بعد از اثبات وجود خداوند، و اثبات نبوّت پيغمبر اسلام(ص) و صدق دعوت او، آنچه در اين كتاب آسمانى يعنى قرآن آمده است، بيان واقعيت هاى غير قابل انكار است، زيرا او پيامبرى است راستگو و معصوم، از سوى خداوند حكيم و صادق؛ و مسلّماً چنين كسى مطلب خلافى نمى گويد. بنابراين از آيات توحيدى قرآن مى توان براى اثبات يگانگى ذات خداوند كمك گرفت، و قرآن مجيد مملوّ است از اين آيات؛ بلكه هيچ موضوعى در قرآن به اندازه اين موضوع با عبارات گوناگون تكرار نشده، و هيچ وصفى از اوصاف خدا تا اين حد مورد تأكيد قرار نگرفته است.

روز عاشورا عمر بن سعد تير را بر كمان نهاد و به سوى ياران امام حسین(ع) رها ساخت و گفت: همگى نزد امير عبيدالله بن زياد گواهى دهيد اوّل كسى كه به سوى آنان تير انداخت من بودم! به دنبال او لشكرش سپاه امام را تيرباران كردند و جنگ شروع شد.

این سوره اشاره به داستان تاریخى معروفى مى کند که در سال تولد پیغمبر اکرم(ص) واقع شده و خداوند خانه «کعبه» را از شرّ لشکر عظیم کفار که از سرزمین «یمن» سوار بر «فیل» آمده بودند حفظ کرد، و هشدارى است به کفار مغرور و لجوج که بدانند در برابر قدرت خدا کمترین قدرتى ندارند.

این سوره در«مکّه» و تقریباً اوائل دعوت آشکار پیغمبر اکرم(ص) نازل شده و تنها سوره اى است که در آن حمله شدیدى با ذکر نام، نسبت به یکى از دشمنان پیامبر(ص) یعنی ابولهب و همسرش شده است و هر دو را اهل دوزخ معرفی می کند که این معنى به واقعیت پیوست و سرانجام هر دو بى ایمان از دنیا رفتند.

از آیه مباهله استفاده مى شود به فرزندان دختر نیز حقیقتاً «ابن» گفته مى شود، بر خلاف آنچه در جاهلیت مرسوم بود که تنها فرزندان پسر را فرزند خود مى دانستند. همچنین در آیه 85 سوره انعام، حضرت مسیح(ع) از فرزندان ابراهیم(ع) شمرده شده، در حالى که فرزند دخترى ابراهیم بود و اصولاً پدرى نداشت. در روایات شیعه و سنی نیز به امام حسن و امام حسین(ع) فرزند پیغمبر(ص) گفته شده است.

شام از آن روز که به تصرف مسلمانان در آمد، فرمانروایانى چون «خالد ابن ولید» و «معاویه» را به خود دید و مردمش، نه اسلام را مى شناختند، نه صحبت پیغمبر(ص) را در یافته و نه روش اصحاب او را مى دانستند. معاویه در حدود ۴۲ سالی که در دمشق امارت و خلافت کرد، مردم شام را طورى پرورش داد که فاقد بصیرت و آگاهى دینى باشند و در برابر اراده و خواست معاویه بى چون و چرا تسلیم گردند و کردار معاویه پسر ابوسفیان و پیرامونیان او را سنت مسلمانى بپندارند.

طبق نقل مفسران آیات 60 تا 64 سوره کهف بعد از پرسش جمعی از قریش درباره عالمی که موسى(ع) مأمور به پیروى از او شد (ماجراى موسى و خضر)، نازل شده و مانند دو ماجرای دیگر سوره کهف حاوی نکات بسیار مهمی می باشد از جمله اینکه: حتى یک پیغمبر اولو العزم که آگاه ترین افراد به محیط خویش است، باز دامنه علمش در بعضى از جهات محدود است و به سراغ معلمى مى رود که به او درس بیاموزد، او هم درس هائى که هر یک از دیگرى عجیب تر است به او یاد مى دهد.

هر کس سوره تحریم را بخواند، خداوند توفیق توبه خالص به او مى دهد؛ و اگر در نماز فریضه بخواند، خداوند او را در قیامت از ترس و اندوه پناه مى دهد، و از آتش دوزخ رهائى مى بخشد، و او را به خاطر تلاوت این سوره و مداومت بر آن، وارد بهشت مى کند، زیرا این سوره، از آن پیغمبر(ص) است.

منظور از اهل بیت در آیه تطهیر، تنها پیغمبراکرم(ص)، على، فاطمه، حسن و حسین(ع) اند. علماى شیعه عموماً و جمعى از علماى اهل سنت این قول را پذیرفته اند. روایات بسیاری نیز این قول را تأیید می نماید. سیوطى در ذیل این آیه، پانزده حدیث در این زمینه آورده است. همچنین احادیث کساء نیز این قول را تأیید می نماید. نکته دیگر این که پیامبر(ص) بعد از نزول این آیه چند ماه به در خانه فاطمه(س) می آمد و آن ها را با عنوان«اهل البیت» مخاطب قرار می داد و آیه تطهیر را تلاوت می فرمود. 

درست است که تعبیرات مختلف آیات قرآن نسبت به حضرت یونس(ع) نشان مى دهد که خلافى از ایشان سرزده بود، اما با توجه به آیات دیگر که از ایشان به عنوان یک پیغمبر مرسل و مورد عنایت خاص الهى و از پیامبران بزرگى که خدا او را بر جهانیان برترى بخشیده یاد مى کند، معلوم می شود که این خلاف، ترک اولایی بوده و آن عجله در نفرین و ترک قوم خود است.