پاسخ اجمالی:
ظاهر آیات قرآن(سوره اسراء و نجم) و مشهور بین علمای شیعه و سنی این است که این امر، در بیدارى صورت گرفته، و جنجالی که مشرکان بعد از شنیدن آن به پا کردند نیز گواه بر آن است؛ و روایت حسن بصری و عایشه که معراج را در خواب و روحانی دانسته، ظاهراً جنبه سیاسى داشته و براى خاموش کردن جنجالى بوده است که درباره این مسأله در میان عده اى به وجود آمده بود.
پاسخ تفصیلی:
علاوه بر این که مشهور میان دانشمندان اسلام (اعم از شیعه و اهل تسنن) این است که این امر، در بیدارى صورت گرفته، ظاهر آیات قرآن در آغاز سوره «اسراء» و همچنین سوره «نجم» نیز وقوع این امر را در بیدارى گواهى مى کند.
تواریخ اسلام نیز، گواه صادقى بر این موضوع است؛ زیرا در تاریخ مى خوانیم: هنگامى که پیامبر(صلى الله علیه وآله) مسأله «معراج» را مطرح کرد، مشرکان به شدت آن را انکار کردند و آن را بهانه اى براى کوبیدن پیامبر(صلى الله علیه وآله) قرار دادند، این، به خوبى مى رساند که: پیامبر(صلى الله علیه وآله) هرگز مدّعى خواب یا مکاشفه روحانى نبوده و گرنه این همه سر و صدا نداشت.
و اگر در روایتى از «حسن بصرى» مى خوانیم: «کانَ فِى الْمَنامِ رُؤْیا رَآها»؛ (این امر در خواب واقع شده است) و یا خبرى از «عایشه» نقل شده: «وَاللّهِ ما فُقِدَ جَسَدُ رَسُولِ اللّهِ وَلکِنْ عُرِجَ بِرُوْحِهِ»؛ (به خدا سوگند! بدن پیامبر از میان ما نرفت، تنها روح او به آسمان ها پرواز کرد).(1)
ظاهراً جنبه سیاسى داشته و براى خاموش کردن جنجالى بوده است که درباره مسأله «معراج» در میان عده اى به وجود آمده بود.(2)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.