاره شده است. بر این اساس انسان دارای روح و جسم است و از جانب روح متعالى و از سوى جسم متسافل است. «قرآن» در توصیف مراحل آفرينش انسان، او را به جايى مى رساند كه از جسم و جهان مادّه فراتر رفته و روح متعالى در او دميده مى شود، آنجا كه می فرماید: «آفرینش انسان را از گِل آغاز کرد * سپس [اندام] او را نظام بخشید و از روح خویش [روحى شریف] در وى دمید». نكته جالب در اين آيه آن است كه روح دميده شده در انسان از سِنخ عالَم ملكوت معرفى مى شود و به خود پروردگار نسبت داده مى شود و نشان مى دهد كه روح فراتر از سنخ ماده است.

با این که قرآن به هنگام ذکر آیات الهی مربوط به آسمان و زمین، و حیوانات و گیاهان، بسیاری از جزئیات را شرح می دهد، اما هنگامی که به مساله روح می رسد، تنها می گوید: «بگو روح از فرمان پروردگار من است، و علم شما براى فهم اسرار آن ناچيز است»؛ و در جای دیگر روح را به خودش نسبت داده و می فرماید: «و در او از روح خود [روحى شایسته و بزرگ] دمیدم». در واقع همه اين تعبيرات حاكى از آن است كه آفرينش روح با آفرينش ساير موجودات متفاوت است؛ و اين نيست مگر به خاطر پيچيدگى مسأله روح و اسرار فوق‌العاده آن.

 گاه برخی ساختمان روح و فكر انسان را با ساختمان مغزهاى الكترونيكى مقايسه مى‌ كنند؛ در حالى كه بسیار تفاوت دارند. زیرا دامنه فعالیت مغزهاى الكترونيكى محدود به حافظه ای است كه توسط انسان تغذيه شده؛ در حالى كه دامنه فعاليت فكر انسان نامحدود است. علاوه بر اینکه مغزهای الکترونیکی فاقد ابتكار و انديشه اند. وانگهى بر فرض مقایسه اين دو؛ آيا عاقلانه است گفته شود، طبيعت بى روح و فاقد عقل، پديد آورنده روح و عقل و ابتكار است؟ كدام عقلی ساختن يك مغز الكترونيكى به وسيله يك انسان بى سواد را می پذیرد.

مطالعه اجزای بدن انسان و پیچیدگی های به کار رفته در آن یکی از بهترین درس های خداشناسی است. قرآن نیز همواره به این راه شناخت توجه دارد. مثلا در سوره نحل خلقت انسان در حالت بی اطلاعی از دنیای پیرامون و سپس مجهز شدنش به ابزارهای دیداری و شنیداری و تعقلی مورد اشاره قرار می گیرد و یا در سوره یونس با استفهامی انکاری که پاسخش را از فطرت مردمان می گیرد به تأمین رزق مردم حتی بت پرستان و پدید آمدن چشم و گوش آنها از جانب خداوند اشاره می شود. آیات بسیار زیاد دیگری نیز در این رابطه وجود دارند.

ساختمان هر یک از اعضای بدن انسان آن قدر پیچیده است که به تنهایی می تواند نشانه ای برای وجود خداوند و رد باور تصادفی پدید آمدن جهان باشد. برای مثال با بررسی چشم می بینیم که این عضو برخلاف دوربین های ساخته شده توسط بشر، با تنظیم خودکار، سرعت و قدرت مانورپذیری بالا قادر به ثبت صحنه های بسیار دور و بسیار نزدیک است. ظرافت دیگر چشم حساسیت آن در برابر نور است که انسان را قادر می سازد به صورت ناخوادآگاه اشیاء را در محیط های تاریک یا بسیار روشن ببیند. و بسیاری از موارد دیگر که در این مقال نمی گنجد.