قرآن، نسخه ی شفای عملی، یا کتابی برای توسّل!

قرآن همچون نسخه طبيب، در صورتى شفابخش است كه به آن عمل شود؛ چرا به ما دستور داده ‏اند تا در شب‏ هاى قدر به هنگام دعا، قرآن را بر سر بگذاريم؟!

قرآن دو جنبه دارد و نسخه طبيب يك جنبه. از آنجا كه قرآن مجيد كلام خداوند است، از طرفى، الفاظ آن نيز ذاتاً مقدّس است. از طرف ديگر، محتوا و مضمون آن نيز مقدّس مى ‏باشد. «قرآن بر سر نهادن» پيام‏ هايى دارد: از جهت ظاهر، بايد بياموزيم كه نبايد قرآن را زير دست و پا قرار دهيم و از جهت باطن و محتوا، به ما مى آموزد كه بايد اين كتاب آسمانى را سرلوحه اعمال خود قرار دهيم و به قوانين و دستورات آن پيوسته عمل نماييم.

عبث بودن دعا، با وجود رحمت عامّه خدا!

خداوند به همه انسانها - چه كسانى كه دعا كنند و چه نكنند - نعمت عطا مى‏ كند، بنابراين چه نيازى به دعا و توسّل است؟!

فيض بركات خداوند اقسام و انواعى دارد: بخشى از آن را خداوند به همه انسان‏ها عطا مى‏ كند، همانند باران كه در هنگام نزول كافر و مؤمن، عارف و غيرعارف و ... همه از آن بهره‏ مند مى‏ شوند.

بخش ديگر آن، بركاتى است كه تنها به اهل معرفت عطا مى‏ شود و غير مؤمن مشمول آن نمى‏ گردد. و بخش سوم، نعمت‏ هايى است كه تنها دعاكنندگان از آن بهره مى‏ برند.

دعاي امام علي(ع) در «میدان جنگ»

امام علي(علیه السلام) در میدان نبرد هنگام مواجه شدن با دشمن چه دعایی می خواندند؟

امام علي(ع) در میدان نبرد و در زمان مواجه با دشمن دست به دعا بر می داشتند و می فرمودند: «خداوندا! قلب ها به تو پيوسته، گردن ها به سوى تو كشيده شده، چشم ها به جانب تو خيره گشته، قدم ها در راه تو جابجا شده و بدن ها فرسوده گرديده است، خداوندا كينه نهانى اين گروه آشكار شده و ديگ هاى دشمنى و عداوت در سينه آنان به جوش آمده است، خداوندا! شكايت خود را به سوى تو مى آوريم كه پيامبرمان از ميان ما رفته، دشمنان ما فراوان گشته و خواسته ها و اهدافمان مختلف و متشتّت شده است، پروردگارا! ميان ما و قوم ما به حق داورى كن [و درهاى پيروزى، صلح و عدالت را به روى ما بگشا] كه تو بهترين داورى كنندگانى».

عوامل ايجاد فساد در «آخرالزّمان»

عوامل ايجاد فساد در «آخرالزّمان» چیست؟

از جمله عوامل ايجاد فساد در «آخرالزّمان» مي توان به دور ماندن از تعليمات انبياء و اوصياء(ع)، فزونى وسايل فساد و هوسرانى و هوی پرستى، گسترش وسايل تبليغاتى براي كشاندن فساد به همه جاي دنيا، فزونى شبهات در مبانى دين و اخلاق، سلطه حاكمان جبّار و فاسد و مفسد از طريق سرگرم ساختن جوانان به انواع فساد و ... اشاره كرد.

داستان «انفاق» امام حسن مجتبی(ع)

ماجرای «انفاق» امام حسن مجتبی(ع) به مرد عرب فقير چه بود؟

يكي از درس هائي كه از خاندان معصومين(ع) بايد آموخت درس «انفاق» و «بخشش» است. مرد فقیری پیش امام حسن(ع) آمد و درخواست کمک کرد. امام(ع) به صندوق دار خود گفت: چه مقدار در خانه پول داریم؟ او گفت: دوازده هزار درهم، و به جز این پول، چیزی دیگر برای مصارف زندگی نداریم. امام(ع) همه آن پول ها را به فقیر داد. ما نيز بايد از اعمال و رفتار امامان(ع) سرمشق گرفته و به نيازمندانِ اقوام و دوستان و آشنايان و همسايه ها كمك كنيم.

