ترس، سرمنشاء خداشناسی فطری!

گاهی برای اثبات خداشناسی فطری به حالت انسانی که در حال غرق شدن می باشد استناد می شود؛ آیا این ناشی از ترس و هراس نیست؟

منظور از خداشناسی فطری این است که هر انسانی می تواند با توجه درونی و تامل قلبی عمیق، رابطه اش را با خالقش کشف کند. ارتباطی که به خاطر دنیاطلبی انسان و سرگرم شدنش به امور روزمره، زیر حجابی از غفلت قرار گرفته است. ترس اگر چه نقش سازنده ای در کنار زدن آن حجاب غفلت دارد، امّا آنچه واقعا آدمی را هنوز به نجات و ادامه حیات امیدوار می کند، تبلور فطرت توحیدی انسان از میان حجاب های غفلت و توجه دوباره به آن سرشت خداجوی درون نهادش است.
اگر ترس عامل توجه انسان به خدا باشد، می باید انسان های ترسو دیندارتر از سایرین باشند در حالی که این گونه نیست و انسان های دیندار از دیگران شجاع تر و جسورترند. ترس نه تنها عامل ایمان به خدا نیست، بلکه خود معلول بی ایمانی و مقهور ایمان است؛ اثر آرام بخشى مذهب در برابر عوامل ترس، قابل انکار نبوده و توجّه به مبدأ و خاستگاهی که قدرت وسیع و گسترده دارد، انسان را به آرامش دعوت کرده و تسکین می دهد.

نگاهي به اسباب «توکّل»

سر منشا و سرچشمه «توکل» چیست؟

«توكّل» مانند ساير فضايل اخلاقى اسباب و سرچشمه‏ هاى متعدّدى دارد كه عمده ‏ترين آنها، ايمان و يقين به ذات پاك خدا و صفات جمال و جلال اوست. در واقع هنگامى كه انسان به علم اليقين از قدرت و علم خدا با خبر باشد و جهان را صحنه الطاف بيكران الهى ببيند به يقين به او توكّل مى ‏كند، خويش را به او مى ‏سپارد، در كاستى‏ ها و مشكلات به دامان لطف او چنگ مى ‏زند و پيروزى نهايى را پس از به كارگيرى تلاش هاى خود از خدا مى‏ خواهد.

نقش دوستان در طرز تفکر انسان از دید روایات اسلامی

روایات اسلامی چه نقشی برای دوستان در طرز تفکر انسان قائل هستند؟

در روايات اسلامى تعبيرات زيادى درباره دوستان منحرف و مشاوران گمراه و آثار سوء آنها ذکر شده است. امام علی(ع) فرزندش امام حسن(ع) را از دوستی با انسان احمق و یا انسان دروغگو برحذر می دارد. آن حضرت در فرمان تاریخی شان به مالک اشتر، او را از مشورت با انسان های بخیل، ترسو و حریص نهی می کند. آن حضرت در کلام دیگری نیز همنشینی با بدان را موجب بدبینی انسان به نیکان می داند و حضرت رسول(ص) نیز انسان را بر دین دوست و هم نشینش می داند.

شرایط «مشورت»

شرایط «مشورت» چیست و با چه کسانی باید مشورت نمود؟

بر طبق روایات، «مشورت» زمانی مفید است که با فرد عاقل، با ايمان و دلسوز باشد؛ زيرا نظرات عاقلانه اش مفید بوده و ايمانش سبب می شود خيرخواهانه مشورت دهد و دلسوزی او را بر این می دارد که رازدار باشد. با برخی نیز نباید مشورت کرد، از جمله: 1- بخيل که انسان را از كار نيك منصرف کرده، از فقر مى ترساند. 2- ترسو که روحیه انسان را ضعیف می کند. 3- حريص كه حرص و ستم را نیکو جلوه مى دهد. 4- دروغگو كه دور را نزديك و نزديك را دور مى نماياند. و همینطور از اشخاص خود رأى، سست خرد، منافق و لجوج.

نقش «شجاعت» و «قاطعيت» در موفقيت مديران

«شجاعت» و «قاطعيت» چه نقشي در موفقيت مديران دارد؟

«شجاعت» از يك نظر اولين خصلت لازم براى احراز مديريت است؛ زيرا مدير وظايفي دارد كه انجام صحيح آنها بدون بهره گيرى از اين وصف ممكن نيست مثل شجاعت درتصميم گيرى های مهم، مقابله با حوادث غير منتظره، اعتراف به خطاها و جبران آنها، انجام كارهاى مهم و مسؤوليتهاى سنگين و نترسيدن از قدرتها و ... خلاصه اینکه مدیران در هر گام به اين صفت نياز دارند؛ لذا حتی مدير آگاه و پر تجربه و با سابقه و امين اما فاقد شهامت لازم هرگز نمى توانند مدير خوبى باشد.

«جُبن»؛ (ترس) از منظر روایات اسلامی

چگونه در روایات اسلامی از «جُبن و ترس» نکوهش شده است؟

در احاديث اسلامى از «جُبن و ترس» نکوهش بسیاری شده است؛ مانند: انسان با ايمان نه ترسوست و نه حريص و نه بخيل، ترس و حرص و بُخل، صفات زشتى هستند كه در سوء ظن به خداوند سبحان خلاصه مى شود، هرگز با انسان ترسو مشورت نكن؛ چرا كه تو را از كارهاى مهم باز مى‏ دارد و موضوعات كوچك را در نظر تو بزرگ جلوه مى‏ دهد و ...

پیروان نالایق، مشکل حکومت امیرالمومنین(ع)

چه چیز باعث شد که امام علی(علیه السلام) نتواند لشکریان شام را سرکوب کند؟

لشکریان ترسو و و بی انضباط، موجب شکست باتجربه ترین و داناترین و توانمندترین فرماندهان می شود. همان مشکلی که حکومت حضرت امیر(ع) هم از آن رنج می برد و موجب ملامت شدن و متهم شدن آن بزرگوار از سوی دوست و دشمن به آگاهی نداشتن از فنون نظامی گشت.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الصّادقُ عليه السّلام :

کُلُّ الْجَزَعِ وَ الْبُکاءِ مَکْرُوهٌ سِوَى الْجَزَعُ وَ الْبُکاءُ عَلَى الحُسَينِ عليه السّلام

هر ناليدن و گريه اى مکروه است ، مگر ناله و گريه بر حسين عليه السّلام .

بحارالانوار، ج 45، ص 313