خداوند «جمیل»؟!

منظور از صفت «جمیل» در مورد خداوند چیست؟ مگر خداوند چهره دارد که زیبا باشد؟

زیبایی مفهومی است که از «کمال» ناشی از انسجام و پیوستگی و نظم اجزای یک شیء ناشی می شود و اگرچه اغلب به پدیده های مادی و جسمانی منتسب می گردد، امّا پدیده های غیرمادی مثل رفتارهای اخلاقی، احساسات انسانی و درک ادبی و شاعرانه نیز می تواند متصف به آن گردد. از آنجا که خداوند وجودی دارای تمام کمالات است، لاجرم قابل اتصاف به اوصافی چون «زیبا» و «جمیل» نیز هست و اگر گفته شود خداوند «زيبا» است، منظور زيبايى جسمى نيست بلكه منظور كمال واقعى است؛ زيرا خداوند وجودى است كه تمام كمالاتى را كه به تصور ما بيايد يا نيايد داراست. پس منظور از «زیبایی» برای خدا، چیزی جز «کمال واقعی» او نیست. همچنین خداوند متعال از این جهت که خالق حقیقی همه زیبایی های موجود در عوالم مادی و غیرمادی است، واجد بالاترین مراتب جمال نیز هست.

ایمان به خدای نادیده!

چگونه به خدای نادیده ایمان بیاورم؛ در حالی چنین خدایی قابل شناخت نیست؟! از طرفی فردی مثل علی بن ابی طالب می گوید: «من‌ آنچنان‌ نیستم كه‌ عبادت‌ كنم‌ كسي‌ را كه‌ نديده‌ ام»! اگر خداوند دیده نمی شود، پس منظور از این سخن چیست؟!

اولا: دایره هستی منحصر به «محسوسات» نیست و در جهان هستی امور بسیار زیادی وجود دارند که از قلمرو دید و حس ما بیرون اند ولی کسی منکر وجود آنها نیست.
ثانیا: منظور امام علی(ع) نمی تواند «رؤیت جسمانی» خدا باشد؛ زیرا خود تصریح می کند که: «او را چشم ها با مشاهده ديدگان‌ نمي بينند وليكن‌ دل ها به‌ حقائق‌ ايمان‌ مي‌ بينند».
طبق «منطق معنوی» خداباوران، انسان با بندگی و تقوا می تواند به مرحله ای برسد که هیچ شکی نسبت به حقایق نداشته باشد، به گونه ای که گویا حقایق را با چشم می بیند.
ثالثا: ابزار شناخت خداوند، «براهین عقلی و فلسفی» و نظر به آیات و نشانه های او در جهان و اندیشه در نظم موجود در آفرینش است؛ هر كس مى‏ تواند با نظر به «آثار خداوند» در جهان به طور اجمال از وجود ذات و صفات پروردگار آگاه شود.

عدل الهی و تفاوت انسان ها در رزق و روزى

تفاوت انسان ها از نظر رزق و روزى چگونه با عدل الهى سازگار است؟

اختلافى که در میان انسانها از نظر بهره هاى مادى و درآمدها وجود دارد قسمت مهمش مربوط به تفاوت استعدادهاى آنهاست، این تفاوت استعدادها سبب مى شود، بهره بعضى بیشتر و درآمد بعضى کمتر شود. گاهى هم حوادثى سبب مى شود بعضى به مواهب بیشترى دست یابند، ولى اینها اموری استثنائى هستند. تفاوت در استعدادها هم برای حفظ نظام جامعه ضروری است همانطور که یک درخت به ریشه و گلبرگ و... که هرکدام یا استعدادی دارند نیاز دارد؛ چراکه اگر همه یک ذوق و استعداد داشتند و یک پست می خواستند زندگی دوامی نداشت.

