این خطبه به طور کلى از سه بخش تشکیل شده است: در بخش اوّل، امام(علیه السلام)به نکات مهمى درباره صفات خداوند اشاره مى کند که به گفته بعضى از شارحان نهج البلاغه مانند آن در هیچ کتابى دیده نشده است و فراتر از مطالبى است که فلاسفه و حکیمان و عرفا درباره صفات خدا گفته اند.
و در بخش دوّم به موقعیت پیشوایان دینى و امامان هدایت اشاره مى کند و مقام آن ها را در پیشگاه حق و موقعیتشان را در جامعه انسانى، بیان مى فرماید.
در بخش سوّم از نعمت بزرگ الهى یعنى اسلام و قرآن سخن مى گوید، و نکات جالبى درباره این کتاب آسمانى ذکر مى کند تا مردم قدرش را بدانند و از این منبع فیض پروردگار بیشتر بهره گیرند.