افراد بسیاری در قرن هاى نخستین و حتی معاصران و متأخّران از سید رضی این خطبه را با سندى غیر از سند سیّد رضى نقل کرده اند، مثل: ابوجعفر دعبل خزاعى، ابوعلى جبّائى، ابوالقاسم بلخى، ابوجعفر احمد بن محمّد برقى، قاضی عبدالجبار و... .
 

سید رضی می گوید: جمعى از دوستان از من خواستند در کتابى، سخنان برگزیده علی(ع) در جمیع فنون و بخشهاى مختلف، از خطبه ها، نامه ها و مواعظ و آداب را گرد آورم؛ زیرا مى دانستند این کتاب متضمّن شگفتى هاى بلاغت و نمونه هاى ارزنده فصاحت و جواهر سخنان عرب و نکات درخشانی از سخنان دینى و دنیوى خواهد بود که در هیچ کتابى جمع آورى نشده است. من خواسته آنها را اجابت کردم. 

«سید رضی» عالم بزرگواری است که نهج البلاغه را گرد آوری کرده است. او در سال 359 ه.ق در بغداد به دنیا آمد. نام او محمّد و مادرش فاطمه از نسل امام على(ع) و زنی فاضله، پارسا و بلند نظر بود. پدر وى که از نسل امام کاظم(ع) است، ابواحمد حسین بن موسى نام داشت که در دو دولت عبّاسى و آل بویه داراى منزلت عظیمى بود. سیّد رضى در سال 406 پس از 47 سال زندگى چشم از جهان فروبست. به هنگام وفاتش وزیران و قاضیان و بزرگان از هر طبقه اى پیاده و پابرهنه در منزل او حاضر شدند.

سید رضی از محضر اساتید بزرگواری استفاده نمود. بزرگ ترین استاد او فقیه و محدّث و متکلّم بزرگ شیعى، شیخ مفید است. جمعى از بزرگان شیعه و سنّى از سیّد رضیّ روایت کرده اند. از جمله: برادر بزرگوارش سیّد مرتضى و شیخ طوسى و... او نخستین کسى است که در اسلام مدرسه علمى شبانه روزى با کلیه لوازم و کتابخانه تأسیس کرد. علاّمه امینى نام 19 کتاب و اثر را از سیّد رضى ذکر مى کند که مهم ترین آنها نهج البلاغه است. سیّد رضى در شعر نیز داراى شهرت عظیمى است.

با توجه به اینکه القاب یک شخص نشانگر جایگاه اجتماعی اوست؛ این عالم بزرگوار به القابی ملقب شده که بیان گر عظمت اجتماعی ایشان است. از جمله: «شریف اجلّ»، «ذوالمنقبتین»، «رضى ذوالحسبین». سیّد رضى در سال 380 ریاست طالبیین، سرپرستى حاجیان(امیر الحاج) و سرپرستى دیوان مظالم را عهده دار شد تا آن که در 16 محرم سال 403 به ولایت و سرپرستى طالبیین در همه بلاد منصوب گردید و به عنوان«نقیب النقبا» خوانده شد و در زمان القادر بالله، سرپرستى حرمین شریفین نیز به وى سپرده شد.