قَدْ کُنْتُ وَ مَا أُهَدَّدُ بِالْحَرْبِ، وَ لاَ أُرَهَّبُ بِالضَّرْبِ ; وَ أَنَا عَلَى مَا قَدْ وَعَدَنِی رَبِّی مِنَ النَّصْرِ. وَاللهِ مَا اسْتَعْجَلَ مُتَجَرِّداً لِلطَّلَبِ بِدَمِ عُثْمَانَ إِلاَّ خَوْفاً مِنْ أَنْ یُطَالَبَ بِدَمِهِ، لاََنَّهُ مَظِنَّتُهُ، وَ لَمْ یَکُنْ فِی الْقَوْمِ أَحْرَصُ عَلَیْهِ مِنْهُ، فَأَرَادَ أَنْ یُغَالِطَ بِمَا أَجْلَبَ فِیهِ لِیَلْتَبِسَ الاَْمْرُ وَ یَقَعَ الشَّکُّ. وَ وَاللهِ مَا صَنَعَ فِی أَمْرِ عُثْمَانَ وَاحِدَةً مِنْ ثَلاَث: لَئِنْ کَانَ ابْنُ عَفَّانَ ظَالِماً ـ کَمَا کَانَ یَزْعُمُ ـ لَقَدْ کَانَ یَنْبَغِی لَهُ أَنْ یُوَازِرَ قَاتِلِیهِ، وَ أَنْ یُنَابِذَ نَاصِرِیهِ. وَ لَئِنْ کَانَ مَظْلُوماً لَقَدْ کَانَ یَنْبَغِی لَهُ أَنْ یَکُونَ مِنَ الْمُنَهْنَهِینَ عَنْهُ، وَالْمُعَذِّرِینَ فِیهِ وَ لَئِنْ کَانَ فِی شَکٍّ مِنَ الْخَصْلَتَیْنِ، لَقَدْ کَانَ یَنْبَغِی لَهُ أَنْ یَعْتَزِلَهُ وَ یَرْکُدَ جَانِباً، وَ یَدَعَ النَّاسَ، مَعَهُ، فَمَا فَعَلَ وَاحِدَةً مِنَ الثَّلاَثِ، وَ جَاءَ بِأَمْر لَمْ یُعْرَفْ بَابُهُ، وَ لَمْ تَسْلَمْ مَعَاذِیرُهُ.
ترجمه:
من هیچ گاه در گذشته به جنگ تهدید نمى شدم و هرگز کسى مرا از ضرب شمشیر نمى ترسانید (چرا که همه مى دانستند من مرد جنگم به علاوه) من به همان وعده پیروزى که پروردگارم داده است باقى ام و به آن ایمان دارم. به خدا سوگند، او (طلحه) با شتاب براى خونخواهى عثمان اقدام نکرد ; مگر به جهت این که مى ترسید خودش نسبت به خون عثمان بازخواست شود ; زیرا او به این کار متهم بود و در میان مردم، کسى حریص تر از او بر قتل عثمان نبود و او در واقع، مى خواست با جمع آورى گروهى گرد خود (به نام خونخواهى عثمان) غلط اندازى کند و امر را بر مردم مشتبه سازد و آن ها را به شک بیندازد.
به خدا سوگند، او مى بایست در مورد عثمان یکى از سه کار را انجام مى داد; ولى هرگز چنین کارى را نکرد (نخست این که) اگر فرزند عفان (یعنى عثمان) ستمکار بود ـ چنان که او مى اندیشید ـ سزاوار بود با قاتلان او همکارى کند و با یارانش مبارزه نماید و اگر او مظلوم بود سزاوار بود از قتل او جلوگیرى کند و براى کارهایش عذر موجهى ارائه دهد و اگر در میان این دو امر شک و تردید داشت خوب بود کناره گیرى مى کرد و به گوشه اى مى رفت و مردم را با او تنها مى گذاشت ; ولى او هیچ کدام از این سه را انجام نداد و به کارى دست زد که دلیل روشنى بر آن نبود و عذرهاى ناموجهى براى کار خود آورد (نخست بر ضد او قیام کرد سپس به خونخواهى او برخاست).
