آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام علي(ع) در بخشی از خطبه 163 «نهج البلاغه»، درباره یکی از «صفات فعل» خداوند، یعنی آفرینش جهان هستی و عجایب و شگفتی های آن، مي فرمايد: «ستايش، مخصوص خداوندى است كه آفريدگار بندگان است؛ خداوندى كه گستراننده زمين، جارى كننده سيل در رودخانه ها و روياننده گياهان بر كوهها و تپه هاست». حضرت پس از اشاره به آفرینش انسان که شاهکار بزرگ آفرینش است، به سه موضوع محل سکونت و آب و مواد غذایی اشاره نموده تا حس شکرگزاری بندگان را برانگیزد و برای معرفت خداوند آماده سازد؛ چرا که این «صفت فعل» برای همه مردم قابل درک و معرفت آفرین است.

امام علي(علیه السلام) در بخشی از خطبه 163 «نهج البلاغه» از یکی از «صفات فعل» خداوند (يعنى آفرينش جهان هستى و عجايب و شگفتى هاى آن) سخن مى گويد؛ چرا كه اين بخش از صفات براى همه مردم قابل درك و معرفت آفرين است. مى فرمايد: (ستايش، مخصوص خداوندى است كه آفريدگار بندگان است؛ خداوندى كه گستراننده زمين، جارى كننده سيل در رودخانه ها و روياننده گياهان بر كوهها و تپه هاست)؛ «الْحَمْدُ للهِ خَالِقِ الْعِبَادِ، وَ سَاطِحِ(1) الْمِهَادِ(2)، وَ مُسِيلِ الْوِهَادِ(3)، وَ مُخْصِبِ(4) النِّجَادِ(5)».
عبارت «سَاطِحِ الْمِهَادِ» اشاره به همان چيزى است كه در «قرآن مجيد» بيان شده است: «أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَاداً»(6)؛ (آيا زمين را محل آرامش قرار نداديم؟). تعبير به «مُسِيلِ الْوِهَادِ» با توجه به اين كه «وهاد» به معناى درّه ها و گودالها است، اشاره به اين است كه خداوند، مناطقى از زمين را به صورت گودال قرار داد تا آبها در آن جريان يابد و مناطق ديگر در امن و امان باشد. تعبير به «مُخْصِبِ النِّجَادِ» اشاره به قدرت نمايى خداوند در سرسبز شدن مناطق مرتفعى است كه آب، به طور معمول به آنها نمى رسد.
امام(عليه السلام) در اينجا نخست به آفرينش انسانها كه شاهكار بزرگ آفرينش است اشاره كرده، بعد به سه موضوع (محل سكونت و آب كه مايه حيات است و مواد غذايى) اشاره نموده تا حسّ شكرگزارى بندگان را برانگيزد و براى معرفتِ خداوند متعال و شناخت «صفاتِ جلال» و «صفات جمالش» آماده سازد.(7)