این خطبه از سه بخش تشکیل شده است:
در بخش اوّل، امام(علیه السلام) مردم را به احترام متقابل یکدیگر تشویق مى کند. به کوچک ترها دستور مى دهد از بزرگ ترها پیروى کنند و به بزرگ ترها با لطف و مهربانى رفتار نمایند و همچون سنگدلان و ستم پیشگان عصر جاهلیّت نباشند.
در بخش دوّم از آینده بنى امیّه خبر مى دهد که بر همه چیز مسلّط مى شوند; چرا که مسلمین دچار تفرقه شده و از اصل خویش دور مانده اند. آن ها در اقصى نقاط بلاد اسلامى نفوذ مى کنند; ولى چندان نمى گذرد که آن چه را به دست آورده اند از دست مى دهند.
در بخش سوّم از علل شکست مسلمین در آخر زمان خبر مى دهد که عمدتاً یارى نکردن حق و سستى در مبارزه با باطل و تنها گذاشتن پیشوایان عادل است.
* * *