بعثت انبياء(ع) لازمه شناخت بهتر «عالَم»

بعثت انبياء چه نقشي در تعليم و آموزش مردم در جهت شناخت بهتر «عالَم» دارد؟

مي دانيم كه آسمان ها و زمين و موجودات بى هدف آفريده نشده است و از طرف ديگر مي دانيم كه هدف آفرينش نه به ذات مقدس خدا كه به ما مخلوقات بازگشت مى كند. حال ما چگونه مى توانيم در پيمودن اين راه، تنها به علم و دانش بشر تكيه كنيم؛ در حالى كه هنوز بعد از آن همه پيشرفت هاى شگرف علمى، بسيارى از مسائل ابتدايى بر ما مجهول است؟ اينجاست كه بايد صريحاً گفت: براى رسيدن به هدف آفرينش (پرورش و تكاملِ وجود ما در جهات مختلف) نيازمند وحى و تعليم پيامبران الهى هستيم.

توسّل به پیامبر(ص) در زمان حیات، در روایات

آیا روایاتى داریم که بر مشروعیّت توسّل به پیامبر(صلی الله علیه و آله) در زمان حیات دلالت کند؟

درباره توسل به حضرت رسول در زمان حیات ایشان روایات بسیار زیادی نقل شده اند، مانند توسل شخص نابینایی به حضرت رسول و شفا گرفتن او، دعای حضرت و توسل به وجود خود و دیگر پیامبران هنگام طلب رحمت برای فاطمه بنت اسد که درگذشته بود و توسل به قبر پیامبر در زمان خلیفه دوم و هنگام قحطی برای بارش باران که نشان از توسل اصحاب در زمان بعد از حیات حضرت رسول هم دارد.

دیدگاه امام القدوه مالکى در مورد «شفاعت»

دیدگاه امام القدوه (یکى از علماى مالکى مذهب) در مورد شفاعت چیست؟

از دیدگاه او: توسّل به پیامبر(ص) موجب ریزش بار خطاها و گناهان است. کسى که نمى تواند به زیارت آن حضرت برود، باید به شفاعت آن حضرت به درگاه الهى پناه آورده و بگوید: خداوندا قسم به حرمت حضرت رسول(ص) نزد خودت ما را از شفاعت او محروم نکن.

توسّل به وجود پیامبر(ص)

آیا توسّل به وجود پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشروعیت دارد؟

همیشه سیره مومنین در زمان پیامبر(ص) و قبل و بعد از آن، چنین بوده که به وجود اولیاى الهى و بندگان صالح خدا توسّل مى جستند. استجابت دعاى اولیاء الله هم به خاطر قداست و طهارت باطنی ایشان بود، پس چه فرقى است میان توسل به دعاى فرد صالح، و توسّل به خود او که اولى توحید و دومى شرک باشد؟ باران طلبیدن عبدالمطلب و ابوطالب با توسّل به وجود پیامبر(ص) و توسّل عمر به عباس بن عبدالمطلب؛ دلالت می کند که آنها به شخصیت و قداست و قرابت رسول خدا(ص) توسّل مى جستند، نه به دعاى آنها.

توسّل به حقّ پیامبر(ص)

آیا توسّل به حقّ پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشروعیّت دارد؟

یکی از انواع توسّل، توسّل به حقّ پیامبران و رسولان است. مقصود، حقّى است که خداوند از روى تکریم به آنان لطف کرده و آنان را صاحبان حق قرار داده است؛ آنگونه که خود مى فرماید: «و کان حقّا علینا نصر المؤمنین». معناى این سخن آن نیست که بندگان و صالحان، حقّى ذاتى بر خدا دارند که خدا باید آن را ادا کند، بلکه همه حق از آنِ خداست. در کتب اهل سنت نیز روایاتى وجود دارد که بر این نکته دلالت دارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ رَسُولُ اللهِ(صلى الله عليه وآله):

جِهادُ الْکَبيرِ والصَّغيرِ والضَّعيفِ والْمَرأَةِ الْحَجُّ والْعُمْرَةُ.

جهاد بزرگ و کوچک، زنان و افراد ناتوان حج و عمره است.

سنن نسائى: 5/114