آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند گروهی از مومنان ضعیف الایمان را در نبرد بدر مورد نکوهش قرار می دهد. آنان که تازه اسلام آورده بودند، بواسطه نداشتن تجربه جنگ، ضعف ايمان و ترس از مرگ، پيوسته با آن حضرت مجادله مى كردند، و با وجود آن كه پيامبر(ص) به آنها مي فرمود: «من در اين مسير به فرمان خدا حرکت کردم»، اما با بهانه هاى گوناگون، اقدام به تضعيف اراده پيامبر(ص) می کردند. قرآن ضمن نكوهش آنان مي فرمايد: «خداوند اراده کرده حق را تقويت كند و ريشه كافران را قطع نمايد».

خداوند در آيه 16 سوره انفال، به نکوهش گروهى از مؤمنان ضعيف الايمان و كم حوصله پرداخته كه در مسير ميدان جنگ بدر، مرتباً با پيامبر(صلى الله عليه وآله) مجادله داشتند، لذا مى فرمايد: (آنها با اين كه واقعيت را دريافته بودند [كه اين مسير مطابق فرمان خدا است] ولى باز دست از اعتراض خويش بر نمى داشتند و آنچنان ترس و وحشت وجود آنها را فرا گرفته بود كه گويى به سوى مرگ رانده مى شوند و با چشم خود آن را مى بينند)؛ «يُجادِلُونَكَ فِى الْحَقِّ بَعْدَ ما تَبَيَّنَ كَاَنَّما يُساقُونَ اِلَى الْمُوتِ وَهُمْ يَنْظِرُونَ».
قرائن نشان مى دهد گروهى از تازه مسلمانان كه تجربه نبرد را نداشتند، از حركت به سوى ميدان جنگ سخت وحشت داشتند و با اين كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) با صراحت به آنها گفته بود، من به فرمان خدا اين راه را مى روم، باز پیوسته با آن حضرت مجادله مى كردند كه از اين راه برگردد، گويى مرگ را در چند قدمى خود مى ديدند و در واقع ضعف ايمان و ترس از مرگ و شهادت آنها را وادار كرده بود كه با دلايل واهى و بهانه هاى گوناگون به تضعيف اراده پيامبر(صلى الله عليه وآله) برخيزند. قرآن آنها را نكوهش مى كند و در آيات بعد تصريح مى كند كه اراده خدا بر اين قرار گرفته بود که حق را تقويت كرده و ريشه كافران را قطع نمايد (هر چند افراد ضيعف الايمان گرفتار تخيّلات و اوهامى شده بودند). از اين آيه به خوبى استفاده مى شود که يكى از سرچشمه هاى جدال و بحثهاى غيرمنطقى، ضعف نفس و ترس از مقابله با حوادث مهم است.(1)