آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

انقلاب حضرت مهدی(عج) ادامه قيام امام حسين(ع) است و فرهنگ انتظار برای ظهور مهدی(عج)، برآمده از فرهنگ عاشوراست. این دو قیام، در تحول و حیات مکتب شیعه، دو نقطه عطف، محسوب می‌شوند؛ و از آنها با عنوان «نگاه سرخ» و «نگاه سبز» تشیع که موجب استمرار و پویایی این مکتب شده است تعبیر می شود. به این معنی که شیعیان با الگو گرفتن از قیام امام حسین(ع) در جهت برپایی نیکی ها و مبارزه با بدی ها بپا می خیزند و با اعتقاد به قیام منجی موعود، نسبت به آینده امیدوار می مانند و نهضت خود را استمرار می بخشند.

پیغمبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به امام علی(علیه ‏السلام) فرمودند: «یَا عَلِیُّ أُوصِیکَ فِی نَفْسِکَ بِخِصَالٍ فَاحْفَظْهَا عَنِّی»؛ (ای علی، من به تو چند سفارش می کنم، تو هم در حفظ و عمل به آنها کوشا باش). یکی از آنها اینست که (مال و جانت را در راه دینت فدا کنی)؛ «بَذْلُکَ مَالَکَ وَ دَمَکَ دُونَ دِینِکَ».(1)
همین سفارش بصورت مفصل تر و با ذکر جزئیات بیشتر توسط امام علی(علیه السلام) خطاب به اصحابشان، نقل گردیده است؛ ایشان می فرماید: «فَإِذَا حَضَرَتْ بَلِیَّةٌ فَاجْعَلُوا أَمْوَالَکُمْ دُونَ أَنْفُسِکُمْ‏»؛ یعنی اگر یک سختی برای شما پیش آمد، اموالتان را برای جان‏ هایتان سپر قرار دهید؛ یعنی مال را برای حفظ جان تان فدا کنید. سپس ادامه می دهد که: «وَ إِذَا نَزَلَتْ نَازِلَةٌ فَاجْعَلُوا أَنْفُسَکُمْ دُونَ دِینِکُم»؛ اگر بلایی پیش آمد که دین تان را در معرض خطر قرار می داد، نه تنها اموال تان، بلکه جان تان را هم فدای دین تان کنید.
ایشان در توضیح این مسأله می افزاید: «وَ اعْلَمُوا أَنَّ الْهَالِکَ مَنْ هَلَکَ دِینُهُ وَ الْحَرِیبَ مَنْ حُرِبَ دِینُهُ»؛ (بدانید نابود شده آن کسی است که دینش از بین رفته باشد و غارت زده کسی است که دینش را از او گرفته باشند). ایشان دلیل این امر را نیز این گونه بیان می نماید: «أَلَا وَ إِنَّهُ لَا فَقْرَ بَعْدَ الْجَنَّةِ»؛ اگر به بهشت برسی دیگر فقر و نداری معنی ندارد. فقر و دست تنگی آنجایی است که نتوانی بهشت بروی و اگر وارد آتش دوزخ شوی دیگر غنا متصوّر نمی شود.(2)
مسلما منظور از «دین» در سخنان فوق، دین حقّ و راستین است. این دین، حقیقتی است که همه انبیا و اولیای الهی حاضر بودند خود را فدای آن نمایند و امام حسین(علیه السلام) نیز در راه بقای این حقیقت جان خود را فدا کرد.
شیعیان نیز به تبعیّت از امام خویش، جان نثار دین خداوند می باشند و اگر دین را در خطر ببینند از فدا کردن جانشان مضایقه نکنند.
این جان نثاری که جلوه کامل آن، قیام امام حسین(علیه السلام) و خلق آن حماسه بی نظیر است، منجر شده تا شیعیان همیشه برای حفظ و حراست از «مکتب حقّ» انگیزه کافی داشته باشند. مکتبی که امام حسین(علیه السلام) تمام هستی خود را برای آن فدا کرد. از این رو، این اندیشه و نگاه، به عنوان یکی از ارکان حیات تشیع شناخته شده است؛ و از آن به «نگاه سرخ» تشیع تعبیر می شود.
آری، با این نگاه، شیعیان جانثار دین اند! در این هنگام است که شهادت برای آنان «احلی من العسل» است. آنان که در رکاب حسین بن علی(علیه السلام) شهید شدند به این کمال رسیدند و نگاهشان بر آسمان سرخ کربلا خیره ماند و شهد شهادت را چشیدند.
اما سایر شیعیان که حسین را درک نکردند نیز به امید این زنده اند که در رکاب حسین دیگری ـ یعنی مهدی موعود ـ باشند و اگر لازم شد جانثاری کنند.
این امید همان «انتظار» و «نگاه سبز» شیعه است.
ما منتظریم و خود را به وسیله پرهیزگاری و تلاش برای بدست آوردن اخلاق نیکو آماده می کنیم. این آمادگی به این هدف انجام می شود که بتوانیم به هنگام ظهور، حسین زمان را در گسترش حق و عدالت در سراسر جهان یاری نماییم.
اهمیت این امید و انتظار در بقای مکتب اهل بیت پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) که از آن به «نگاه سبز» تشیع نیز تعبیر می شود، منجر شده است که به عنوان یکی از دو رکن حیات تشیّع شناخته شود؛ تا جایی که گفته می شود: «شیعه با یاد حسین(علیه السلام) به پا می خیزد و با یاد مهدی(عجل الله تعالی فرجه) نهضتش را استمرار می بخشد». از این رو می بینیم که در روایات نیز نسبت به «انتظار» برای ظهور امام مهدی(علیه السلام) اهمیت فوق العاده ای داده شده و در زمره بهترین کارها شمرده شده است.
امام صادق(علیه السلام) در این زمینه می فرماید: «إِنَّ لَنَا دَوْلَةً يَجِي‏ءُ اللَّهُ‏ بِهَا إِذَا شَاءَ فمَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ»(3)؛ (براى ما دولتى است كه هر زمان خداوند بخواهد، آن را محقّق مى‏ سازد. پس هر كس دوست مى دارد از ياران حضرت قائم باشد، بايد كه منتظر باشد و در اين حال به پرهيزكارى و اخلاق نيكو رفتار نمايد، پس چنانچه بميرد و پس از مردنش، قائم به پا خيزد، پاداش او همچون پاداش كسى خواهد بود كه آن حضرت را یاری كرده است).
ایشان همچنین مى‏ فرمايد: «وَ الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّه‏»(4)؛ (كسى كه در انتظار تحقّق امر ما [برقرارى حكومت اهل بيت(علیه السلام)] باشد همانند كسى است كه در راه خدا به خون خود غلتيده است).
بنابراین، شیعیان تا به یاد حسین اند منتظرند؛ و تا منتظرند این مکتب ماندگار است و آسیب ناپذیر.ش