«وقف» ملكى است كه عين آن حبس و از منفعت آن استفاده مي شود و فروش عين موقوفه يا تقسيم آن ميان موقوف عليهم بدون اطلاع و اجازه حاكم شرع جايز نيست. «صدقه»، مالى بلاعوض است كه به خاطر خدا به ديگرى جهت تصرف واگذار مى شود. هيچ نوع از انواع صدقه قابل فسخ نيست و در آن قبض شرط است. «هبه» نيز بر دو قسم است: 1. «هبه معوضه» كه كسى بگويد: اين لباس را به تو مى بخشم، به شرط اينكه آن كتاب را به من ببخشى، او هم قبول كند. 2. «هبه جايزه» كه عوضى در برابر آن نيست.

منظور از «تناسخ ارواح» اين است كه روح انسانى پس از مرگ بلافاصله به بدن انسان ديگر يا حيوان يا گياه يا جمادى انتقال يابد؛ ولى معروف همان انتقال به بدن انسان ديگر يا حيوان است. تناسخ از نظر محققان فلاسفه و دانشمندان عقايد و كلام باطل است و دلايل گوناگونى بر بطلان آن در كتابهاى «فلسفه» و «كلام» بيان شده است.

«عَبرت» از مادّه «عبور» و «عبر» به معناى انتقال از حالتى به حالت ديگر است. امّا «عِبرت» به معناى كيفيّت قابل مشاهده اى است كه انسان به وسيله آن منتقل به چيزى كه قابل مشاهده نيست مى شود. بعضى نيز گفته اند: «عِبرت» به معناى دلالتى است كه انسان را به مقصود مى رساند. اين واژه به معناى تعجّب نيز آمده است.

لازم است بدانیم که ثروت هاى كلان فقط در اختيار ثروتمندان نيست، اموال بيت المال و ثروت هاى دولتى، سرمايه هاى مؤسسات وابسته به دولت، وجوهات شرعيه و ... نيز به وسيله همين بانك ها حفظ و نقل و انتقال مى شود. ضمن اینکه براى نگهدارى از ثروت هاى كوچك و متوسط و نقل و انتقال آنها نيز وجود بانك ها نقش مؤثّرى دارد.

خدمات بانکها در زمان ما عبارتند از: 1- حساب هاى جارى؛ 2- وام هاى قرض الحسنه؛ 3- حساب هاى پس انداز؛ 4- نقل و انتقال سرمايه ها و حواله ها. 5- سپرده گذاری؛ 6- تسهيلات بانكى.
این خدمات تحت عناوین شرعی امانت، وکالت، قرض الحسنه، حواله و برات، مضاربه، جعاله، مشارکت،... و اجاره به شرط تملیک قرار می گیرند.

در حالى كه بسيارى «مرگ» را به عنوان نيستى و پايان يافتن همه چيز مى پندارند، قرآن حقيقت آن را به عنوان قبض كردن و دريافت داشتن روح انسان به وسيله ذات پاك پروردگار يا به تعبير ديگر انتقال از عالمى حقير و كوچك به جهانى بزرگ و والا تفسير كرده است. هدف قرآن، بيان اين حقيقت است كه: همان گونه كه در عالم خواب، روح انسان نابود نمى شود و موقتاً رابطه آن با بدن ضعيف مى گردد و مى تواند در عوالمى سير كند، همين طور با مردن نيز فنائى در كار نيست؛ بلكه آزاد شدن روح و سير در عوالم بزرگ ديگر است.

فرماندار مدينه، طى نامه‏ اى خليفه(متوکل) را از فعاليت هاى سياسى امام هادی(ع) نگران ساخت و پايگاه اجتماعى آن حضرت را براى متوكل تشريح كرد. متوكل که براى زير نظر گرفتن امام هادى(ع) از روش نياكان پليد خود استفاده مى كرد و در صدد بود به هر وسيله ممكن فكر خود را از طرف حضرت راحت كند؛ حضور امام در مدينه و عدم دسترسی به ایشان را براى حكومت جابرانه خود خطر جدى دانست و لذا دستور جلب محترمانه! امام را صادر و ایشان را به سامراء منتقل کرد.

پس از آگاه شدن مردم مدينه، اضطراب عجيبى در شهر به وجود آمد و مردم فرياد و شيون برآوردند. چند مأمور، امام هادی(ع) را از منزل خارج كرده به راه افتادند که همگی معترفند، در راه جز نيكى از او نديدند. پس از ورود به سامرّاء به دستور متوكل به بهانه اينكه هنوز محل اقامت امام آماده نيست! و به هدف تحقير موذيانه امام، حضرت را در محل پستى كه به «كاروانسراى گدايان» معروف بود، وارد كردند و حضرت روز اول را در آنجا به سر برد و روز بعد، منزلى براى سكونت امام معيّن كردند كه در آنجا استقرار يافت.

امام هادي(ع) در سامراء ظاهراً آزاد بود ولى موقعيت محل طورى بود كه امام همواره تحت نظر بود و رفت و آمدها و ملاقاتهاى حضرت توسط مأموران خليفه كنترل مى گرديد. متوكل هر چند وقت يك بار دستور مى داد خانه امام به دقت مورد بازرسى قرار گيرد. او مدتى حضرت را زندانى کرد و در آخرين روزهاى عمرش هم دستور داد امام را به قتل برسانند، ولى خودش دو روز بعد به درک واصل شد.

مبارک، غلام اسماعیل بن جعفر(ع) و مربّى محمد بن اسماعیل بود که پس از مرگ اسماعیل، طرح امامت محمد را پایه ریزى کرد. محمد در زمان رحلت امام صادق(ع) کمى بزرگتر از امام کاظم(ع) بود. مبارکیه می گفتند: امام صادق(ع) نصّ بر امامت اسماعیل نموده و چون اسماعیل قبل از پدرش از دنیا رفته است، حق امامت براى فرزندش محمد محفوظ است زیرا بعد از امام حسن و حسین(ع)، از برادر به برادر منتقل نمى شود و وراثتى است.