آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در کتب البدایه و النهایه، اُسدالغابه، تاریخ دمشق و دعائم الاسلام آمده که امام علی(ع) در هنگام جنگ نهروان فرمود: «پیامبر خدا(ص) دستور جنگیدن با ناکثین، مارقین و قاسطین را به من داد و من به این کار مأمورم». همچنین امام على(ع) در نهج البلاغه می فرماید: بدانید که خداوند، مرا به پیکار با تجاوزگران، پیمان شکنان و فساد کنندگان در زمین، فرمان داده است. تفسیر عیاشی و ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغة نیز به این مطلب اشاره کرده اند.

در کتاب البدایه و النهایه آمده است که امام علی(علیه السلام) در هنگام جنگ نهروان فرمود: پیامبر خدا دستور جنگیدن با ناکثین، مارقین و قاسطین را به من داد(1).
در کتاب اُسدالغابه آمده است: امام على(علیه السلام) فرمود: پیامبر(صلى الله علیه وآله) با من پیمان بست که با ناکثین، قاسطین و مارقین بجنگم.(2)
در کتاب تاریخ دمشق نقل شده که امام على(علیه السلام) فرموده است: من به جنگ با ناکثین، قاسطین و مارقین ، مأمور شده ام(3).
و نیز در کتاب دعائم الاسلام آمده است که امام على(علیه السلام) فرمود: من مأموریت داشتم تا با ناکثین، قاسطین و مارقین بجنگم. پس در آنچه مأمور بودم، انجام وظیفه کردم؛ امّا ناکثین، همان، بصریان و گروه جمل بودند؛ و مارقین، همان خوارج بودند؛ و قاسطین، آنان شامیان و دار و دسته معاویه بودند.(4)
همچنین امام على(علیه السلام) در نهج البلاغه ـ در سرزنش نافرمانان ـ می فرماید: بدانید که رشته اسلام را گسستید و حدود آن را تعطیل کردید و احکامش را نابود ساختید. بدانید که خداوند، مرا به پیکار با تجاوزگران، پیمان شکنان و فساد کنندگان در زمین، فرمان داده است. امّا با ناکثین جنگیدم و با قاسطین جهاد کردم و مارقین را زبون و خوار ساختم(5).
در تفسیر عیاشی به نقل از امام على(علیه السلام) است که می فرماید: به خدا سوگند که پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) با من پیمان بست و فرمود: «اى على! با گروه تجاوزپیشه(معاویه و شامیان) و گروه پیمان شکن(طلحه و زبیر) و گروه بیرون رونده از دین (خوارج)، جنگ خواهى کرد»(6).
و نیز ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغة می گوید: از پیامبر(صلى الله علیه وآله) به نقل صحیح گزارش شده که به امام على(علیه السلام) فرمود: «پس از من با ناکثین، قاسطین و مارقین، پیکار خواهى کرد». ناکثین، جملیان بودند؛ چرا که آنان بیعت با على(علیه السلام) را شکستند، و قاسطین، شامیان [حاضر] در صفّین، و مارقین، همان خوارج نهروان بودند. (7).(8)