شأن نزول آیات (16 ـ 17) سوره «حجرات»
شأن نزول آیات (16 ـ 17) سوره «حجرات» چه می باشد؟
این آیات درباره جمعی نازل شد که بعد از نزول آیه 14 و15 سوره حجرات، خدمت پیامبر رسیدند و قسم یاد کردند که در ایمان خود صادقند.
این آیات درباره جمعی نازل شد که بعد از نزول آیه 14 و15 سوره حجرات، خدمت پیامبر رسیدند و قسم یاد کردند که در ایمان خود صادقند.
این آیه درباره جمعی از طایفه بنی اسد نازل شد که بعد از آنکه اسلام آوردند به پیامبرگفتند: بقیه طوایف با تو می جنگند ولی ما و فرزندان ما با تو نمی جنگیم و از این طریق می خواستند بر پیامبر منت بگذارند.
آیه اول درباره عمر نازل شد، آنجا که پیامبر(ص) وقتی می خواست به خیبر برود فردی را به عنوان جانشین انتخاب کرد اما عمر فرد دیگری را پیشنهاد کرد. یا درباره برخی از مسلمانان نازل شد که اعمال را پیش از موقع انجام می دادند یا آرزو داشتند تا آیاتی راجع به آنها نازل شود. آیه دوم درباره گروهی از قبیله بنی تمیم نازل شد که وقتی وارد مسجد شدند، با سر و صدا و کلمات بی ادبانه پیامبر(ص) را صدا زدند و گفتند: بیا با هم مفاخره کنیم.
این آیه درباره ولید بن عقبه نازل شده که وقتی مامور شد زکات قبیله بنى المصطلق را بگیرد، مردم قبیله به استقبالش شتافتند، او خیال کرد به قصد کشتن او می آیند، ترسید و برگشت و به پیامبر(ص) گفت: که آنها از پرداخت زکات خوداری می کنند. پیامبر(ص) فردی را برای تحیق فرستاد، که مشخص شد آنها نماز می خوانند و به اسلام پایبند هستند و خبر ولید دورغ می باشد.
وقتی میان دو قبلیه اوس و خزرج، و یا دو نفر از انصار اختلاف افتاد و با چوب و کفش به جان هم افتادند، آيات فوق نازل شد و وظيفه مسلمانان را در برابر اينگونه اختلافات روشن ساخت.
این آیه درباره ابوذر یا گروهى از قبایل بادیه نشین مکّه یا یک کنیز رومى یا مردان پاکدل اما فقیر و تهیدستی مثل بلال و عمار و... نازل شده که وقتی اسلام آوردند، اشراف مکه گفتند: اگر اسلام چیز خوبى بود، اینها بر ما سبقت نمى گرفتند . و یا درباره عبداللّه بن سلام و یارانش نازل شده که وقتی مسلمان شدند، جمعى از یهودیان گفتند: اگر اسلام خوب بود، آنها پیش قدم نمى شدند.
بعد از آنکه پیامبر(ص) از مکه به طائف رفت تا مردم را به سوى اسلام دعوت کند، اما کسی ایمان نیاورد و اشراف طائف او را تکذیب کردند، در بازگشت پیامبر(ص) شبانه مشغول نماز شد یا در وادی جن به تلاوت قرآن پرداخت. گروهى از جنّ صداى تلاوت قرآن و نماز حضرت را شنیدند و ایمان آوردند و این آیات درباره آنها نازل شد.
این آیه بعد از صلح حدیبیه نازل شد. سال هشتم هجری پیامبر(ص) و تعدادی از مسلمانان به سوی مکه حرکت کردند. وقتی مشرکان مانع ورودشان به مکه شدند در حدیبیه توقف کردند... پیامبر(ص) با قریش پیمان بست که: مسلمانان امسال عمره انجام ندهند و سال آینده عمره را انجام دهند مشرط به اینکه سه روز بیشتر نباشند وهمراه خود سلاحی جز شمشیر نداشته باشند... و مشرکان تا ده سال از جنگ علیه مسلمانان خوداری کنند و همچنین مسلمانان در انجام فرایض خود در مکه آزاد باشند. بعد پیامبر(ص) همان جا قربانی کرده و از احرام خارج شدند.
عن ابي عمارة المنشد قال:
«ما ذکر الحسين بن علي عند ابي عبدالله عليه السلام في يوم قط فرئي ابو عبدالله عليه السلام متبسما في ذلک اليوم الي الليل»
بحارالانوار، ج 44، ص 280