آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از آیه مباهله استفاده مى شود به فرزندان دختر نیز حقیقتاً «ابن» گفته مى شود، بر خلاف آنچه در جاهلیت مرسوم بود که تنها فرزندان پسر را فرزند خود مى دانستند. همچنین در آیه 85 سوره انعام، حضرت مسیح(ع) از فرزندان ابراهیم(ع) شمرده شده، در حالى که فرزند دخترى ابراهیم بود و اصولاً پدرى نداشت. در روایات شیعه و سنی نیز به امام حسن و امام حسین(ع) فرزند پیغمبر(ص) گفته شده است.

از آیه مباهله استفاده مى شود به فرزندان دختر نیز حقیقتاً «ابن» گفته مى شود، بر خلاف آنچه در جاهلیت مرسوم بود که تنها فرزندان پسر را فرزند خود مى دانستند، و مى گفتند:
«بَنُونا بَنُو أَبْنائَنا وَ بَناتُنا بَنُوهُنَّ أَبْناءُ الرِّجالِ الأَباعِدِ»
یعنى: (فرزندان ما تنها پسرزاده هاى ما هستند اما دخترزاده هاى ما ـ فرزندان مردم بیگانه محسوب مى شوند نه فرزندان ما)! (1)
این طرز تفکر مولود همان سنت غلطى بود که در جاهلیت عرب، دختران و زنان را عضو اصلى جامعه انسانى نمى دانستند و آنها را در حکم ظروفى براى نگاهدارى پسران مى پنداشتند!
چنان که شاعر آنها مى گوید:
«وَ اِنَّما أُمَّهاتُ النّاسِ أَوْعِیَةٌمُسْتَوْدَعاتٌ وَ لِلأَنْسابِ آباءٌ»
یعنى: (مادران مردم، حکم ظروفى براى پرورش آنها دارند ـ و براى نسب تنها پدران شناخته مى شوند)!(2)
ولى اسلام، این طرز تفکر را به شدت در هم کوبید و احکام فرزند را بر فرزندان پسرى و دخترى یکسان جارى ساخت.
در سوره «انعام» آیات 84 و 85 درباره فرزندان ابراهیم(علیه السلام) مى خوانیم:
«وَ مِنْ ذُرِّیَّتِهِ داوُدَ وَ سُلَیْمانَ وَ أَیُّوبَ وَ یُوسُفَ وَ مُوسى وَ هارُونَ وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ * وَ زَکَرِیّا وَ یَحْیى وَ عیسى وَ إِلْیاسَ کُلٌّ مِنَ الصّالِحینَ»؛ (از فرزندان [ابراهیم]، داود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسى و هارون بودند و این چنین نیکوکاران را پاداش مى دهیم * و نیز زکریا و یحیى و عیسى و الیاس که همه از صالحان بودند).
در این آیه حضرت مسیح(علیه السلام) از فرزندان ابراهیم شمرده شده، در حالى که فرزند دخترى بود و اصولاً پدرى نداشت.
در روایاتى که از طرق شیعه و سنى درباره امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) وارد شده اطلاق کلمه «اِبْنُ رَسُولِ اللّهِ»؛ (فرزند پیغمبر) کراراً دیده مى شود.
در آیات مربوط به زنانى که ازدواج با آنها حرام است مى خوانیم: «وَ حَلائِلُ أَبْنائِکُمْ»؛ (یعنى همسران پسران شما)(3) در میان فقهاى اسلام این مسأله مسلّم است که همسران پسرها و نوه ها، چه دخترى باشند و چه پسرى بر شخص حرام است و مشمول آیه فوق مى باشند.(4)