شکایت امام علي(ع) از تفرقه و اختلاف ميان اصحابش

امام علي(ع) در خطبه 180 نهج البلاغه، با چه بیانی از تفرقه و اختلاف ميان اصحابش شکایت می نماید؟

ایشان در این خطبه می فرماید: «نه اوامر من که سبب خشنودی است شما را راضی می کند و نه آنچه باعث خشم من است بر ترک آن اتفاق می کنید». در واقع بیانات امام(ع) تأكيد مي كند که شما همواره در وادی تفرقه و تشتّت گام برمی دارید و چیزی سبب وحدت شما نمی شود. نه گوش به اوامر من مى دهيد و نه توجّهى به نواهى من داريد و در هیچ چیز اجتماع نمی کنید، چه موافق میلتان باشد، چه مخالف آن.

نهی خداوند از تفرقه و جدایی از جامعه

قرآن چگونه مسلمانان را از تفرقه و جدایی از جامعه اسلامی باز داشته است؟

خداوند با اشاره به سرنوشت گروهی که از جامعه مومنین جدا شدند، می فرماید: «كسى كه بعد از آشكار شدن حق به مخالفت با پيامبر(ص) بر خيزد، و از طريقى جز طريق مؤمنان پيروى كند، ما او را به همان راه كه مى رود، مى بريم و او را در دوزخ داخل مى كنيم». البته تعبیر «مخالفت با رسول» و «طریق مومنان» روشن می کند که مقصود آیه هماهنگى با جامعه اى است كه در طريق اطاعت از خدا و پيروى از پيامبر(ص) گام بر دارد.

خطر «تفرقه» و نهی از آن در قرآن

قرآن در تبیین خطر «تفرقه» و نهی از آن چه می فرماید؟

خداوند در قرآن خطر تفرقه را به قدری بزرگ دانسته که نهی از آن را مانند دستور اقامه نماز، جزء شریعت همه انبیای اولی العزم قرار داده است. لذا می فرماید: « آیینى را براى شما مقرر نمود که به نوح توصیه کرده بود؛ و آنچه را بر تو وحى فرستادیم و به ابراهیم و موسى و عیسى سفارش کردیم این بود که: همان دین [خالص] را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید». همچنین در آیه دیگر می فرماید: «مانند کسانى نباشید که پس از آنکه نشانه هاى روشن [پروردگار] به آنان رسید، پراکنده شدند و اختلاف کردند»، و ... .

سعادتمندان واقعی در کلام امام علی(ع)

امام علی(علیه السلام) در تبیین صفات سعادتمندان واقعی چه می فرمایند؟

امام علی(ع) در کلام حکیمانه ای هشت ویژگی سعاتمندان را بیان می کند، آنان انسان هایی متواضع و دارای کسب و کار حلال و باطنی پاك و صالح هستند زیرا اعمال و اقوال انسان تراوشى از صفات درونى اوست، آنان دارای نیتی خالص و فطرتی پاک و اخلاقی نيكو هستند. امام انفاق و كمك به نيازمندان، و حفظ زبان از غیبت و تهمت را از مهم ترين ویژگی های این افراد دانسته و در آخرین ویژگی می فرماید: آنان اهل بدعت نیستند.

«آرمگدّون» و ارتباط آن با «ظهور»

«آرمگدّون» چیست و چه ارتباطي با ظهور امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) دارد؟

از علائم ظهور حضرت مهدى(عج)، وقوع جنگى در منطقه اى به نام «آرمگدّون» و به تعبير روايات «قرقيسيا» مى باشد. فرماندهی دشمنان اسلام در اين جنگ بر عهده سفيانى است كه با كمك مراكز جاسوسى يهود در ميان مردم تفرقه می اندازد و مردم را بر ضد شيعيان اهل بيت(ع) تحريك خواهد كرد و كشتار وسيعي اتفاق مي افتد و بعد از پناه بردن امام زمان(عج) به كعبه به همراه لشكرش در صدد مقابله با حضرت برمی آید و در منطقه اى به نام «بَيْدَاء» به زمين فرو خواهند رفت.

نقش انحرافات فکری و عقیدتی در به وجود آمدن حادثه كربلا؟

انحرافات فکری و عقیدتی مردم عصر امام حسین(ع) چه بود كه باعث به وجود آمدن حادثه كربلا شد؟

سیر پیدایش انحراف به همان سال‌های اولیّه بعد از رحلت پیامبر(ص) مي‌رسد. انحرافات مزبور در زمینه‌هایی بود که اهل سیاست می‌توانستند به راحتی از آنها بهره‌گیری کرده و در تحمیق مردم و نیز توجیه استبداد و زورگویی خود از آنها استفاده کنند. بنی امیّه در پیدایش و گسترش این انحرافات، نقشی عظیم داشتند.

سه مفهوم «اطاعت از ائمه»، «لزوم جماعت»، «حرمت نقض بیعت» از رایج‌ترین اصطلاحاتی سیاسی بود که خلفا به کار می‌بردند. شاید بتوان گفت سه مفهوم مزبور، پایه خلافت و نیز دوام آن را تضمین می‌کرد. خلفای بنی امیّه و بعدها بنی عبّاس با به ‌کارگیری این مفاهیم در شکل تحریف ‌شده آن، که هیچ قید و شرطی نداشت، مردم را وادار به پذیرش حکومت خود می‌کردند. نتیجه این انحرافات برای آینده نیز این بود که هیچ‌گاه حرکت امام حسین(ع) برای اهل سنّت، یک قیام علیه فساد قلمداد نشده و تنها آن را یک «شورش» غیر قانونی شناختند.

