این سخن امام علی(ع) که می فرماید: «ما امراى كلام هستيم» واقعيّتى انكارناپذير است و بهترين دليل آن، آثارى است كه از اين خاندان مقدس باقى مانده است، مانند: سخنان پيامبر اكرم(ص) كه به عنوان «نهج الفصاحه» منتشر شده و كتاب «نهج البلاغه» و دعاهاى «صحيفه سجاديه» و امثال آنها. همچنین اعترافات دشمنان سرسخت خاندان نبوت انکار ناپذیری این امر را روشن می کند، مانند سخن معاویه درباره امیرالمومنین(ع) که گفت: «به خدا سوگند، اساس فصاحت را در ميان قريش جز او كسى بنا ننهاد».

کتاب «المجازات النبویه» که نام اصلى آن عبارت است از«مجازات الآثار النبویه» تالیف ابوالحسن محمد بن حسین بن موسى سید رضى (359ـ406ق) مى باشد. سید رضى احادیث نبوى که داراى نکاتى بدیع و فصاحت و بلاغتى فراوان بوده است را در آن گرد آورى کرده و توضیح داده است. او در این کتاب با شرح کلمات و عبارات نبى اکرم(صلى الله علیه وآله) از لحاظ لغت، تشبیهات، استعارات و کنایات بیان معجزه‌آسای نبى اکرم(صلى الله علیه وآله) را به نمایش گذارده است.

سید رضی می گوید: جمعى از دوستان از من خواستند در کتابى، سخنان برگزیده علی(ع) در جمیع فنون و بخشهاى مختلف، از خطبه ها، نامه ها و مواعظ و آداب را گرد آورم؛ زیرا مى دانستند این کتاب متضمّن شگفتى هاى بلاغت و نمونه هاى ارزنده فصاحت و جواهر سخنان عرب و نکات درخشانی از سخنان دینى و دنیوى خواهد بود که در هیچ کتابى جمع آورى نشده است. من خواسته آنها را اجابت کردم. 

ابوالحسن محمد بن ابى احمد حسین بن موسى بن محمد بن موسى بن ابراهیم المجاب بن موسى الکاظم(علیه السلام) (359 ـ 406 ق) یکى از بزرگترین علماى شیعه است که خدمات بسیارى در مسیر حفظ ارزش‌ها و میراث علمى مذهب تشیع انجام داده است. دلیل شهرت او بیشتر به خاطر تالیف کتاب گران‌ سنگ «نهج البلاغه» مى باشد که در آن خطبه‌ها، نامه ها و کلمات حکمت آمیز حضرت على (علیه السلام) را گرد آورده است. سید رضى در بغداد متولد شد و در همانجا وفات یافت.

کتاب نهج البلاغه مجموعه اى از خطبه‌ها، نامه ها و حکمت‌ های گهربار امام امیرالمومنین على بن ابى طالب (علیه السلام) است که توسط ابوالحسن محمد بن حسین بن موسى (359 ـ 406 ق) معروف به سید رضى گردآورى و تنظیم شده است. او این کتاب را به عنوان بر گزیده اى از کلمات گران سنگ آن حضرت از میان هزاران سخن ایشان تدوین نموده است.

کتاب «تلخیص البیان» که نام اصلى آن عبارت است از «تلخیص البیان عن مجازات القرآن» یا مجاز القرآن، توسط «سید رضى» ابوالحسن محمد بن حسین بن موسى (359 ـ 406 ق) تالیف شده است. این کتاب نخستین کتابى است که در زمینه تفسیرجنبه هاى فصاحت و بلاغت قرآن نوشته شده و مورد توجه دانشمندان اسلام قرار گرفته است.

سید رضی از محضر اساتید بزرگواری استفاده نمود. بزرگ ترین استاد او فقیه و محدّث و متکلّم بزرگ شیعى، شیخ مفید است. جمعى از بزرگان شیعه و سنّى از سیّد رضیّ روایت کرده اند. از جمله: برادر بزرگوارش سیّد مرتضى و شیخ طوسى و... او نخستین کسى است که در اسلام مدرسه علمى شبانه روزى با کلیه لوازم و کتابخانه تأسیس کرد. علاّمه امینى نام 19 کتاب و اثر را از سیّد رضى ذکر مى کند که مهم ترین آنها نهج البلاغه است. سیّد رضى در شعر نیز داراى شهرت عظیمى است.

با توجه به اینکه القاب یک شخص نشانگر جایگاه اجتماعی اوست؛ این عالم بزرگوار به القابی ملقب شده که بیان گر عظمت اجتماعی ایشان است. از جمله: «شریف اجلّ»، «ذوالمنقبتین»، «رضى ذوالحسبین». سیّد رضى در سال 380 ریاست طالبیین، سرپرستى حاجیان(امیر الحاج) و سرپرستى دیوان مظالم را عهده دار شد تا آن که در 16 محرم سال 403 به ولایت و سرپرستى طالبیین در همه بلاد منصوب گردید و به عنوان«نقیب النقبا» خوانده شد و در زمان القادر بالله، سرپرستى حرمین شریفین نیز به وى سپرده شد.

«سیّد رضى»، نهج البلاغه را سرچشمه فصاحت و بلاغت و زادگاه آن معرفی می نماید. «جاحظ» درباره جمله: «قِیمَةُ کُلِّ امْرِء ما یُحْسِنُهُ» مى گوید: اگر در تمام این کتاب جز این جمله نبود کافى، بلکه بالاتر از حدّ کفایت بود. نویسنده«الطراز» از قول جاحظ مى گوید: هرگز کلامى بعد از کلام خدا و پیامبرش به گوش من نخورده، مگر این که با آن مقابله به مثل کرده ام، جز کلمات علی(ع)، که توان مبارزه با آن را هرگز در خود نیافتم. همچنین «آلوسى»، «غزّالى» و «سبط بن جوزى» و ... نیز در این مورد بیاناتی دارند.

دانشمندان در زمینه جاذبه هاى نهج البلاغه تعابیر زیبائی دارند. سیّد رضى که خود از ادباى به نام عرب است، گهگاه در ذیل خطبه هاى نهج البلاغه تعبیراتى دارد که نشان می دهد تا چه اندازه مردم و یا خود ایشان تحت تأثیر امواج نیرومند جاذبه آن قرار گرفته اند. محقّق خویى در منهاج البراعة نیز سخن امام(ع) را پیشوای سخنان می داند و ابن ابى الحدید در ذیل فرازى از خطبه 109 می گوید: که هر کس می خواهد فنون فصاحت و بلاغت را بیاموزد و ارزش کلمات را نسبت به یکدیگر درک کند در این خطبه بیندیشد.