اهميت شعر و شعراء نزد ائمه(ع)

شعراء و اشعارشان چه جایگاهى نزد ائمه(علیهم السلام) داشتند؟

ائمه(ع) شعراء را با خوشرویى استقبال و تعظیم نموده، جلسه شعر خوانی برایشان مهیا، انواع تحفه و هدایا را به آنان عطا می کردند. گاهى بهترین اوقات و ارزشمندترین مکان های دعا و عبادت را برای جلسات شعر خوانی در نظر گرفته و شنیدن آن را از برترین عبادات شمرده و براى آنان دعا کرده، می فرمودند: «براى خدا سخت و گران نیست که گناهان دوستداران و ستایشگران ما را بیامرزد».

شعر و شعراء از ديدگاه قرآن

شعراء در قرآن چه جایگاهى دارند؟

در سوره شعراء، در آيات 224-227 اين سوره آمده است: «وَ الشُّعَراءُ یَتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ * ... إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ ...»؛ (شاعران کسانى هستند که گمراهان از آنان پیروى مى کنند* ... مگر کسانى (از آنها) که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام دادند...). در اين آيات، آیه: «إِلاَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ ...»، به شعرائى نظر دارد که براى رشد و شکوفائى اسلام و مبارزه با کفر و شرک شعر مى سرودند، آنها صریحاً از آیه «وَالشُّعَرَآءُ یَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ» استثنا شده اند.

امام سجاد(ع) و فعالیت های فرهنگی از راه برده داری

امام سجاد(علیه السلام) چگونه از طریق آزاد کردن بنده فعالیت های فرهنگی می کردند؟

با مطالعه در زندگى امام سجاد(ع) موضوع آزاد سازی بردگان در سطح وسیعی به چشم می خورد و به نظر مى‏ رسد كه امام از آزادسازی بردگان اهداف تربيتى و انسانى داشته است، بدين معنا كه، امام بردگان را خريدارى كرده و پس از آموزش و تربيت، آنان را آزاد مى‏ كرد. آنان پس از آزادى‏، افرادی تربيت شده و الگو براى ديگران بودند و پيوند معنوى خود را با امام قطع نمى‏ كردند. اين برنامه، با توجه به محدوديت هاي امام در ارشاد و هدايت مستقيم جامعه، بسيار درخور توجه و بررسى است.

مکتب علمی امام جواد(ع)

چرا شاگردان امام جواد(ع) نسبت به امام صادق(ع) بسیار کمتر است؟

در دوره امام جواد(ع) تا امام عسكرى(ع) به دليل فشارهاى سياسى و كنترل شديد فعاليت آنان از طرف دربار خلافت، شعاع فعاليت، بسيار محدود بود و از اين نظر تعداد راويان و پرورش يافتگان مكتب آنان نسبت به زمان حضرت صادق(ع) كاهش بسيار چشمگيرى را نشان مى دهد. عمر کوتاه امام جواد(ع) نیز، یکی از عوامل کمی تعداد شاگردان ایشان است.

امام حسن عسکری(ع) و پاسداری از اسلام در مقابل مسیحیّت

امام عسکری(علیه السلام) چگونه جلوی شک و تردید مردم به اسلام و گرایش آنها به مسیحیّت را گرفت؟

در سامراء قحطى سختى پيش آمد. «معتمد»، خليفه وقت، فرمان داد مردم به نماز استسقا بروند. اما بارانی نیامد. بعد از آن مسیحیان دعا کردند و باران بارید. از این رو «معتمد» امام عسکری(ع) را از زندان فرا خواند. امام(ع) فرمودند: راهبان فردا به طلب باران روند. آنها به دعا مشغول شدند، امام(ع) دستور داد آنچه در میان انگشتان یکی از راهبان است بگیرند و فرمودند: «حالا دعا کن». دعا کرد اما باران نیامد. امام(ع) فرمودند: «اين استخوان پيامبرى است و استخوان هيچ پيامبرى ظاهر نمى‏ گردد جز آنكه باران نازل مى‏ شود».

