دلالت آیه 64 سوره آل عمران بر پلورالیسم؟!

آیا آیه 64 سوره آل عمران «قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلى‌ کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ»، تاییدی بر پلورالیسم است؟! معنای این آیه این است که اهل کتاب با حفظ اصول مشترک (توحید و نفی شرک) می توانند بر آیین خود باقی بمانند!

اولا: در آیات قبل از آیه مورد بحث، جریان شرک تثلیثی مسیحیان و دعوت به مباهله آمده و سپس حجت را تمام کرده و کسانی را که اعراض می کنند، مفسد نامیده است. دعوت به مباهله، نشانه بطلان عقاید آنان و حقانیت انحصاری اسلام محمدی(ص) است.
ثانیا: قرآن در آیات دیگر اهل کتاب را برای ایمان نیاوردنشان، به جنگ یا پرداخت جزیه تهدید می کند: «قاتِلُوا الَّذینَ لا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ ... مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ حَتَّى یُعْطُوا الْجِزْیَةَ...»؛  یعنی همواره دستور به پذیرش اسلام وجود دارد و این به معنای حقانیت انحصاری اسلام و منسوخ بودن آیین های قبلی است.
ثالثا: پس از آیات دعوت به مباهله و اتمام حجت، این آیه به معنای دعوت به اصول مشترک همه شرایع الهی و مراعات توحید و نفی شرک است؛ یعنی اگر شریعت حق محمدی(ص) را نمی پذیرید، لااقل شایسته است مشرک نباشید و عیسی(ع) را به مقام خدایی نخوانید.
رابعا: این آیه نه تنها تایید پلورالیسم و مشروعیت آیین های دیگر نیست، بلکه دعوت به اسلام است؛ زیرا پیامبر اسلام(ص) در نامه های جداگانه به پادشاهان روم و قبط، پس از اینکه آن ها را به اسلام دعوت کرده اند، این آیه را آورده اند. در روایتی از امام صادق (ع) نیز «کَلِمَةٍ سَواءٍ»، به رسالت پیامبر اسلام(ص) تفسیر شده است.

راز قدرت امام علی(ع) در مبارزه با دشمنان

امام علی(ع) چگونه با غذای کم، توان مقابله و پیکار با دشمنان را داشتند؟

ایشان خود مى فرمايد: «گويا مى بينم گوينده اى از شما چنين مى گويد: هرگاه اين [دو قرص نان] تنها خوراك فرزند ابوطالب باشد، بايد ضعف جسمى، او را از مبارزه با شجاعان باز داشته باشد؛ ولى آگاه باشيد! درخت بيابانى [كه آب و غذاى كمترى به آن مى رسد] چوبش قوى تر است اما درختان سرسبز [كه همواره در كنار آب قرار دارند] پوستشان نازك تر [و كم دوام ترند] و گياهان و بوته هايى كه جز با آب باران سيراب نمى شوند چوبشان قوى تر و آتششان شعله ورتر و پردوام تر است».

اهميت «آيه مباهله»؟

«آيه مباهله» از چه جهت دارای اهميت می باشد؟

اول اینکه مسأله مباهله نشانه حقانيت پيامبر(ص) در رسالت است؛ زیرا کسی كه ايمان قطعي به راه خود ندارد مباهله نمي كند. دیگر اینکه اين آيه سندی روشن بر عظمت مقام اهل بيت(ع) نزد خداوند است؛ چرا که پیامبر(ص) در این عرصه فقط آنان را به همراه خود برد و این نشانه افضلیت آنها را بر تمام امت می باشد.

شأن نزول «آيه مباهله» از منظر روايات اهل سنت؟

بر اساس روایاتی که در منابع اهل سنت وجود دارد، «آيه مباهله» در شأن چه كساني نازل شده است؟

به تصريح منابع روایی اهل سنت، مانند صحيح مسلم، مسند حنبل، سنن بيهقى، صحيح ترمذى، الدرالمنثور، احكام القرآن و ... «آيه مباهله» درباره امام على(ع) و حضرت فاطمه(س) و حسنین(ع) نازل شده است.
به عنوان مثال در «صحيح مسلم» در كتاب فضائل الصحابة در باب فضائل على بن ابيطالب(ع) از سعد بن ابى وقاص نقل شده كه معاويه به سعد گفت: چرا ابوتراب را سبّ و دشنام نمى دهى؟ گفت: من سه سخن از پيامبر اكرم(ص) به ياد دارم كه به خاطر آنها نمى توانم على(ع) را دشنام دهم! و اگر يكى از آنها براى من باشد بهتر از تعداد زيادى اشتران سرخ مو است. سپس داستان حديث منزلت در جنگ تبوك و داستان پرچم دادن به دست على(ع) در جنگ خيبر را ذكر مى كند، و بعد مى افزايد: «هنگامى كه آيه مباهله نازل شد؛ رسول خدا(ص) على و فاطمه و حسن و حسين(ع) را فرا خواند. سپس عرضه داشت: خداوندا اينها اهل بيت من هستند» و مصداق اين آيه اند.
با اين وجود و در کمال تعجب نويسنده تفسير المنار که عالم معروفی محسوب می شود، گفته اند: «مدارك اين روايات مربوط به شيعه است». ما از او می پرسیم آيا صحيح مسلم، صحيح ترمذى، مسند احمد، الدّر المنثور، و ... را علماى شيعه نوشته اند؟!

