امام علی(ع) درباره پیامد منفی شکایت از «مصیبت ها» می فرماید: «آنكس كه از مصيبتى كه به او رسيده شكايت كند از پروردگارش شكايت كرده است». در واقع حوادثِ تلخ گاه به شكل ضرر و زيان و گاه به صورت مصيبت خودنمايى مى كنند، لذا انسانی كه ايمان و توحيدش كامل است مى داند در اين مصائب نيز حكمت ها و رحمت هايى است، به همين دليل زبان به شكايت نمى گشايد.
ایشان در شرح احوال «مردگان» می فرماید: «آنها همسايگانى هستند كه هيچ صدايى را پاسخ نمى گويند، به گريه ها اعتنا ندارند! و به همسايه خود کمکی نمى كنند. نه از زيان آنها ترسى است و نه به دفاع آنها اميدى، برون زمين را به درون آن تبديل كرده اند و خانه تنگ و تاريك را به جاى خانه هاى وسيع و غربت را به جاى ديدار اهل و عيال پذيرفته اند و ...». البته این سخن درباره دنياپرستان غافل و بى خبر مى باشد. اما طبق روایات، ارواح مومنین گاه دور هم جمع مى شوند و از حال يكديگر آگاه مى گردند و براى خود مجالسى دارند.
«اسماء بنت عمیس» همسر «جعفر بن ابیطالب» وقتی شنید چیزى از آیات قرآن درباره زنان نازل نشده، خدمت پیامبر(ص) آمده عرض کرد: جنس زن گرفتار خسران و زیان است چرا که در قرآن فضیلتى درباره آنها نیامده است. آیه فوق نازل شد و به آنها اطمینان داد که زن و مرد در پیشگاه خدا از نظر قرب و منزلت یکسانند، مهم آن است که از نظر اعتقاد و عمل و اخلاق اسلامى واجد فضیلت باشند.
مقصود از امر به معروف و نهى از منکر که دو رکن بزرگ اجتماعى اسلام به شمار مى روند، همان دعوت و راهنمایى افراد به کارهاى نیک و سودمند، و بازداشتن آنان از کارهاى زشت و مبارزه با انواع انحراف هاى اجتماعى و اخلاقى است. در شیوه زندگى دسته جمعى و با وجود سرنوشت مشترک، مبارزه با فساد و دعوت مردم به کارهاى نیک، یک وظیفه خطیر اجتناب ناپذیر است. در چنین اجتماعى تمام افراد، در سود و زیان اعمال یکدیگر کاملا سهیم بوده و در نتیجه عمل یک فرد دامنگیر همه افراد شده و دود آن به چشم همه افراد جامعه می رود.
خسران را به از دست دادن سرمایه و کمبود آن معنی کرده اند، که گاه در مورد سرمایه هاى ظاهری، و گاه در سرمایه هاى معنوى به کار می رود، و خسران در کلام الهی در معنی دوم به کار رفته است؛ وتوصیف زیان مشرکان و گنهکاران در قرآن به خسران مبین به این دلیل است که آنها برترین سرمایه، یعنى سرمایه عمر، عقل، خرد و... را از دست داده اند، و در برابر آن، سخت ترین و دردناکترین عذاب را براى خود فراهم ساخته اند که هیچ گاه قابل جبران نیست.
یکى از عوامل مهمّ توجّه گروهى به مادّى گرى، بلاها و مصیبت هاست. در حالی که بلاها و مصائب نسبی است، یعنی آن چه از منظر یک نفر بلا و مصیبت است، برای دیگران ممکن است رحمت باشد، یا حادثه ای از دید یک نفر بلا به نظر می آید، در حالی که در آینده متوجه خیر بودن آن می شود.
پاسخ این سؤال را مى توان در آیات 17 و 18 سوره انعام به دست آورد. در واقع توجه به غیر خدا به خاطر این است که؛ آنها را سرچشمه خیرات، و یا برطرف کننده مصائب و مشکلات مى دانیم؛ ولی آیه فوق مى فرماید: اراده خداوند بر همه چیز حکومت مى کند، اگر نعمتى را از کسى سلب کند و یا نعمتى را به کسى ارزانى دارد، هیچ منبع قدرتى در جهان نیست که بتواند آن را دگرگون سازد. پس نباید در برابر غیر خدا سر تعظیم فرود آورد.
قال الصّادق عليه السّلام لِلفُضَيل :
تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ؟ فَقالَ: نَعَمْ، قالَ: اِنَّ تِلْکَ الْمَجالِسَ اُحِبُّها فاءَحْيُوا اَمْرَنا، فَرَحِمَ اللّهُ مَنْ اَحْيى اَمْرَنا.
وسائل الشيعه ، ج 10، ص 392