درباره اينكه «هورقليايي» چيست؟ نظرات مختلفي بيان شده است؛ در پاورقى كتاب «برهان قاطع» آمده است: «هورقليا» ظاهرا از كلمه عبرى «هبل» به معناى هواى گرم، تنفس و بخار و «قرنئيم» به معناى درخشش و شعاع است و كلمه مركب به معناى تشعشع بخار است. مراد از عالم «هورقليايى» همان «عالم مثال» است و چون عالم مثال بر دو قسم است: اول و آخر، گفته اند: اين عالم داراى دو شهر است: جابلقا و جابرسا. عالم مثال، يا خيال منفصل، يا عالم برزخ بين عالم عقول و عالم ماده، چيزى است كه عارفان و فيلسوفان اشراق به آن معتقدند؛ ولى فلاسفه مشاء آن را نپذيرفته اند.

«شیخیّه» معتقد است كه امام زمان(عج) با بدنى هورقليايى در عالم مثال در شهر جابلقا و جابرسا زندگى مى كند و هرگاه بخواهد به عالم دنیا تشريف بياورد، صورتى از صورت هاى اهل اين دنیا را مى پوشد تا كسى او را نشناسد. اين نظريه منكر وجود امام زمان(عج) در روي زمين است و با ادله عقلي ضرورت وجود امام(ع) نمي سازد و ادعايشان فاقد دليل است.

اعتقاد به اسرار حروف که از معتقدات مردم خرافی «کلده» و «آشور» باقی مانده، در بابیه بسیار تاکید شده و از این ارقام که صرفا نتیجه خیال و قرارداد بشری است، اسرار عجیبی توقع دارند، عدد 19 در بین آنها بسیار محترم است، سال را به 19 ماه و هر ماه را به 19 روز تقسیم کرده، و 5 روز باقی مانده را بدون دلیل، آزاد و «مظاهرا لها» می نامند. می گویند: کلام الهی «بسم الله الرحمن الرحیم»، 19 حرف دارد و نام پنج تن، 19 حرحتی باب تقسیمات تاریخی را هم بر عدد نوزده بنا گذاشته اند.

او (در سال 1166هـ) در احساء عربستان به دنیا آمد و در بیست سالگی به منظور کسب معارف، عازم کربلا و نجف شد. با شیوع بیماری طاعون در عراق به وطن خود بازگشت و پس از ازدواج به بحرین رفت، سپس دوباره به عراق رفت و بعد از هشت سال برای زیارت امام رضا(ع) عازم ایران شد. در اندک مدتی، در مدارس علوم دینی ایران مشهور شد و درنهایت وارد دربار فتحعلی شاه قاجار شد. در شهرهای ایران به بیان دیدگاه های خود پرداخت و درنهایت بخاطر ادعای بابیت و عقائد انحرافی اش درباره امامت و معاد از سوی بسیاری از علما تکفیر شد و ... .

کرمانی ها، از شیوه ی اخباری گری پیروی می کنند و به تقلید از مراجع اعتقاد ندارند؛ اما شیخیه ی آذربایجان، به اجتهاد و تقلید معتقدند و از مراجع تقلید خودشان پیروی می کنند، حتی در عقاید هم آرای احسایی و رشتی را براساس تلقی خویش از احادیث تفسیر می کنند. شیخیه ی کرمان، اصول دین را چهار اصل توحید و نبوت و امامت و رکن رابع می‏دانند، اما شیخیه ی آذربایجان، به شدت، منکر اعتقاد به رکن رابع هستند و معاد و عدل را هم از اصول می دانند.

در معنای «جابُلقا» و «جابُرسا» چند نظر بيان شده است. برخي می گویند: «جابلقا و جابرسا در سفر اول كه سفر از خلق به حق است قرار دارد. اين سفر [بلكه اين شهر] داراى محله هاى متعددى است كه محله نوزدهم آن «حظيره القدس» و محل پرندگان سبز و صور مثاليه است. جابرسا و جابلقا دو محله از اين شهر مى باشند كه هر كدام از آنها داراى هفتاد هزار درب است و در كنار هر دربى هفتاد هزار امت وجود دارد كه به هفتاد هزار زبان با يكديگر صحبت مى كنند و هر زبانى با زبان ديگر هيچ مشابهتى ندارد».

برای جبران فاجعه قلعه شیخ طبرسی، «یحیی دارابی» که نماینده علی محمد شیرازی ، در یزد و نیریز بود، بعد از قیام در یزد و شکست از آنها به سوی شیراز و از آنجا به نیریز رفت و با سیصد نفر از اصحاب خود، در قلعه ای مستقر شد و با حمله به شهر نیریز آن را غارت و حکام آنجا را کشت. وقتی خبر به حاکم فارس رسید، لشکری با توپ روانه ی نیریز نمود. یحیی  بعد از این که یک صد و پنجاه نفر از افرادش کشته و بقیه آنها فرار کردند، تسلیم شد و سرانجام اعدام گشت.

«ملا محمد علی زنجانی» ملقب به «حجت»،که در زمان واقعه قلعه طبرسی، در تهران محبوس بود، با فوت محمد شاه قاجار فرصتی یافته، از زندان فرار کرد و به زنجان گریخت. او مردم را با فریب به خود جذب کرد و با کمک ایشان در زنجان حوادثی را ایجاد کرد. حاکم زنجان مجبور به زندانی کردن حجت شد. این حکم، زنجان را به آتش کشید و پس از طولانی شدن منازعات، امیرکبیر، عده ای از سرداران و بزرگان دولتی را وارد نبرد با نیروهای بابیه کرد که بعد از جنگی سخت،  حجت، بر اثر گلوله ای که بر بازویش آمد، هلاک شد.

پس از غائله ی زنجان و اعدام و حبس بزرگان بابیه توسط امیر کبیر، بابیان توطئه ای برای قتل شاه و امیرکبیر و امام جمعه ی تهران، تدارک دیدند. لذا در روز بیستم شوال سال 1268 ه، شش نفر از بابی ها به طرف ناصرالدین شاه تیراندازی کردند، و بعد با قمه و غدّاره به شاه حمله بردند و او را مجروح نمودند. آنچه که مسلّم است، طراح و گرداننده ی اصلی این توطئه، «ملاشیخ علی عظیم» و «حسینعلی میرزا» بودند که «ملا شیخ علی» کشته شد؛ و «حسینعلی میرزا» به زندان افتاد که با حمایت سفیر روس در ایران، از زندان گردید.

«حروف حی» ساخته باب است و طبق حساب حروف، مساوی است با 18 و این اشخاص که اولین یاران باب بودند عبارتند از: 1 و 2 - ملا حسین و محمد حسن بشرویه ای. 3- محمد باقر. 4- ملا علی بسطامی. 5- ملاخدابخش قوچانی. 6- ملاحسن بجستانی. 7- سیدحسین یزدی. 8-سیداحمد یزدی. 9- محمد علی یزدی. 10- میرزا محمد روضه خوان یزدی. 11-ملاجلیل ارومی. 12- ملایوسف اردبیلی. 13- ملا احمد مراغی. 14- میرزا محمد علی قزوینی. 15- میرزا هادی پسر عبدالوهاب قزوینی. 16- ملا باقر تبریزی. 17- قرة العین. 18- ملا محمد علی بار فروشی.