مقام و فضائل امام حسن مجتبی(ع)

تاريخ در مورد مقام و فضائل امام حسن مجتبی(ع) چه گزارشاتی ارائه داده است؟

پيامبر(ص) علاقه وافری نسبت به امام حسن(ع) داشت؛ نحوه ابراز محبت در موقع پایین آمدن از منبر و بوسیدن او و باز بالا رفتن بر منبر، نشانه جهت‌دار بودن این اظهار علاقه است. ایشان در وقت اظهار محبتش به امام حسن(ع) حاضران را شاهد مي‌گرفت تا این ابراز علاقه را به غائبین برسانند. امام حسن(ع) در بیعت رضوان حضور داشته و پیامبر(ص) با او بیعت کرده است. حضور او در مباهله به عنوان يكي از اصحاب کساء، نشانه اعتبار او نزد پيامبر(ص) و توفیق ایشان در بر انگیختن مردم کوفه در برابر ناکثین نشانه اعتبار او نزد كوفيان است.

بزرگی گناه «کذب» با توجه به آیه «مباهله»

با توجه به آیه «مباهله»، دروغ گویان چه عاقبتی دارند؟

آيه 61 سوره آل عمران، خطاب به پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «هرگاه بعد از دانشى که به تو رسیده، با تو به محاجّه [و لجاجت] برخواستند به آنها بگو ... مباهله مى كنيم، و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار مى دهيم». مباهله در تفاسير به این معنى است كه دو گروه بر سر يك امر مذهبى در برابر هم قرار گيرند و هر كدام درباره ديگرى نفرين كند، نفرين هر كدام مؤثر واقع شد دليل حقانيت او است. تعبير «لعنت خدا را بر دروغگويان قرار مى دهيم» در این آیه، تعبير فوق العاده اى است كه عظمت گناه دروغ را بازگو مى كند.

معجزه هاى پیامبر اسلام (ص) در قرآن

آیا قرآن برای پیامبر اسلام (صل الله علیه وآله) معجزه های دیگری غیر از قرآن اثبات می کند؟

آیات قرآن حاکى است که پیامبر اسلام(ص) علاوه بر قرآن، معجزات دیگری نیز داشت. مانند: شق القمر که در سوره قمر، آیه 1 و2 آمده. همچنین در سوره زخرف آیه 66، سوره اسراء آیه 1، سوره آل عمران آیه 61 و آیات دیگری سخن از معجزات پیامبر(ص) به میان آمده است.

جریان مباهله

جریان مباهله چیست؟

پس از آنکه پیامبر(ص) اسلام رابر ساکنان نجران عرضه کرد، آنها قبول نکردند و قرار بر مباهله شد. پیامبر(ص) با على(ع) و فاطمه(س) و حسن و حسین(ع) پا به میدان مباهله گذاشت؛ اسقف نجران وقتی پیامبر(ص) را با عزیزانش دید گفت من چهره هایى را مى بینم که هرگاه دعا کنند بزرگترین کوهها از جاى کنده شود، فوراً کنده مى شود. بنابراین دست از مباهله برداشتند و به جزیه رضایت دادند.

کیفیّت پیدایش شیعه؟

شیعه در چه زمانى و چگونه پدید آمد؟

تشیع یک مسلک کلامى نیست تا از آغاز و علل پیدایش آن بحث کنیم. بلکه تشیع عبارت است از اعتقاد به استمرار رهبرى اسلامى در قالب «وصایت» براى امام على(ع) و خاندان او. این تفکّر به دست مبارک پیامبر(ص) در حال حیاتش پى نهاده شد. گروهى از مهاجران و انصار در زمان پیامبر(ص) آن را پذیرفتند و گروهى از تابعین هم به آنان اقتدا کردند و اعتقاد به این اصل تا کنون تداوم یافته. لذا تشیع، تاریخى جز تاریخ اسلام و آغازی جز ظهور اسلام ندارد و اسلام و تشیع دو سوى یک حقیقتند و با هم به دنیا آمده اند.

محتواي آيه «مباهله»؟

آيه «مباهله» کدام یک از آیات قرآن است و در چه موردی نازل شد؟

آيه 61 سوره آل عمران در برابر پافشارى مسيحيان در عقايد باطل خود و عدم كارايى منطق و استدلال در برابر لجاجت آنها، نازل شد و در آن پيامبر(ص) مأمور شد از طريق مباهله صدق گفتار خود را به ثبوت برساند؛ لذا ایشان به مسيحيان نجران پیشنهاد داد که یکدیگر را نفرين كنند تا راستگو از دروغگو شناخته شود! اسقف اعظم مسیحیان به آنها گفت: اگر فردا محمد(ص) با خانواده اش آمد از مباهله بپرهيزيد، ولی اگر با يارانش آمد با او مباهله كنيد كه او پايه و اساسى ندارد و لذا وقتي كه ديدند پيامبر(ص) با خانواده آمده مباهله نكردن

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الحسينُ عليه السّلام :

مَنْ دَمِعَتْ عَيناهُ فينا قَطْرَةً بَوَّاءهُ اللّهُ عَزَّوَجَلّ الجَنَّةَ.

چشمان هر کس که در مصيبتهاى ما قطره اى اشک بريزد، خداوند او را در بهشت جاى مى دهد.

احقاق الحق ، ج 5، ص 523