اهمیت شعر گذشتگان در استدلال های مذهبی؟

علت اهمیت شعر گذشتگان در چیست، و اهل بیت در قبال اشعار مذهبى چه واکنشى نشان مى دادند؟

از دیدگاه ما شعر سلفِ صالح، تنها یک سرى واژه هاى محض نیست که به رشته نظم کشیده شده، بلکه یک سلسله مباحث بلند معرفتىِ است که از کتاب و سنّت نشأت گرفته، و از آموزه هاى دینى، تاریخى، مواعظ حسنه و اخلاقی هستند.
علاوه بر این، اهدافى مانند؛ دلیل آوردن بر مذهب، دعوت به حق، و گسترش فضایل اهل بیت(ع) را در جامعه دنبال می کند.
از سویی ائمّه(ع) در این مسیر بسیار هزینه کرده و زندگی شعرا را تامین می کردند؛ امام صادق(ع) در حدیثی می فرمایند: «گوینده اى شعرى درباره ما نمى گوید، مگر آن که با روح القدس تایید مى شود».

 

فعالیت های علمی امام عسکری(ع)

امام عسکری(ع) چه اقداماتی در جهت گسترش علوم و معارف اسلامی داشتند؟

امام عسكرى(ع) به حكم شرائط نامساعد و محدوديت بسيار شديدى كه حكومت عباسى ایجاد كرده بود، موفق به گسترش دانش دامنه دار خود در سطح كل جامعه نشد، اما در عين حال، با همان فشار و خفقان، شاگردانى تربيت كرد كه هر كدام به سهم خود در نشر و گسترش معارف اسلام و رفع شبهات دشمنان نقش مؤثرى داشتند به طوری که شيخ طوسى تعداد شاگردان حضرت را متجاوز از صد نفر ثبت كرده است

موضع ائمه(ع) در ماجراي «خلق قرآن»

موضع ائمه(علیهم السلام) در ماجراي «خلق قرآن» چه بود؟

ائمه(ع) با کشیدن خطّ بطلان بر افكار انحرافى، انديشه درست را مشخص مى كردند و با تبيين موضع اصولى و هدايت گرانه خود، مسلمانان را از وارد شدن در بحث و جدال بيهوده در ماجرای «خلق قرآن» بر حذر مى داشتند.

فعاليت هاي علمي فرهنگي امام هادي(ع)

آيا امام هادي(علیه السلام) فعاليت علمي داشته اند؟

امام هادی(ع) در شرائط نامساعد و اختناق زمان خود، علاوه بر فعاليت هاى فرهنگى از طريق مناظرات، مكاتبات، پاسخ به شبهات و تبيين بينش درست در برابر مكاتب كلامى منحرف، راويان و محدثان و بزرگانى از شيعه مانند: فضل بن شاذان، حسين بن سعيد اهوازى، ايوب بن نوح، ابوعلى (حسن بن راشد) حسن بن على ناصر كبير، عبدالعظيم حسنى (مدفون در شهر رى) و عثمان بن سعيد اهوازى و... را تربيت كرد.

امام کاظم (ع) و حدّ گذاری فدک

عکس العمل امام کاظم (ع) در مقابل پیشنهاد هارون در برگرداندن فدک چه بود؟

روزى هارون به امام کاظم(ع) اعلام كرد كه حاضر است «فدك» را به او برگرداند. امام فرمود: در صورتى حاضرم فدك را تحويل بگيرم كه آن را با تمام مرزهايش پس بدهى! هارون پرسيد: مرزهاى آن كدام است؟ امام حدود فدک را تمام مرزهای خلافت اسلامی معرفی کرد. هارون گفت: با اين ترتيب چيزى براى ما باقى نمى‏ ماند! امام فرمود: مى‏ دانستم كه نخواهى پذيرفت... امام مى‏ خواست به هارون بگويد: فدك رمزى از مجموع قلمرو حكومت اسلامى است، و غصب فدك در حقيقت جلوه اى از مصادره حق حاكميت اهل بيت عصمت و طهارت(ع) بود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

رسول الله (ص)

طوبي لمن ظمأ أو جاء لله

خوشا کسي که در راه خدا گرسنگي يا تشنگي کشد

ميزان الحکمة 6 / 399