علت تأخير در شهادت امام علي(ع)!؟

امام علي(ع) درباره علت تأخير در شهادتش به پيامبر اكرم(ص) چه عرض کردند؟

ایشان فرمودند: «اى رسول خدا(ص)، [درباره شهادت من چه مى فرماييد؟] مگر در جنگ «اُحُد»، بعد از آنكه جمعى از مسلمانان شهيد شدند و من به سعادت شهادت نرسيدم و اين بر من سخت آمد به من نفرمودى بشارت باد بر تو كه شهادت از پى توست؟ پيامبر(ص) فرمود: اگر تو بزودى شهيد شوى چه كسى با «ناكثين»، «قاسطين» و «مارقين» پيكار مى كند؟ آرى، من به تو وعده شهادت داده ام و شهيد هم خواهى شد و محاسن تو از خون فرقت رنگين خواهد شد ...».

شبهه ای پیرامون نهی «عمر» از حضور در جبهه توسط علی(ع)

چرا امام علی(عليه السلام) «عمر» را با اینکه خلیفه بود از شرکت در جنگ با رومیان نهی فرمود ولی در دوران حکومت خود شخصا در جنگ ها شرکت می نمود؟

شارحان نهج البلاغه در پاسخ این سوال گفته اند كه حضور پيامبر(ص) و امام علی(ع) به خاطر اين بود كه از طريق وحى مى دانستند در اين ميدانها شهيد نمى شوند. برخی نیز گفته اند: آن دو بزرگوار در جنگ هايى كه فاصله چندانى با مركز حکومت نداشت شرکت می کردند اما پيامبر(ص) در تبوك امام را جانشین و پناهگاه مردم مدينه قرار داد.

بر حق بودن امام علی(ع) در جنگ های دوران خلافتش

آیا امام علی(ع) در جنگ هایش بر حق بود؟

از دلایلی که می توان گفت امیرمؤمنان(ع) در تمامى جنگ هایش بر حق بوده و مخالفانش در گم راهى بودند، روایات فراوانى است که از پیامبر(ص) از طریق شیعه و سنی نقل شده، مانند: حدیث پیامبر(ص) در مورد عمّار و شهادت او که فرمود: «عمّار را گروه سرکش خواهند کشت». و روایاتی که به امیرمؤمنان(ع) فرمود: «تقاتل بعدی النّاکثین و القاسطین و المارقین»، «حربک یا علیّ حربی و سلمک یا علیّ سلمی»، «یا علیّ، أنا حرب لمن حاربک و سلم لمن سالمک»، «...ان الحق معک و على لسانک و فى قلبک»، «قاتل الله من یقاتلک…».

جنگ های امام علی(ع) از دیدگاه صحابه

آیا صحابه جنگ های امام علی(علیه السلام) را مشروع می دانستند؟

اصحابی مانند ابو ایّوب انصارى و ابو سعید خُدْرى نقل کرده اند: پیامبر خدا(ص) ایشان را بر پیکار با ناکثین، قاسطین و مارقین به همراه على بن ابى طالب(ع) فرمان داده است. همچنین از اصحاب دیگری چون حُذَیفه و عبد الله بن عمر اخباری نقل شده که مضمون آن تأیید جنگهای علی(ع) است.

ابن تیمیه و دفاع از خوارج

آیا دفاع ابن تیمیه از خوارج قابل توجیه است؟

ابن تیمیه خوارج را افرادی متدین در ظاهر و باطن معرفی می کند، درحالیکه از بسیاری از صحابه، ازجمله: ابوسعید خدرى، ابوالیقظان، عمار بن یاسر، خلید عصرى، ابوایّوب انصارى، عبدالله بن مسعود، على بن ربیعه والبى، ابوسعید مولى رباب، سعد بن عباده و انس بن مالک نقل شده که: پیامبر(ص) آنان را مأمور به یارى امیرمؤمنان(ع) کرده و دستور داده تا با ناکثین و قاسطین و مارقین به همراه علی(ع) بجنگند. و از پیامبر(ص) ثابت شده که خطاب به على(ع) فرمود: «تو بعد از من با ناکثین و قاسطین و مارقین قتال خواهى کرد».

