امام علی النقی(ع) ملقب به «هادی» دهمین امام شیعیان است. ايشان و فرزندشان امام حسن(ع) به عسکریين شهرت یافتند؛ چراكه آنان به دستور خلفای عباسی از سال 233 تا آخر عمرشان در سامرّاء تحت نظر بودند.
از آنجا که سه امام دارای كنيه «ابو الحسن» بودند، ابو الحسن اول به امام کاظم(ع)، ابو الحسن ثانی به امام رضا(ع) و ابو الحسن ثالث به حضرت هادی(ع) اختصاص داده شد.
دشمنی زمامداران عباسی نسبت به امام هادی(ع)، اقامت اجباری در سامرا و نداشتن بيماری خاصی، احتمال مسمومیت و شهادت ایشان را تقویت می کند.

اولا: انتساب برخی از نام ها به آن بانو ثابت نشده است. ثانیا: اینکه افراد به نام ها یا القاب متعددی معروف باشند مطلب عجیبی نیست و در بسیاری از جوامع، خصوصا بین اعراب معمول بوده است.ثالثا: بررسی معانی این القاب و نام ها نشان می دهد بسیاری از آنها متناسب با ویژگی های مادر آن حضرت در مراحل مختلف حیاتش انتخاب شده است. رابعا: لزوم پنهان بودن ولادت امام زمان(عج) برای امنیت جان شان، اقتضای چنین تعددی را در نام آن بانو داشت.
به هر حال آنچه بعداز تتبع احادیث و نقل های تاریخی روشن می شود این است که وجود نام ها و القاب متعدد درباره آن بانوی مکرم، به هیچ وجه نمی تواند اصل ولادت آن حضرت را که با دلایل و نقل های حدیثی و تاریخی روشن و متقن ثابت شده، مخدوش کند. چنین بهانه جویی هایی از سوی مخالفین همچون قطرات شبنمی که در برابر شور و حرارت خورشید صبحگاهی، بخار می گردد و از بین می رود.

اسماعیلیه با القاب مختلفی معرفی شده اند که عبارتند از: سبعیّه یا هفت امامى، چرا که بعد از امام صادق(ع) به امامت محمدبن اسماعیل را مهدی و قائم دانسته اند؛ قرامطه؛ ملاحده یا اباحیه، بخاطر ترک شریعت؛ باطنیه؛ اساسین یا حشاشین، بخاطر خوراندن حشیش به فدائیان خود تا به خلسه روند.

محمّد بن طلحه شافعى مى گوید: «کنیه امام جواد(ع) ابوجعفر، و براى او دو لقب است: «قانع» و «مرتضى». و حافظ عبدالعزیز نقل کرده که حضرت ملقّب به «جواد» بود». هم چنین ابن صبّاغ مالکى مى نویسد: «و امّا کنیه او، ابوجعفر هم کنیه با جدّش محمّد باقر است. و امّا القاب او عبارتند از: «جواد» «قانع» و «مرتضى» که مشهورترین آن ها همان «جواد» است».
 

ابن صبّاغ مالکى از ابن خشّاب در کتاب «موالید اهل البیت(ع)» نقل کرده که گفت: «ابوالحسن على عسکرى در ماه رجب، سال 214 هـ.ق متولد شد. نسب او على هادى، فرزند محمّد جواد، فرزند على الرضا، فرزند موسى کاظم، ...، فرزند حسین بن على بن ابى طالب(ع) است. امّا کنیه اش ابوالحسن است». و القابش عبارتند از: هادى، متوکّل، ناصح، متّقى، مرتضى، فقیه، امین، طیب. و مشهورترین آن ها هادى است.
 

القاب و اوصاف معصومين(ع) حكمتي غير از آن معاني ظاهري دارد. ما موظفيم اين كلمات را بر زبان جاري كنيم اما بايد به دنبال اين باشيم كه باطن اين كلمات و حكمت اين عبارات و الفاظ را نیز بدانیم. مثلا امام صادق(ع) در جواب این سؤال كه چرا رسول خدا را ابوالقاسم مي‏ گويند؟ فرمود: چون علي(ع) قسيم الجنّة و النّار است، قاسم است؛ و چون از همان دوران كودكي در دامان پيامبر(ص) بود و از همان طفوليت رسول خدا معلم او بود و از آنجا كه هر شاگردي فرزند استاد است و استاد حق پدري بر او دارد، از اين رو پيامبر(ص) را «ابوالقاسم» مي‏ نامند.

با توجه به اینکه القاب یک شخص نشانگر جایگاه اجتماعی اوست؛ این عالم بزرگوار به القابی ملقب شده که بیان گر عظمت اجتماعی ایشان است. از جمله: «شریف اجلّ»، «ذوالمنقبتین»، «رضى ذوالحسبین». سیّد رضى در سال 380 ریاست طالبیین، سرپرستى حاجیان(امیر الحاج) و سرپرستى دیوان مظالم را عهده دار شد تا آن که در 16 محرم سال 403 به ولایت و سرپرستى طالبیین در همه بلاد منصوب گردید و به عنوان«نقیب النقبا» خوانده شد و در زمان القادر بالله، سرپرستى حرمین شریفین نیز به وى سپرده شد.