در مورد اينكه چرا نمی توانیم به ملاقات امام زمان(ع) نائل شويم؟ چند نكته را بايد متذكر شد: 1- وظیفه ما در اين عصر و زمان عمل به دستورات امامان معصوم(ع) است؛ اگر چه ملاقات حضورى نيز شرفى خاص است. 2- منشأ اين محروميت، خود ما هستيم. 3- مسئله غيبت امام زمان(عج) در اين دوره براى شيعيان، امتحاني بزرگ است. 4- بايستي غبار و زنگار را از چشم و دل خودمان بزداييم تا قابليت لقاى حضرت را پيدا كنيم.

اصول اساسی اسلام به مجموعه اى از «علم و عمل» گفته مي شود که مي توان آنها را در پنج موضوع خلاصه كرد: «شناسايى خدا»، «شناسايى مبلغين خدا(پيامبران و جانشينان آنها)»، «شناسايى دستورات و قوانين آنها و عمل به آنها»، «به كار بستن اصول فضايل اخلاقى و ترك صفات ناپسند» و «عقيده به روز رستاخيز و جزاى اعمال».

اشعار کفرآمیز یزید و کشتن امام حسین(ع) به بهانه انتقام از پیامبر(ص) در برابر مشرکان کشته شده در جنگ بدر، حاکی از عدم اعتقاد او به اسلام است. دربار یزید، مرکز فساد و فحشا بود و آثار آن در جامعه نیز گسترش یافته بود؛ به گونه اى که حتّى در محیط مقدّسى چون مکّه و مدینه، جمعى به نوازندگى و لهو و لعب مى پرداختند. گروهى از مردم مدینه که به شام سفر کرده بودند، یزید را چنین معرفی کردند: دین ندارد، شراب مى نوشد، طنبور مى نوازد، نوازندگان نزد وى به لهو و لعب مشغولند، با سگ ها بازى مى کند، ... .
 

هر آدم با انصافى قبول دارد که قوانین بشرى این قدرت را ندارد تا سرنوشت آینده میلیون ها نفر را تعیین کند و احتیاجات اجتماعى را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. بارها مشاهده شده است که قانون گزاران دنیا، قانونى وضع مى کنند امّا روز دیگر که به نواقص فراوان آن برخورد کردند، با الحاق تبصره ها، آن را وصله مى کنند. برخى مواقع تبصره ها هم مشکل را حل نکرده و مجبور شده اند آن را کنار بگذارند.

عایشه هنگام حرکت به سوى بصره وقتی شنید نام شتری که سوار شده «عَسْکر» است، پیاده شده و گفت: پیامبر(ص) من را از سوار شدن بر آن نهى فرمود، ولی جملیان روکش شتر را عوض کردند و گفتند: شتر دیگری است و او سوار شد. در میان راه نیز در کنار آبگاهى که«حَوْأب» نامیده مى شد، سگان به روى آنان پارس کردند. وقتی عایشه نام آنجا را فهمید، گفت: مرا بازگردانید! پیامبر(ص) من را از این مکان نهی کرده بود. باز زبیر و طلحه، به پنجاه نفر پول دادند تا شهادت دروغ دهند که این منطقه حَوأب نیست.

اسلام درباره تحصيل علم توصيه های فراوانی نموده و همگان را به فراگیری همه علوم مفید تشویق می نماید؛ نکته مهم اینست که در این توصیه ها هیچ قید زمانی، مکانی و یا جنسیتی لحاظ نشده است. به عنوان نمونه به دو حدیث از پيامبر اکرم(ص) اشاره می کنیم که فرمود: «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةُ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ» و «اُطْلُب الْعِلْمَ مِنَ الْمَهْدِ الَىَّ اللَّحْدِ». بزرگترين نمودار ارزشی كه اسلام به علم مى دهد آن است كه پيامبر(ص) در زمانی كه همه هدفش بسيج توده مردم برای جهاد بود اعلام مى كند كه مركّب قلم دانشمندان از خون شهيدان برتر است.

طبق آیات 59-61 سوره یونس، حق قانون گذارى مخصوص خدا است، و هر کس بى اذن او چنین کند، مرتکب تهمت و افتراء بر خدا شده است؛ زیرا همه روزى ها از ناحیه او نازل شده و در حقیقت مالک اصلى همه آنها خدا است، بنابراین او حق دارد بعضى را مجاز و بعضى را غیر مجاز اعلام کند، هر چند دستورات خدا در مسیر منافع و تکامل بندگان است. البته خدا می تواند اجازه این کار را، در حدودى که صلاح بداند، به کسى مانند پیامبر(ص) واگذار کند که در روایات به عنوان فرض النبی نامیده شده.

طبق آیات 53-55 سوره زمر خداوند درهاى غفران و رحمت را به روى همه بندگان گشوده است، مشروط بر این که بعد از ارتکاب گناه به خود آیند و توبه کنند و با عمل به دستورات الهی صداقت خود در توبه را نشان دهند. به این ترتیب نه شرک از آن مستثناست و نه غیر آن، و استثناء مشرکان از بخشش در سوره نساء، مربوط به مشرکانى است که در حالت شرک از دنیا بروند، نه آنها که بیدار شوند و راه حق پیش گیرند، چرا که اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان صدر اسلام، چنین بوده اند.

مردم عراق و مخصوصاً کوفه، از گروه هاى مختلف با فرهنگ هاى متفاوت تشکیل شده بودند و سیاست هاى زمان عثمان، آنان را به سوى زَرْق و برق دنیا کشیده بود و لذا بسیارى از سران قبایل و شخصیت های آنان را معاویه با پول هاى کلان خرید؛ لکن مردم شام از این موج نسبتاً دور بودند. شامیان بیشتر اهل عمل بودند و عراقى ها اهل سخن. شامى ها انضباط اجتماعى را بهتر پذیرا مى شدند ولی عراقى ها به آن تن نمى دادند. روح وفادارى در شامیان بیشتر بود در حالى که بى وفایى و پیمان شکنى، از ویژگى هاى مردم عراق و کوفه بود.