عدل الهی و وجود تفاوت میان انسان ها

آیا وجود اختلاف در میان انسانها مخالف اصل عدالت است؟

برخی اختلاف ها مثل ثروت و فقر، علم و جهل، سلامت و بیماری و... غالباً زائیده استعمار و استثمار است. اختلاف در استعداد و سلیقه و حتی ساختمان جسمانی هم عدالت به معنی «هر چیز را به جاى خود قرار دادن» ایجاب مى کند که همه یکسان نباشند؛ و الا جامعه انسانى جامعه ای بى روح و خالى از تحرک می شد. انسانها مانند درختی بزرگ و بارور هستند و هر فردی رسالت خاصی در این پیکر بزرگ برعهده دارد، لذا قرآن هم هدف از برترى  انسانها را آزمایش به معنی تربیت و پرورش آنها معرفی کرده است.

اهمیّت حمایت از یتیم، از دیدگاه اسلام

حمایت از یتیم از دیدگاه اسلام، از چه جایگاهی برخوردار است؟

آيه 34 سوره اسراء، تاکيد بر حفظ اموال يتيمان به بهترين طريق دارد. لذا تصرف در اموال يتيمان به منظور حفظ، اصلاح، تکثير و پيشگيرى از هدر رفتن اموال، خدمتى است آشکار به يتيمان، تا زمانى که به حدّ رشد فکرى و استحکام اقتصادى برسند. ملاحظات انسانى ايجاب مى کند يتيمان تحت حمايت خير خواهان باشند. لذا آيات قرآن با شدت تمام خائنين به اموال يتيمان را به مجازات هاى شديد تهديد مى کند.

بشارت و انذار در بعثت انبیاء

آیا بشارت و انذار جزء برنامه های اصلی پیامبران هستند یا وسیله ای برای رسیدن به آنها می باشند؟

طبق آیه 48 سوره انعام، بشارت و انذار به عنوان یکى از اهداف برانگیختن پیامبران شمرده شده. بشارت به انواع پاداش هاى مادّى و معنوى الهى و انذار از کیفرهاى سخت روحانى و جسمانى، وسیله اى براى اجراى تعلیم و تربیت، و عاملى براى خارج کردن از ظلمت ها به نور است. همان گونه که تشویق، عامل حرکت است تهدید هم براى مجرمان سرسخت عاملى باز دارنده محسوب مى شود.

معراج از منظر آیات و روایات

معراج پیامبر(صلى الله علیه وآله)، در قرآن و احادیث چگونه تبیین شده است؟

طبق آیه 1 سوره اسراء و آیه 13 تا 18 سوره نجم و روایات متعدد، معراج بعد از سیر از مکه به مسجدالاقصی و در همان شب صورت گرفته و در بیداری و به صورت جسمانی بوده و در سال دهم بعثت، شب 27 رجب و یا سال دوازدهم، شب 17 رمضان بوده است.

دلایل جسمانى بودن معراج

معراج پیامبر(صلى الله علیه وآله) جسمانى بوده یا روحانى؟

ظاهر آیات قرآن(سوره اسراء و نجم) و مشهور بین علمای شیعه و سنی این است که این امر، در بیدارى صورت گرفته، و جنجالی که مشرکان بعد از شنیدن آن به پا کردند نیز گواه بر آن است؛ و روایت حسن بصری و عایشه که معراج را در خواب و روحانی دانسته، ظاهراً جنبه سیاسى داشته و براى خاموش کردن جنجالى بوده است که درباره این مسأله در میان عده اى به وجود آمده بود.

معنای عبارت قرآنی «خَلَقَکُم أطْوارا»

منظور از آفرینش هاى گوناگون در آیه 14 سوره «نوح» چیست؟

منظور از آفرینش هاى گوناگون این است که انسان هم از لحاظ جسمانی مراحل مختلف جنینی مثل نطفه، علقه و... را پشت سر می گذارد تا به صورت انسان کاملی درمی آید و هم از لحاظ روحی، احساسات کودکی اش به احساسات جوانی و بعد به احساسات پیری تبدیل می شود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

مِنْ أحسَنِ الإحسانِ الإيثارُ

از بهترين نيکوکاريها ايثار است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22