تضعیف حدیث « قتال با ناکثین و... » توسط ابن تیمیه

آیا حدیث «قتال علی(علیه السلام) با ناکثین و ...» آنگونه که ابن تیمیه می گوید ضعیف است؟

 این حدیث از جمله احادیثی است که بسیاری از صحابه مانند: ابو ایوب انصاری، ابو سعید خدری و عبدالله بن عباس، آن را از لسان پیامبر(ص) نقل کرده اند و ابن حجر آن را در شرح صحیح بخارى آورده و آن را صحیح یا حسن می داند.

فضائل امام علی(ع) در بیان ابو ایّوب انصاری

ابو ایّوب انصارى على(علیه السلام) را چگونه توصیف مى کند؟

ابو ایّوب انصارى به هنگام بازگشت از صفّین گفت: پیامبر(ص) به ما دستور داده همراه على(ع) با سه گروه ناکثین، قاسطین و مارقین بجنگیم ... از پیامبر(ص) شنیدم که به عمار فرمود: اى عمّار! تو را گروه ستمکار مى کشند و در این هنگام، با حق هستى و حق با توست. اى عمّار اگر دیدى على(ع) در یک وادى و همه مردم در وادى دیگرند با على(ع) حرکت کن؛ چرا که او تو را از هدایت بیرون نمى سازد... .

انکار سفارش های پیامبر(ص) در مورد جنگ هاى على(ع)!!

آیا همان طور که ابن تیمیه مى گوید جنگ هاى على(علیه السلام) به فرمان پیامبر(صلى الله علیه وآله) نبوده است؟!!

ابن تیمیه مى گوید: جنگ على(ع) در جمل و صفّین به فرمان پیامبر(ص) نبوده بلکه بر پایه اجتهاد خودش بوده است. او القاء کند که امام بر طبق اجتهادش جنگیده و طرفهای جنگ در اجتهاد مساوى هستند؛ پس هر دو حقّند و اجر و ثواب دارند! امّا عبدالله بن مسعود می گوید: «رسول خدا علی را به نبرد با ناكثين و قاسطين و مارقين امر فرموده است». همچنین پیامبر در حدیثهای مختلف از امثال عایشه و زبیر خواسته که در مقابل علی قرار نگیرند و به مسلمانان فرموده تا علی را در برابر دشمنانش، با نبرد، دست، زبان و قلب یاری کنند.

استدلال عمار به حدیث غدیر

عمار چگونه به حدیث غدیر علیه عمرو عاص استدلال نموده است؟

عمار یاسر در جنگ صفین و در خطابه ای طولانی که برای عمروعاص می خواند حدیث غدیر را یادآور شد.
نصر بن مزاحم کوفى  در کتاب «صفّین» در حدیثى طولانى از عمّار یاسر خطاب به عمرو عاص در جنگ صفّین روایت کرده است: پیامبر مرا به جنگ با ناکثین فرمان داده است و این کار را کردم  و... اى أبتر!  آیا نمى دانى که رسول خدا(ص) درباره على(ع) فرموده است: «من کنتُ مولاه فعلىّ مولاه، أللّهمّ والِ من والاه، و عاد من عاداه»؛ و من عبد خدا و پیامبر و على هستم و براى تو مولایى نیست.

جنگ های امام علی(ع) به دستور پیامبر(ص)

علي(عليه السلام) بر اساس چه حجّتي با ناکثین و مارقین و قاسطین جنگيد؟

در کتب البدایه و النهایه، اُسدالغابه، تاریخ دمشق و دعائم الاسلام آمده که امام علی(ع) در هنگام جنگ نهروان فرمود: «پیامبر خدا(ص) دستور جنگیدن با ناکثین، مارقین و قاسطین را به من داد و من به این کار مأمورم». همچنین امام على(ع) در نهج البلاغه می فرماید: بدانید که خداوند، مرا به پیکار با تجاوزگران، پیمان شکنان و فساد کنندگان در زمین، فرمان داده است. تفسیر عیاشی و ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغة نیز به این مطلب اشاره کرده اند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

الإيثارُ غايةُ الإحسانِ

ايثار، اوج نيکوکارى است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22