بداء در نزد شیعه به معنای «ظهور امری برای خدا بعد از خفا» و یا «پشیمانی او از اراده قبلی اش» نیست؛ بلکه به معنای «تغییر مقدرات انسان توسط ذات مقدس الهی و به سبب اعمال خود انسان است». در این تغییر تقدیر، «ظهور برای انسان رخ می دهد نه برای خدا؛ آنچه ظاهر می شود تقدیر اصلی و پوشیده خدا برای انسان است». از روایات شیعه استفاده می شود که بداء به معنای جهل و پشیمانی در خداوند راه ندارد، بلکه از هر کس که چنین سخنی را بگوید باید تبرّی جست؛ زیرا چنین کسی کافر است!
ضمن اینکه «علم ذاتی» خدا، عین ذات اوست و ازلی و ابدی است و تغییر در آن راه ندارد. ولی «علم فعلی»، صفت فعل خداست و از مقام فعل خداوند متعال، انتزاع می شود و خارج از ذات و ممکن الوجود است. به دیگر سخن خداوند بر اساس وضعیت متغیّر انسان بواسطه کارهای او برای او تقدیرات جدید و متفاوتی ثبت می کند و بداء رخ می دهد. خداوند با علم ذاتی و مطلق خود، از همه این تقدیرات گذشته و آینده آگاه است و «علم به تغییر» با «تغییر در علم» متفاوت است و خود بداء متعلق علم الهی است.

موضوع وصيت امام عسكرى(ع) به مادرشان در امر موقوفات و صدقات به جهت مخفی نمودن وضعیت حضرت مهدی(عج) از دستگاه حاكم بوده است؛ همانطور که امام صادق(ع)، وصی خود امام کاظم(ع) را در ضمن چهار نفر دیگر يعني منصور عباسى، ربيع، قاضى وقت و كنيزش حميده بربريه قرار داد تا از اين طريق بتواند جان فرزندش را حفظ كند، گرچه امر امامت فرزند را براى اصحاب خاص و اولياى خود روشن ساخته بود تا آن را به مرور زمان بر ديگران واضح سازند.

بغدادى مى گوید: «على بن ابى على مرا به سندش از محمّد بن سنان خبر داد و گفت: « ابوجعفر محمّد بن على بیست و پنج سال و سه ماه و دوازده روز عمر کرد. ولادت او در سال 195 هـ.ق بود. و در روز سه شنبه، سال 220 از دنیا رحلت نمود». هم چنین ابن حجر هیتمى درباره امام جواد(ع) مى نویسد: «او در آخر ذى قعده، سال 220، و در 25 سالگی  رحلت نمود و در مقابر قریش پشت قبر جدش امام کاظم(ع) به خاک سپرده شد. و عمرش 25 سال بود».

گروهی از روایات میزان محدودی برای تعزیر معرفی نموده است؛ مانند روایت امام کاظم(ع) که در پاسخ سؤال اسحاق بن عمّار در مورد مقدار تعزير مى فرمايد: «مقدار آن ده شلاّق و خرده اى است؛ بين ده ضربه تا بيست تازيانه». روايات در این باب تمام تعزيرات را مقيّد به عدد خاصّى مى كند.

امام صادق(ع) در رواياتي از ولادت حضرت مهدی(عج) خبر داده است؛ از جمله در حديثي به ابوبصير می فرمایند: «اى ابابصير او پنجمين فرزند از اولاد فرزندم موسى است، او فرزند بهترين زنان است، غيبتى دارد كه در آن اهل باطل شك خواهند كرد، آن گاه خداوند عزوجل او را ظاهر كرده و به دست او مشرق ها و مغرب هاى زمين را فتح خواهد نمود».

بعضي ها اشكال مي كنند كه اگر مهدويّت حضرت مهدي(عج) معلوم بوده چرا افرادي از امامان به عنوان مهدي معرفي شده اند؟ در جواب بايد گفت: برخي به دليل اين كه از يك طرف ظلم زيادي مى ديدند و از طرف ديگر همه اهل بيت(ع) را هدايت شده و هادى مى دانستند، درباره آنها ادعاى مهدويت مى كردند که غالباً افرادی ساده انديش و جاهل بودند. كسانى هم كه چنين ادعايى داشته اند دوام نياورده و بعد از مدت كوتاهى يا هدايت شده يا منقرض مي شدند.

به واسطه امام کاظم(ع) بُشر حافى توبه نمود؛ روزی امام از کنار خانه اش می گذشت، صداى آواز از آن خانه به گوش امام رسید، امام به کنیز او فرمود: «اى کنیز! صاحب این خانه آزاد است یا بنده؟ او عرض کرد: بلکه آزاد است. حضرت فرمود: راست گفتى، اگر او عبد بود از مولاى خود مى ترسید». وقتی کنیز سخن امام را به بشر گفت، پابرهنه از منزل بیرون آمد و از امام عذرخواهى کرده و گریست و از کردار خود حیا کرده و به دست حضرت توبه نمود.

او در وصیتش مى گوید: اى فرزندم! او امام مردم و حجت خدا بر خلق، و خلیفه او بر بندگان است. به طور حتم او از من و تمام خلق به جانشینى رسول خدا(ص) سزاوارتر است هرچند اگر او در خلافت با من منازعه کند چشمانش را از حدقه بیرون خواهم آورد. اى فرزندم! این شخص وارث علم پیامبران است. این شخص موسى بن جعفر است. اگر علم صحیح مى خواهى نزد او خواهى یافت.

در طول تاریخ حضرت موسى بن جعفر(ع) مورد توجه و احترام بزرگان اهل سنت بوده است. محمد بن ادریس شافعى مى گوید: «قبر موسى بن جعفر(ع) اکسیر تجربه شده اى است». در واقع این کلام اشاره به اجابت دعا در کنار قبر حضرت دارد. هم چنین حسن بن ابراهیم، شیخ حنابله می گوید: «هیچ امرى بر من دشوار نشد جز آن که قصد قبر موسى بن جعفر را مى نمودم و به او توسل مى کردم و خداوند متعال آنچه دوست داشتم را براى من تسهیل مى نمود». از سویی محمّد بن ادریس بن منذر می گوید: «او ثقه، صدوق، و امامى از امامان مسلمین است».

دانشمندان معاصر اهل سنت در آثار خود مقام و منزلت امام کاظم(ع) را ستوده اند. همانند شیخ مؤمن شبلنجى مى نویسد:«برخى از اهل علم گفته اند: کاظم همان امام بزرگوار، نمونه، حجت خدا و دانشمندى است که شب ها را به سحر آورده و روزها را روزه دار بود». هم چنین یوسف بن اسماعیل نهبانى مى گوید:«موسى کاظم یکى از اعیان بزرگان امامان از سادات ما آل بیت کرام و هادیان اسلام بود. خداوند ما را به برکات آنان نفع دهد و ما را بر محبّت آنان و محبّت جدّشان بمیراند».