او در شعر خود علی را داناترین افراد به قرآن و نخسین مسلمان دانسته و گفته: «عن أوّلِ الناس إیماناً وسابقةً ***وأعلمِ الناسِ بالقرآن والسننِ»و در ادامه به رحلت پیامبر(ص) در آغوش او و همکاری جبرئیل با او در غسل پیامبر(ص) و... اشاره کرده و بیعت با ابوبکر را اولین فتنه دانسته است.

یاقوت حموى در«معجم الأدباء» در شرح حال «ابن مفجّع» مى نویسد: قصیده «ذات الأشباه» از آن اوست. این قصیده از آن رو ذات الأشباه نامیده شده که سراینده اش به حدیث تشبیه نظر داشته است و با این مطلع آغاز می شود: اى که مرا براى محبّتم به على سرزنش مى کنى، برخیز و نکوهیده و رسوا به دوزخ در آى...، و در ادامه شباهت علی(ع) با پیامبران در حدیث تشبیه را به نظم آورده.

او در این باره چنين سروده است:
«بأبی أنت واُمِّی *** یا أمیر المؤمنینا
بأبی أنت واُمّی *** وبرهطی أجمعینا
وبأهلی وبمالی *** وبناتی والبنینا
وفدتکَ النفسُ منّی *** یا إمامَ المتّقینا
وأمینَ الله والوا *** رثَ علم الأوّلی
و... ».
 

ابو اسماعیل اینگونه سروده: «جدّ من وزیر و پسر عموى مصطفى، على است که بسیار جنگجو و دلیر بود. نخستین کسى که نماز خواند و پروردگارش را واحد دانست و صاحب روز درخت بزرگ مغیلان(روز غدیر) آن هنگام که احمد برخاست و با صداى بلند ندا داد: «اى على تو را نسبت به خود به منزله هارون نسبت به موساى پاک و کلیم قرار دادم»...».

بسیاری از مسیحیان علی(ع) را ستوده و در رثاى او چکامه سروده اند، از جمله آنها زینبا ابن اسحاق رَسْعَنى موصلى نصرانى است که گفته: «من دوستدار هاشم هستم و ملامت هیچ ملامت کننده اى مرا درباره على به شکّ نمى اندازد. برخى مى گویند: براى چه مسیحیان و خردمندانِ عرب و عجم، على و خاندانش را دوست دارند؟ به آنها گفتم: من چنین مى پندارم که محبّت آنها در دل تمامى موجودات حتّى حیوانات جاى گرفته است».

وی در فضائل اهل بیت(ع) سروده:  «آفرین بر آن درختى که در بهشتِ جاویدان روییده... مصطفى ریشه، فاطمه شاخه، و آقاى انسان ها على، لقاح آن درخت هستند و دو فرزند پیامبر(ص)که از دودمان هاشمند، ثمره و میوه آن درخت مى باشند و شیعیان برگ هایى هستند که اطراف آن میوه ها جمع شده اند. این فرموده رسول خدا است که راویان، در خبرى عالى آن را گفته اند...».

ابن عرندس در شعرش به برخی فضائل علی(ع) مثل سپرده شدن پرچم ولایت به دست او در روز غدیر، بهترین قاری کتاب خدا، جانشینی پیامبر(ص) و... اشاره کرده و نیز اینگونه سروده: «وصعودُ غاربِ أحمد فضلٌ له ***دون القرابة والصحابةِ أفضلا»؛ اين شعر اشاره به روايتي دارد که حضرت به روي دوش پيامبر(ص) رفتند و بت هُبل را از بالاى بام کعبه به زير انداختند.

عبدى درباره امیرالمؤمنین(ع) چنین سروده: «لعمرک یا فتى یوم الغدیر**لأنت المرء أولى بالامور...»؛ (سوگند به جان تو اى جوانمرد روز غدیر! تو مردى هستى که در همه امور نسبت به دیگران اولویت دارى و...) . در این قصیده به گوشه اى از فضایل امیر المؤمنین(ع) اشاره شده؛ از جمله :اخوّت بین پیامبر(ص) وعلی(ع)، داستان مباهله، حدیث جوشیدن چشمه، بی توجهی به دنیا و حدیث: یا دنیا غُرّی غیری، حدیث ازدواج زهراى صدّیقه و اینکه محبّت آل محمّد(ع) پاداش رسالت آن حضرت است و... .

عمرو عاص در قصیده ای طولانی به مدح على(ع) و مذمت معاويه پرداخته، از جمله آن: «...وکم قد سمعنا من المصطفى***وصایا مخصّصة فی علی/ وفی یوم خمّ رقى منبرا ***یبلغ والرکب لم یرحل/ و...»؛ (چه بسیار از مصطفى صفات و فضایل مخصوص على را شنیده بودیم. آن روز که پیامبر(ص) در غدیر خم بر منبر بالا رفت و امر خدا را در حالى که کاروان ها هنوز نرفته بودند به همه ابلاغ نمود، و...) .

حمیری در قصیده اش در حضور معاویه از دشمنان علی(ع) که روز غدیر را فراموش کرده اند بیزاری جسته و به مدح علی(ع) پرداخته و گفته: برئت من الّذی عادى علیّا***وحاربه من أولاد الطغام/ تناسوا نصبه فی یوم خمّ***من الباری ومن خیر الأنام/ برغم الأنف من یشنأ کلامی***علیّ فضله کالبحر طامی/ وأَبرأ من اناس أخّروه***وکان هو المقدَّم بالمقام/ علی هزّم الأبطال لمّا*رأوا فی کفه برق الحسام.