پس از رحلت پيامبر(ص)، صحابه بر حسب دانش و شايستگى خود به جمع آورى آيات و مرتب كردن سوره هاى قرآن پرداختند؛ اما استعداد و توانايىِ آنان در انجام اين كار يكسان نبود. لذا نسخه های جمع آوری شده از نظر روش، ترتيب، قرائت و ... با یکدیگر تفاوت داشت، نهایتا اختلاف در مُصحف ها و قرائت ها، موجب اختلاف در بین مردم گردید. از این رو «حذيفة بن یمان» برای حلّ اين مشكل، از عثمان خواست كه به يكسان نمودن مصاحف و اِلزام نمودنِ مردم به قرائتِ واحد، اقدام كند كه همه اصحاب به جز «عبدالله بن مسعود»، با این اقدام موافقت کردند.

امام علي(ع) درباره فضيلت هاي «بنی هاشم» بر «بنی امیّه» فرمودند: «چگونه اين دو گروه يكسانند در حالى كه در بین ما پيامبر(ص) و در بین شما تكذيب كننده اي مانند ابوجهل وجود دارد، از ميان ما شير خدا و از ميان شما شير پيمان هاى ضد اسلامى، از ميان ما دو سرور جوانان بهشت و از ميان شما كودكان آتش، از ما بهترين زنان جهان و از شما حمّالة الحطب و ... وجود دارد، پس ما به سبب خويشاوندي با پيامبر(ص) و اطاعت از او از ديگران سزاوارتريم. از سوى ديگر اگر دليل پيروزي در سقيفه استدلال به خويشاوندى با پيامبر(ص) بود، پس حق با ماست؛ چرا كه ما از همه به پيامبر(ص) نزديك تريم و اگر دليل ديگري داشت انصار نيز در خلافت حقّى خواهند داشت».

این آیه درباره ولید بن عقبه نازل شده که وقتی مامور شد زکات قبیله بنى المصطلق را بگیرد، مردم قبیله به استقبالش شتافتند، او خیال کرد به قصد کشتن او می آیند، ترسید و برگشت و به پیامبر(ص) گفت: که آنها از پرداخت زکات خوداری می کنند. پیامبر(ص) فردی را برای تحیق فرستاد، که مشخص شد آنها نماز می خوانند و به اسلام پایبند هستند و خبر ولید دورغ می باشد.

عثمان کارهایى کرد که در اسلام سابقه نداشت و باعث خشم مسلمانان گردید؛ مثل سپردن کارهاى مهم حکومت به افراد نااهل و فاسق و بخشیدن غنائم به آنان و آزار به شخصیتهاى بزرگ اسلامی. سرانجام گروهى از اصحاب پیامبر(ص) ایرادهاى مهم را به عثمان رساندند. او به جاى سپاسگزارى، پاسخ اهانت آمیزى داد. روز به روز فریاد انتقاد بلندتر مى گشت. سرانجام مخالفین عثمان، تصمیم بر عزل او گرفته و بعد از این که چندین بار به او برای جبران گذشته مهلت داده شد و او پیمان شکنی کرد، مردم خشمگین او را کشتند.

امام علی(ع) در روز دوم خلافت خويش اعلام كرد راه و رسم من همان روش پيغمبر(ص) است؛ بيت المال نیز به طور مساوى بين همه تقسيم مى شود و هيچ كس بر ديگرى برترى ندارد و اگر سابقه بيشترى در اسلام داشته باشد پاداش او در قيامت با خداست. «طلحه» و «زبير» از این تقسیم سرباز زدند و مخالفت خود را خطاب به امام(ع) اینگونه بیان کردند: «چرا در قسمت كردن بيت المال بر خلاف عمر بن خطّاب قدم بر مى دارى و ما را با ديگران مساوى قرار مى دهى با اينكه غنائم با شمشير ما به دست آمده است».