فَاعْلَمْ أَنَّ أَفْضَلَ عِبَادِ اللهِ عِنْدَ اللهِ اِمَامٌ عَادِلٌ، هُدِیَ وَ هَدَى، فَأَقَامَ سُنَّةً مَعْلُومَةً، وَ أَمَاتَ بِدْعَةً مَجْهُولَةً. وَ إِنَّ السُّنَنَ لَنَیِّرَةٌ، لَهَا أَعْلاَمٌ، وَ إِنَّ الْبِدَعَ لَظَاهِرَةٌ، لَهَا أَعْلاَمٌ. وَ إِنَّ شَرَّ النَّاسِ عِنْدَ اللهِ إِمَامٌ جَائِرٌ ضَلَّ وَ ضُلَّ بِهِ، فَأَمَاتَ سُنَّةً مَأْخُوذَةً، وَ أَحْیَا بِدْعَةً مَتْرُوکَةً. وَ إِنی سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ ـ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ـ یَقُولُ: «یُؤْتَى یَوْمَ الْقِیَامَةِ بِالاِْمَامِ الْجَائِرِ وَ لَیْسَ مَعَهُ نَصِیرٌ وَ لاَ عَاذِرٌ، فَیُلْقَى فِی نَارِ جَهَنَّمَ، فَیَدُورُ فِیهَا کَمَا تَدُورُ الرَّحَى، ثُمَّ یَرْتَبِطُ فِی قَعْرِهَا». وَ إِنی أَنْشُدُکَ اللهَ اَلاَّ تَکُونَ إِمَامَ هذِهِ الاُْمَّةِ الْمَقْتُولَ، فَإِنَّهُ کَانَ یُقَالُ: یُقْتَلُ فِی هذِهِ الاُْمَّةِ إِمَامٌ یَفْتَحُ عَلَیْهَا الْقَتْلَ وَ الْقِتَالَ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ، وَ یَلْبِسُ أُمُورَهَا عَلَیْهَا، وَ یَبُثُّ الْفِتَنَ فِیهَا، فَلاَ یُبْصِرُونَ الْحَقَّ مِنَ الْبَاطِلِ; یَمُوجُونَ فِیهَا مَوْجاً، وَ یَمْرُجُونَ فِیهَا مَرْجاً.
فَلاَ تَکُونَنَّ لِمَرْوَانَ سَیِّقَةً یَسُوقُکَ حَیْثُ شَاءَ بَعْدَ جَلاَلِ السِّنِّ وَ تَقَضِّی الْعُمُرِ.
فَقَالَ لَهُ عُثْمَانُ: کَلِّمَ النَّاسَ فِی أَنْ یُؤَجِّلُونِی، حَتَّى أَخْرُجَ إِلَیْهِمْ مِنْ مَظَالِمِهِمْ، فَقَالَ(علیه السلام) :
مَا کَانَ بِالْمَدِینَةِ فَلاَ أَجَلَ فِیهِ، وَ مَا غَابَ فَأَجَلُهُ وُصُولُ أَمْرِکَ إِلَیْهِ.
ترجمه:
بدان، برترین بندگان نزد خدا پیشواى عادلى است که خود، هدایت شده و دیگران را هدایت مى کند; سنت هاى شناخته شده را بر پا مى دارد و بدعت هاى ناشناخته را مى میراند; چرا که سنت ها روشن و نورانى اند و نشانه هاى مشخص دارند و بدعت ها آشکارند و علامت هایى دارند، (و نا آشنا بودن بدعت ها دلیل روشنى بر عدم مشروعیت آن هاست) بدترین مردم نزد خداوند پیشواى ستمگرى است که هم خود، گمراه است و هم مردم به وسیله او گمراه مى شوند، کسى که سنّت هاى مقبول را از میان برده و بدعت هاى متروک را زنده کرده است، من از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) شنیدم که فرمود: روز قیامت، پیشواى ستمگر را حاضر مى کنند; در حالى که نه یاورى با اوست و نه عذرخواهى، سپس او را در آتش دوزخ مى افکنند و همچون سنگ آسیا در آن، به گردش در مى آید (و همان رسوایى او را مى بینند) آن گاه او را در قعر دوزخ به زنجیر مى کشند.
من تو را به خدا سوگند مى دهم نکند تو همان پیشواى مقتول این امّت باشى! چرا که گفته مى شد (پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى فرمود:) «در این امّت، پیشوایى به قتل مى رسد که بعد از آن درهاى کشتار و جنگ به روى این امت تا قیامت گشوده خواهد شد!» امور این امّت را بر آن ها مشتبه مى کند; فتنه و فساد را در میان آنان گسترش مى دهد; به گونه اى که حق را از باطل تمییز نمى دهند و به سختى در آن فتنه غوطهور مى شوند و به شدّت درهم آمیخته و فاسد خواهند شد، مبادا مرکب راهوار مروان شوى (و زمام خود را به دست او بسپارى) تا تو را هر جا مى خواهد ببرد; آن هم بعد از این سنّ و سال و گذراندن عمر (و تجربیات فراوان).
* * *
(هنگامى که سخن مولا به این جا رسید) عثمان گفت: بامردم سخن بگو و از آنان بخواه به من مهلت دهند تا از حقوق (از دست رفته) آن ها رهایى یابم. امام(علیه السلام)فرمود: آن چه مربوط به مدینه است مهلتى در آن نیست و آن چه مربوط به بیرون مدینه است مهلتش رسیدن دستور تو به آن هاست.
