1ـ و من(نوح) هر زمان آنها را دعوت کردم که(ایمان بیاورند) تو آنها را بیامرزى، انگشتان خویش را در گوشهایشان قرار داده و لباسهایشان را بر خود پیچیدند و در مخالفت اصرار ورزیدند و به شدّت استکبار کردند.
2ـ و(قوم نوح) گفتند: دست از خدایان و بتهاى خود برندارید(به خصوص) بتهاى «وَدّ»، «سواع»، «یغوث»، «یعوق» و «نسر» را رها نکنید!
3ـ گفتند: آیا به سراغ ما آمده اى که تنها خداى یگانه را بپرستیم و آنچه را پدران ما مى پرستیدند، رها کنیم؟! پس اگر راست مى گویى آنچه را(از بلا و عذاب الهى) به ما وعده مى دهى، بیاور(ما آماده ایم)!
4ـ (به یاد بیاور ابراهیم را) آن هنگام که به پدرش(آزر) و قوم او گفت: «این مجسّمه هاى بى روح چیست که شما همواره آنها را پرستش مى کنید»؟! گفتند: «ما پدران خود را دیدیم که آنها را عبادت مى کنند»!
5 ـ گفت: «آیا هنگامى که آنها را مى خوانید صداى شما را مى شنوند؟! یا سود و زیانى به شما مى رسانند»؟! گفتند: «ما فقط نیاکان خود را یافتیم که چنین مى کنند».
6 ـ (فرعونیان به موسى) گفتند: «آیا آمده اى که ما را از آنچه پدرانمان را بر آن یافتیم منصرف سازى و بزرگى(و ریاست) در روى زمین، از آن شما دو تن(موسى و هارون)باشد؟! ما(هرگز) به شما ایمان نمى آوریم»!
7ـ و هنگامى که به آنها گفته شود: «از آنچه خدا نازل کرده است پیروى کنید!» مى گویند: «(نه) ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم پیروى مى نماییم» آیا اگر پدران آنها چیزى نمى فهمیدند و هدایت نیافتند(باز از آنها پیروى خواهند کرد)؟!
8 ـ (به خاطر بیاورید) هنگامى را که کافران در دلهاى خود خشم و نخوت جاهلیّت داشتند
(در مقابل) خداوند آرامش و سکینه خود را بر فرستاده خویش و مؤمنان نازل فرمود و آنها را به حقیقت تقوا ملزم ساخت و آنان از هر کس شایسته تر و اهل آن بودند و خداوند به همه چیز داناست.
9ـ هرگاه ما قرآن را بر بعضى از عجم ها(غیر عرب) نازل مى کردیم ـ و او آن را بر ایشان مى خواند(به خاطر تعصّب و لجاجت) به آن ایمان نمى آوردند!
10ـ یهودیان گفتند: «مسیحیان هیچ موقعیّتى(نزد خدا) ندارند» و مسیحیان نیز گفتند: «یهودیان هیچ موقعیّتى ندارند(و بر باطلند)» در حالى که هر دو دسته کتاب آسمانى را مى خوانند(و باید از این گونه تعصّب ها برکنار باشند) افراد نادان(دیگر، همچون مشرکان) نیز، سخنى همانند سخن آنها داشتند خداوند، روز قیامت در باره آنچه در آن اختلاف داشتند داورى مى کند.
11ـ و این گونه در هیچ شهر و دیارى پیش از تو پیامبر انذار کننده اى نفرستادیم مگر اینکه ثروتمندان مست و مغروران گفتند: «ما پدران خود را بر آیینى یافتیم و به آثار آنان اقتدا مى کنیم»!
12ـ و پیوسته مى گفتند: «آیا ما معبودان خود را به خاطر شاعرى دیوانه رها کنیم»؟!
