انقلاب حضرت مهدی(عج) ادامه قيام امام حسين(ع) است و فرهنگ انتظار برای ظهور مهدی(عج)، برآمده از فرهنگ عاشوراست. این دو قیام، در تحول و حیات مکتب شیعه، دو نقطه عطف، محسوب می‌شوند؛ و از آنها با عنوان «نگاه سرخ» و «نگاه سبز» تشیع که موجب استمرار و پویایی این مکتب شده است تعبیر می شود. به این معنی که شیعیان با الگو گرفتن از قیام امام حسین(ع) در جهت برپایی نیکی ها و مبارزه با بدی ها بپا می خیزند و با اعتقاد به قیام منجی موعود، نسبت به آینده امیدوار می مانند و نهضت خود را استمرار می بخشند.

کتاب «میزان الاعتدال فى نقد الرجال» از کتاب هاى مهم اهل سنت در زمینه شناخت صحابه و طبقات راویان حدیث به ویژه راویان ضعیف به شمار مى رود و توسط شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان ذهبى (673-748 ق) تالیف شده است. ذهبى سلفى مذهب بوده و دوست نزدیک و پیرو متعصب ابن تیمیه به شمار مى رود، از این جهت مخالف و دشمن سرسخت شیعیان و عقاید شیع امامیه است. و تعابیر بسیار تند و شدید اللحنى براى تضعیف آنها به کار برده است. این کتاب از منابع بسیار مهم اهل سنت در جرح و تضعیف راویان و علماى شیعه به شمار مى رود و براى علماى شیعه نیز داراى اهمیت فراوان است. زیرا صدق گفتار بسیارى از راویان و علماى تراز اول تاریخ تشیع را تایید و اثبات کرده است.

مرحله اول، مرحله استهزاء بود. ولى هنگامى كه استهزاء اثر نکرد، تصميم گرفتند كه پيغمبر اكرم(ص) را با برچسب هایى همچون جنون و يا ساحر و شاعر بودن و كسى كه مطالب خود را از اين و آن، يا افسانه هاى پيشينيان گرفته از ميدان بيرون كنند. مرحله سوم مرحله تضييقات مختلف اجتماعى و اقتصادى بود. در مرحله چهارم آنها تصميم گرفتند كه خون پيغمبر اكرم(ص) را بريزند. در پنجمين مرحله مبارزه مسلحانه را با اسلام شروع كردند وشکست خوردند. در مرحله ششم وارد مقابله منافقانه شدند.

دو تن از فرزندان عبد مناف - جدّ سوم پیامبر(ص) - هاشم و عبد شمس نام داشتند. فرزندان هاشم را بنی هاشم و فرزندان عبد شمس را بنی امیّه می گویند. هاشم دارای محبوبیت گسترده ای در میان مردم بود که باعث حسادت امیّه – فرزند عبد شمس – شد و او به بدگویی از عموی خود پرداخت، امّا با افزایش محبوبیت هاشم، امیّه عموی خود را وادار به پذیرش پیمانی کرد که نتیجه ای جز شکست امیّه و تبعید ده ساله او به شام نداشت. بدین ترتیب دشمنی بنی امیه نسبت به بنی هاشم، ریشه تاریخی دارد.

از وصاياي اميرالمؤمنين(ع) و توصيه‏ هاي رسول خدا(ص) اين است كه: «دشمني و عداوت نكنيد، زيرا [دشمني] دين را حَلق مي كند». تراشيدن موي سر را با تيغ، «حَلق» مي گويند. اينكه گفته‏ اند: خدا را بخوانيد و بخواهيد كه شما را لحظه ‏اي به حال خود وانگذارد، براي آن است كه كينه و عداوت، دين را حَلق مي كند و چيزي براي ريشه ‏هاي دين باقي نمي گذارد. هرگز كينه يكديگر را در دل نگيريد و از خودخواهی که منشأ اين امور است پرهيز كنید.

قرآن حکم تحریم شراب را با تاکیدات بسیاری بیان کرده و می فرماید: «شراب از عمل شيطان است، از آن دورى كنيد تا رستگار شويد». نخست خطاب به مؤمنين شراب را گناهی روشن دانسته و با لفظ رجس و پليد آن را توصيف می کند و آن را از كارهاى شيطان معرفى مى كند، که نشانگر زشتى اين عمل پليد است. سپس دستور صريح بر ترك شرب خمر داده، و رستگارى را در سايه ترك شرب خمر مى داند؛ چراكه شيطان با شرب خمر قصد دارد بين شما دشمني ايجاد كند و شما را از ياد خدا باز دارد.

طبق آیه 275 سوره بقره، ربا حرام می باشد؛ زیرا در ربا غالبا طرف مقابل ضرر می کند و سرمایه در مسیر تولید قرار نمی گیرد بلکه در مسیر ناسالم مصرف می شود و در نهایت به کینه و دشمنی تبدیل می شود.

بعد از شکست ظاهري مسلمانان درجنگ احد، جمعي از يهود به بهانه شکست ناپذيري پيامبر آخرزمان، بر خشونت و دشمنی با پيامبر(ص) و مسلمانان افزودند و حتی شصت نفر از آنها درمکّه با مشرکان براى مبارزه با اسلام هم پيمان شدند، که در اين هنگام آيه فوق نازل و پاسخ دندان شکنى به آنها داد. 

آيه4 سوره ممتحنه ابراهيم قهرمان بت شكن را به عنوان يك الگو و اسوه، در دفاع از مسأله توحيد و مبارزه قاطع و كوبنده با شرك معرّفى كرده؛ مى فرمايد: «براى شما سرمشق نيكويى در زندگى ابراهيم و كسانى كه با او بودند وجود داشت. آن هنگامى كه به قوم [مشرك] خود گفتند: ما از شما و آنچه غير از خدا مى پرستيد بيزاريم. و ميان ما و شما دشمنى و كينه آشكار شده است. تا آن زمان كه به خداى يگانه ايمان بياوريد». اين تعبيرات گواه روشنى بر سازش ناپذيرى پيروان مكتب توحيد با آلودگان به شرك و بت پرستى است.