انسانها برای برقراری نظم و رسیدن به سعادت، نیازمند تدوین حقوق و مقررات هستند. اما منبع این حقوق باید مشترک بین همه انسانها باشد. حال انسان می تواند این منبع مشترک را شناخته و بر اساس آن حقوق بشر را تدوین نماید؟ پاسخ منفی است؛ زیرا انسان ها طبیعتاً با یکدیگر اتحاد و هماهنمگی ندارند و آنچه سبب اشتراک میان آنها است اسباب و ابزارهای مادی است، که ماده، محور کثرت و اختلاف است و اتحاد. از سویی سخن گفتن از حقوق بشر بدون شناخت موضوع آن؛ یعنی انسان، شدنی نیست. لذا بشر در تدوین حقوق خود نقص دارد.

در تعالیم اسلامی سفارش شده که قبل از اظهار عجز و ناتوانی دیگران به آنها کمک کنید و آن را یکی از نشانه های ایمان شمرده اند، قرآن یکی از صفات مؤمنين را شتاب كردن بسوی خيرات می داند «أُوْلَئِكَ يُسَارِعُونَ فِى الْخَيْرَاتِ وَ هُمْ لَهَا سَابِقُونَ»، در جاى ديگر نيز مى فرمايد: «با انجام كارهاى نيك به سوى مغفرت و آمرزش پروردگارتان بشتابید». در روايتى آمده است: «نيكوئى كردن بدون درخواست و عطا كردن پيش از درخواست، از بزرگترين كرامتها است».

امام علی (ع) در رابطه با عواقب تسلیم شدن در برابر دشمن مى فرماید: «کسى که دشمن را بر خویش مسلّط کند تا گوشتش را بخورد،  ناتوانیش بسیار بزرگ است»؛ در واقع لشکر کوفه، آن قدر سستی نشان دادند که دشمن جسور شده و کارى بر سرشان مى آورد که هم ردیف شکافتن پوست و شکستن استخوانشان بود. سپس امام مى فرماید: «به خداسوگند! چنان ضربه اى بر دشمن وارد مى کنم که ریزه هاى استخوان سرش به هر سو پراکنده شود». در واقع حضرت مى فرماید که اگر شما تصمیم بر تسلیم در برابر دشمن را دارید، من هرگز با شما همراهی نمی کنم.

«میرزا بهاء» در «نظر اجمالی» می گوید: بجای هر نمازی که به واسطه سفر یا موانع دیگر فوت شود، یک سجده یا ذکر مخصوصی ادا می شود. و برای این نماز، باز قیودی ذکر می کند: 1- هنگام ضعف و ناتوانی ساقط خواهد شد! 2- پس از رسیدن به مقصد است و در مسیر راه لازم نیست! 3-  پس از استراحت در مقصد است! 4-  باید محل استراحت محل امن و اطمینان باشد!

سرچشمه «ظلم» جهل، نیاز، ناتوانی، خود خواهی، کینه توزی و انتقام جویی است. گاهى ظالم به راستى نمى داند چه مى کند گاه نیاز به چیزى که در دست دیگران است او را وسوسه مى کند. گاه انسان قدرت و توانایى ادای حق را ندارد و گاه خودخواهى یا حسّ انتقام جویى و کینه توزى او را وادار به ظلم مى کند. امّا با توجّه به این که هیچ یک از این صفات زشت و کمبودها در وجود مقدّس خداوند راه ندارد، معنى ندارد مرتکب ظلمى شود.