یکی دیگر از انحرافات دینی در جامعه اسلامی «اعتقاد به جبر» بود. معاویه با ترویج این عقیده از آن به نفع سیاست های خویش استفاده کرد و هنگام گرفتن بیعت برای یزید می‌گفت: «مسأله یزید، قضایی از قضاهای الهی است و در این مورد کسی از خود اختیاری ندارد». وقتی عمر بن سعد مورد اعتراض قرار گرفت که چرا به سبب حکومت ری، امام حسین(ع) را کشت؟ گفت: «این کار از جانب خدا مقدّر شده بود». کعب الاحبار نیز تا زنده بود، غیبگویی می‌کرد که حکومت به بنی هاشم نخواهد رسید!

راه نفوذ «شیطان» در انسان

امام علی(علیه السلام) درباره راه نفوذ «شیطان» در انسان چگونه هشدار می دهد؟

امام علی(ع) در خطبه ای شیطان را سرچشمه بسیاری از مشکلات دانسته و می فرماید: «شيطان راههاى انحرافى را آسان جلوه داده و مى خواهد رشته هاى محكم دين شما را بگشايد و به جاى اتحاد، با تفرقه فتنه برپا سازد». در واقع شيطان بيراهه هاى خطرناك را شاه راه مستقيم جلوه داده، و با روش تساهل و تسامح، مسیر اطاعت الهى را مشكل و خشن می نماید و در هر قدم او را به ترك قوانین و پيمانهاى الهی وادار ساخته و او را بى تفاوت می گرداند.

تأکید قرآن به برقراری «صلح» در جوامع انسانی

قرآن درباره برقراری «صلح» و آشتی در جوامع انسانی چه مطالبي بيان نموده است؟

خداوند در قرآن تمام مؤمنان جهان را به صلح و آرامش دعوت مى كند و جنگ را برخلاف تعليمات اسلام مي داند. قرآن مى گويد: «هنگامى كه نشانه هاى معقول صلح طلبى آشكار شد به آن پاسخ مثبت بده؛ و بر خدا توكل كن». پايان درگيرى در داخل كشورهاى اسلامى نيز يك اصل اساسى است و جنگ آخرين راه است! پايه حكومت اسلامى بر صلح است و قرآن آن را به عنوان يك اصل در همه جا و براي بيگانگان، دوستان و حتّى درون خانه و آحاد مردم پذيرفته؛ ولى بايد مسلمانان آمادگى جنگى داشته باشند و صلح آنها ذليلانه و از موضع ضعف نباشد.

مشروعیّت قتل حسین بن علی(ع) بنابر شریعت جدّش!

آیا همانطور که قاضى ابوبكر بن عربى اندلسى مالكى گفته، قتل امام حسين(ع) به خاطر مضمون حدیث نبوی مبنی بر «قتل برهم زننده وحت امت اسلامی»، مشروع و موافق شريعت جدش بوده است!؟

قاضى ابوبكر بن عربى اندلسى در حقیقت نخواسته تشخيص دهد كه عامل اصلى اين این فاجعه، خود يزيد بوده است؛ این عاملان يزيد بودند که در هر فرصتى می خواستند امام حسین(ع) را به قتل برسانند! لذا امام مجبور شدند از مدینه و سپس از مکه خارج شوند. در حقیقت زمینه قیام نظامی را یزید به وجود آورد.
علاوه بر این حکومت یزید هم در مساله بیعت و هم در شیوه حکومت مشروع نبود و امام حسین(ع) به خاطر عمل به وظیفه دینی «امر به معروف و نهی از منکر»، قیام کرد. امّا قاضی فساد و جنایات یزید و احادیث امر به معروف را نخواسته ببیند!

ریشه های تاریخی «جهانی شدن»

ریشه های تاریخی «جهانی شدن» از چه زمانی است؟

ريشه هاى تاريخى «جهانى شدن» را مى توان به عمق تاريخ بشر مربوط دانست؛ چراکه زندگی بشر از اجتماعات کوچک شروع شده و به اجتماعات بزرگ تبدیل شده است. در مجموع، زندگى بشر به سوى جهانى شدن در حركت است؛ يعنى هر چه كه به پيش مى رويم تفرقه ها كم و تجمع ها زياد مى شود. البته اين حركت در قرون اخير سرعت بيشتری به خود گرفته و با بهره گيرى از وسايل جديدِ ارتباط جمعى، حركت به سوى جهانى شدن شتاب بيشترى خواهد گرفت.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال رسول الله(صلى الله عليه وآله):

مَنْ حجَّ أوِ اعْتَمَرَ فَلَمْ يَرْفَثْ وَلَمْ يَفسُقْ يَرْجِع کَهَيئَةِ يَوْم وَلَدَتْهُ اُمُّهُ.

کسى که حج يا عمره انجام دهد و در آن گناه و فسقى مرتکب نگردد، برمى گردد، همانند روزى که از مادر متولد شده است.

سنن دارقطنى: 2 / 284