كتب مقدس يهود و نصارى، نه كتاب آسمانى، بلکه کتاب هایی هستند که پس از حضرت مسيح(ع) و موسى(ع) به وسيله شاگردان و پيروان آنها نوشته شده است. عهد عتيق یهودیان مشتمل بر 39 كتاب است كه پنج كتاب آن اسفار پنجگانه تورات است. اما عهد جديد مسيحيان، مشتمل بر 27 كتاب است چهار كتاب آن كه اناجيل اربعه نام دارند که به وسيله شاگردان مسيح(ع) نوشته شده و بيست و دو كتاب از آن، نامه هايى است كه توسط رجال برجسته مسيحيت براى مناطق مختلف نوشته شده، و آخرين كتاب، مكاشفات يوحنا می باشد.

اولا: آیاتی در قرآن وجود دارد که به تحریف قسمت هایی از تورات و انجیل که باب میل اهل کتاب نبوده اشاره دارد. ثانیا: قرآن کریم تنها بخشی از تورات و انجیل را تصدیق کرده و تصدیق جزئی از آنها به معنای تصدیق کل این دو کتاب نیست. ثالثا: با وجود قرآن که کتابی جامع و کامل می باشد، مراجعه به کتب آسمانی پیشین معنی ندارد و هدایت گری تورات و انجیل مربوط به زمانه خودشان است.

خداوند در آيه 157 سوره اعراف با ذكر اوصاف پيامبر اسلام(ص) روى مسأله «صفات و علامات و نشانه هاى او در كتب آسمانى پيشين» تكيه مى كند و مى فرمايد: «پيامبرى كه صفاتش را در تورات و انجيلى كه به صورت مكتوب نزدشان است مى يابند». حال آیا می شود قرآن با اين صراحت با يهود و نصارى احتجاج کند و خبر از وجود دلايل و نشانه هاى پيامبر اسلام(ص) در كتب آنها بدهد، و اين مسأله با حقيقت مطابق نباشد و آنها سكوت كنند؟! بنابراين سكوت آنها دليل روشنى بر وجود اين نشانه ها در كتب آنها است.

در كتاب هاى امروز يهود و نصارى نشانه هاى پيامبراسلام(ص) را مى يابيم، ولى به يقين قبل از ظهورش، مسائل بيشترى وجود داشته كه بر اثر تعصبات كور يا تضاد با منافع سران آنها حذف شده است. در سه مورد از انجيل يوحنا روى واژه «فارقليط» يا «فارقليطا» تكيه شده كه به «تسلّى دهنده» ترجمه شده است، اصل اين كلمه در يونانى «پِرِكْليت» بوده كه معناى آن احمد و پسنديده است. به هر حال در خود انجيل جمله هايى وجود دارد كه نشان مى دهد اين كلمه، سخن از پيامبرى مى گويد كه ظاهر مى شود و آيينش جاويدان است.

ظاهر آیه 62 سوره بقره که اجر غیر مسلمانانی را که به خدا و روز قیامت ایمان دارند و عمل صالح انجام می دهند، محفوظ می داند با آیه 85 سوره آل عمران که می فرماید: هر کس دینى غیر از اسلام براى خود انتخاب کند پذیرفته نخواهد شد؛ تناقض دارد. اما با دو بیان مفسران درباره آیه اول، این تناقض ظاهری از بین می رود: 1- اگر یهود، نصارى و مانند آنها به محتواى کتب خود عمل کنند مسلماً به پیامبر اسلام(ص) ایمان مى آورند. 2- هر کسى به پیامبر عصر خویش ایمان آورده و عمل صالح انجام دهد اهل نجات است.

آیات قرآن گواهى مى دهد که نشانه هاى پیامبراسلام(ص) و آئین او در کتاب هاى تورات و انجیل آمده است؛ یعنی قسمتى از تورات و انجیل واقعى در لابه لاى این کتاب ها وجود دارد، که بیان گر صفات و ویژگى هاى پیامبر(ص) و قرآن می باشد. به همین دلیل در آیات قرآن مجید، این تعبیر به چشم مى خورد که قرآن، مفاد کتب پیشین را تصدیق مى کند، و معنى تصدیق قرآن نسبت به تورات و انجیل این است که صفات و ویژگى هاى پیامبر(ص) با نشانه هائى که در تورات و انجیل آمده، مطابقت کامل دارد.

دو نفر از مشرکان اظهار اسلام کردند و سپس به منافقان پیوستند. بعضى از مسلمانان با این دو نفر اظهار دوستى مى کردند. آیات فوق نازل شد و از این کار نهی کرد. در آیه دوم نیز مسلمانان را از دوستی با برخی یهود و نصاری که اذان و نماز را مسخره می کنند برحذر داشته.

آیات 51 تا 55 سوره قصص، درباره ایمان آوردن گروهى از علماى «یهود» و «نصارى» و افراد پاکدل، به آیات قرآن و پیامبر اسلام(ص) نازل شده، و مقصود از این افراد ممکن است هفتاد کشیش مسیحی که از طرف نجاشی به مکه آمده بودند باشند؛ یا جمعی از نصارای نجران؛ یا نجاشی و یارانش؛ یا سلمان فارسی و جمعی از علمای یهود؛ و یا مسیحیان حبشی که همراه جعفر بن ابیطالب به مدینه آمدند و مسیحیان شامی باشند.

خداوند در آیه 136 سوره بقره، تأکید مى کند که مؤمنان واقعى کسانى هستند که میان پیامبران الهى تفاوتى نمى گذارند، و به تعلیمات همه آنها ایمان دارند؛ و این گواه روشنى است بر یگانگى اصول کلى تعلیمات آنها. این آیه طبق شان نزول هاى موجود، در پاسخ یهود و نصارى است که هر یک دیگرى را نفى مى کردند و پیامبر خود را برتر مى شمردند، و کتاب خود را بهترین کتاب مى دانستند.

يكى از دلايل صدق گفتار پيامبر اسلام(ص) بشاراتی است كه در كتب آسمانى پيشين آمده است. گر چه بسيارى از آنها بعدها حذف يا دگرگون شد؛ ولى اين نشانه ها و اشاره ها در آغاز اسلام کاملا در دسترس بوده به طورى كه قرآن مجيد كراراً بر آنها تكيه كرده و يهود و نصارى را به دقت در آنها دعوت مى كند. حتی آمدن گروهى از يهود به سرزمين مدينه به خاطر بشارت هايى بود كه در كتب خود درباره ظهور پيامبر اسلام(ص) خوانده بودند و عشق و آرزوى درك محضر او، آنها را وادار به ترك ديار و جلاى وطن نموده بود.