انسان بايد بداند كه: تمام چيزهايي كه خداوند در اختيارش قرار داده، متعلّق به خود او نيست؛ بلكه گاه ممكن است روزى ديگران را بر دوش او گذاشته باشند. با اين وجود گاه انسان از «انفاق» كردن شانه خالي مي كند. عمده موانع انفاق كردن عبارت است از: 1. بُخل؛ انسانِ بخيل حاضر نيست ديگران از او بهره مند شوند. 2. انحصار طلبی؛ انسان هاى انحصارطلب همه چيز را براى خود مى خواهند و از كمك به ديگران طفره مي روند. 3. دنیاپرستی؛ انسان دنیاپرست هر چه به دنبال دنیا می رود سیر نمی شود. مثل قارون که به فکر زیاد کردن مالش بود و به تعبیر «قرآن» چند نفر کلید گنج های او را حمل می کردند.

ایشان می فرماید: «آگاه باشيد! اين دنيايى كه پيوسته آرزوي آن را داريد و به آن عشق می ورزيد، و آن نيز گاه شما را خشمگين و گاه خشنود مى سازد، منزلگاه اصلى شما نيست كه براى آن آفريده شده و به سوى آن دعوت گرديده ايد، نه دنيا براى شما باقى مى ماند و نه سلطه شما بر آن باقى مي ماند، اين دنيا گرچه از جهتى شما را فريب داده؛ ولى از جهتى ديگر شما را از بدى هايش بر حذر داشته است؛ پس به دليل هشدارهايش از فريبندگى هايش چشم بپوشيد و مظاهر هوس انگيزش را به جهت جنبه هاى هشداردهنده اش رها سازيد».

انسان موجود فراموش کاری است که نيازهاى واقعى زندگى روزانه و نيازهاى خيالى و عشق به شهوات، او را به خودفراموشی مبتلا می كند. مهمترين آثار «نماز»، بيدار ساختن انسان و پايان دادن به خودفراموشى است؛ زيرا هنگامى كه ياد خدا به ميان آمد، وضع به كلى دگرگون مى شود، اگر نگاهى به مقدمات نماز و شرايط ديگر آن بيندازيم، بيانگر نقش مهم نماز در تربيت انسان و رساندن او به جوار قرب الهي است.

امام علي(ع) در خطبه 161 «نهج البلاغه» درباره ويژگي هاي «دنیا» می فرماید: «خدا دنيا و انقطاع و زوال و انتقال آن را براى شما وصف كرده است؛ بنابراين از اين زرق و برق هايى كه براى شما دل پسند است، به دليل كوتاه بودن دورانش چشم بپوشيد». حضرت به بیان چهار صفت دنیا مي پردازد: 1- اصل زندگی دنیا حقیر و بی ارزش است. 2- دنیا فانی است. 3- دنيا همانطور که انسان را از مواهب خود بهره مند می کند، آنها را از او باز می ستاند. 4- همواره از گروهی به گروه دیگر منتقل می شود.

ایشان می فرماید: «از آنچه در قربانگاه های قرون پیشین دیده اید عبرت گیرید، از آن کسانی که پیوند اعضایشان [در زیر خاک ها] از هم گسسته، و شرف و عزتشان نابود شده و شادی و نعمت هایشان قطع گردیده است، نزدیکی به فرزندان و همدمی همسران به مفارقت آنها مبدل شده و اکنون نه بر یکدیگر تفاخر می کنند؛ نه زاد و ولد دارند و نه با هم سخن می گویند؛ پس ای بندگان خدا! برحذر باشید همانند كسى كه بر نفس خود پيروز گشته و از شهوات سركش مانع شده، و با چشم عقل مى نگرد».

امام علي(ع) در خطبه 162 «نهج البلاغه»، درباره خطراتی كه از ناحیه حکومت «بني اميّه» متوجه اسلام شده، می فرماید: «آنها کوشیدند نور خدا را خاموش کنند و مجرای فوران چشمه فیض الهی را مسدود کنند و این آب زلال را به بیماريها و سموم آلوده سازند». در واقع کلام امام(ع) اشاره به این است که بنى اميّه تنها به فكر رسيدن به مقام و حكومت بر مردم نبودند؛ بلكه هدفشان خاموش كردن نور اسلام و «قرآن» بود تا از اين طريق مردم را به دوران ظلمانى جاهليّت بازگردانند.

امام علی(ع) درباره آثار شوم «دنیاپرستی» می فرماید: «آن كس كه قلبش با محبت دنيا پيوند خورده سه چيز او را رها نخواهد كرد: اندوه دائم، حرص و آرزويى كه هيچ گاه به آن نخواهد رسيد». در واقع «دنياپرستى» همواره با غم و اندوهِ مستمر همراه است، زیرا انسانِ دنياپرست براى رسیدن به دنيا و حفظ آن به تلاش و گذشتن از موانع زيادى احتياج دارد. به همين دليل پيوسته غم و اندوهى وجود او را احاطه می کند. از سویی گرفتار حرص و آرزوهای نامعقول مي شود كه با هزارگونه بدبختى به دست مي آيد و آرامش انسان را بر هم مى زند.

امام علی(ع) در مورد هدف از «بعثت انبیاء» می فرمايد: «هدف از بعثت آن بود كه پرده از چهره [زشت] دنيا براى آنها برگيرند و آنان را از زيان هايش بر حذر دارند و براى آنها [از بي وفايى دنيا] مَثَل ها زنند و عيوب دنياپرستى را به ايشان نشان دهند، هدف اين بود كه با بيانات قوى و كوبنده، آنچه را كه مايه عبرت است از تندرستى ها و بيمارى ها كه يكى بعد از ديگرى ظاهر مى شود براى آنها بيان كنند، همچنين حلال ها و حرام هاى اين دنيا و آنچه را خداوند [در سراى ديگر] براى مطيعان و عاصيان از بهشت و دوزخ و احترام و تحقير فراهم ساخته به آنان گوشزد كنند».

امام علی(ع) با اشاره به عواقب «دنیاپرستي» می فرماید: «در برابر زرق و برق دنيا خويشتنداری کنید، و به آن چشم ندوزيد و به سخن كسى كه شما را به آن ترغيب مى كند گوش فرا ندهيد؛ زيرا زرق و برقش نيرنگ و سخنش دروغ و اموال گرانقيمتش غارت شده، و متاعش به سرقت رفته است، آگاه باشيد دنيا همچون زن هرزه عشوه گر و خودنمايى است كه مردم را به سوى خود فرا مى خواند و يا همچون حيوان سركشى صاحبش را از خود مى راند، دروغگويى است پرخيانت، ناسپاسى است حق نشناس و دشمنى است بازدارنده و پشت كننده اى است مضطرب و نگران».

امام علي(ع) در ارتباط با بي اعتباری «دنیا» می فرماید: «حالِ دنيا دگرگونى [دائمى] است و گام هاى محكمش لرزان، عزّتش ذلّت، برنامه هاى جدي اش شوخى، و بلنديش عين سقوط است، دنيا سراى غارت و دزدى و ربودن [اموال و مقامات يكديگر] و تباه شدن و هلاكت است و اهل آن پيوسته آماده حركت [به سوى مرگ] و پيوستن [به پيشينيان] و جدايى [از دوستان و عزيزان] هستند، راه هايش حيرت زا، گريزگاه هايش ناتوان كننده و مقاصدش يأس آور و نوميدزا است».