بعثت انبياء(ع) لازمه شناخت بهتر «عالَم»

بعثت انبياء چه نقشي در تعليم و آموزش مردم در جهت شناخت بهتر «عالَم» دارد؟

مي دانيم كه آسمان ها و زمين و موجودات بى هدف آفريده نشده است و از طرف ديگر مي دانيم كه هدف آفرينش نه به ذات مقدس خدا كه به ما مخلوقات بازگشت مى كند. حال ما چگونه مى توانيم در پيمودن اين راه، تنها به علم و دانش بشر تكيه كنيم؛ در حالى كه هنوز بعد از آن همه پيشرفت هاى شگرف علمى، بسيارى از مسائل ابتدايى بر ما مجهول است؟ اينجاست كه بايد صريحاً گفت: براى رسيدن به هدف آفرينش (پرورش و تكاملِ وجود ما در جهات مختلف) نيازمند وحى و تعليم پيامبران الهى هستيم.

داستان «انفاق» امام حسن مجتبی(ع)

ماجرای «انفاق» امام حسن مجتبی(ع) به مرد عرب فقير چه بود؟

يكي از درس هائي كه از خاندان معصومين(ع) بايد آموخت درس «انفاق» و «بخشش» است. مرد فقیری پیش امام حسن(ع) آمد و درخواست کمک کرد. امام(ع) به صندوق دار خود گفت: چه مقدار در خانه پول داریم؟ او گفت: دوازده هزار درهم، و به جز این پول، چیزی دیگر برای مصارف زندگی نداریم. امام(ع) همه آن پول ها را به فقیر داد. ما نيز بايد از اعمال و رفتار امامان(ع) سرمشق گرفته و به نيازمندانِ اقوام و دوستان و آشنايان و همسايه ها كمك كنيم.

توسّل به وجود پیامبر(ص)

آیا توسّل به وجود پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشروعیت دارد؟

همیشه سیره مومنین در زمان پیامبر(ص) و قبل و بعد از آن، چنین بوده که به وجود اولیاى الهى و بندگان صالح خدا توسّل مى جستند. استجابت دعاى اولیاء الله هم به خاطر قداست و طهارت باطنی ایشان بود، پس چه فرقى است میان توسل به دعاى فرد صالح، و توسّل به خود او که اولى توحید و دومى شرک باشد؟ باران طلبیدن عبدالمطلب و ابوطالب با توسّل به وجود پیامبر(ص) و توسّل عمر به عباس بن عبدالمطلب؛ دلالت می کند که آنها به شخصیت و قداست و قرابت رسول خدا(ص) توسّل مى جستند، نه به دعاى آنها.

توسّل به حقّ پیامبر(ص)

آیا توسّل به حقّ پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشروعیّت دارد؟

یکی از انواع توسّل، توسّل به حقّ پیامبران و رسولان است. مقصود، حقّى است که خداوند از روى تکریم به آنان لطف کرده و آنان را صاحبان حق قرار داده است؛ آنگونه که خود مى فرماید: «و کان حقّا علینا نصر المؤمنین». معناى این سخن آن نیست که بندگان و صالحان، حقّى ذاتى بر خدا دارند که خدا باید آن را ادا کند، بلکه همه حق از آنِ خداست. در کتب اهل سنت نیز روایاتى وجود دارد که بر این نکته دلالت دارد.

دعاي امام علي(ع) در «میدان جنگ»

امام علي(علیه السلام) در میدان نبرد هنگام مواجه شدن با دشمن چه دعایی می خواندند؟

امام علي(ع) در میدان نبرد و در زمان مواجه با دشمن دست به دعا بر می داشتند و می فرمودند: «خداوندا! قلب ها به تو پيوسته، گردن ها به سوى تو كشيده شده، چشم ها به جانب تو خيره گشته، قدم ها در راه تو جابجا شده و بدن ها فرسوده گرديده است، خداوندا كينه نهانى اين گروه آشكار شده و ديگ هاى دشمنى و عداوت در سينه آنان به جوش آمده است، خداوندا! شكايت خود را به سوى تو مى آوريم كه پيامبرمان از ميان ما رفته، دشمنان ما فراوان گشته و خواسته ها و اهدافمان مختلف و متشتّت شده است، پروردگارا! ميان ما و قوم ما به حق داورى كن [و درهاى پيروزى، صلح و عدالت را به روى ما بگشا] كه تو بهترين داورى كنندگانى».

عوامل ايجاد فساد در «آخرالزّمان»

عوامل ايجاد فساد در «آخرالزّمان» چیست؟

از جمله عوامل ايجاد فساد در «آخرالزّمان» مي توان به دور ماندن از تعليمات انبياء و اوصياء(ع)، فزونى وسايل فساد و هوسرانى و هوی پرستى، گسترش وسايل تبليغاتى براي كشاندن فساد به همه جاي دنيا، فزونى شبهات در مبانى دين و اخلاق، سلطه حاكمان جبّار و فاسد و مفسد از طريق سرگرم ساختن جوانان به انواع فساد و ... اشاره كرد.

مقايسه توسّل با عبادت مشرکان در برابر بت ها

آیا عبادت مشرکان در برابر بت ها با توسل به اولیا یکسان است ؟

عبادت بتها توسط مشرکان هیچ ارتباطی به توسل به اولیاء، که به اذن خدا واسطه درگاه اویند، ندارد؛ زیرا اولا مشرکان – به تصریح قرآن – نه تنها حاجات خود را از بت ها می خواستند بلکه آنها را خدا و مدبر امور خود و عالم می دانستند و حقیقتا آنها را می پرستیدند. ثانیا با قائل شدن به تأثیر خدایان، اداره هر کدام از امور عالم را پس از آفرینش توسط خدا، در اختیار ملک یا جن یا خدای خاصی می دانستند و تمثالی برای او می ساختند و برای جلب رضایت آن خدای خاص او را می پرستیدند و برای او قربانی می کردند.

توسّل به صالحان از دنیا رفته

آیا متوسّل شدن به صالحانى که از دنیا رفته اند توسّل به معدوم است؟

توسل به صالحان از دینا رفته توسل به شئ معدوم نیست؛ زیرا طبق آیات قرآن با مردن عوالمى براى انسان کشف مى شود که در زمان حیاتش کشف نشده بود و یا شهدا زنده شمرده شده نه معدوم. همچنین پیامبر(ص) مردگان سپاه مشرکین در غزوه بدر را با این بیان که شنوا هستند مورد خطاب قرار داد. حال که ثابت شد انسان مرده مانند زندگان مى شنود پس توسل هیچ مانعى ندارد چرا که صحابه پیامبر به شهادت منابع تاریخی و حدیثی فریقین از آن جلوگیرى نمى کردند و اگر توسل به غیر خدا شرک باشد بى تردید آنان از این کار منع مى کردند.

توسّل به پیامبر(ص) در زمان حیات، در روایات

آیا روایاتى داریم که بر مشروعیّت توسّل به پیامبر(صلی الله علیه و آله) در زمان حیات دلالت کند؟

درباره توسل به حضرت رسول در زمان حیات ایشان روایات بسیار زیادی نقل شده اند، مانند توسل شخص نابینایی به حضرت رسول و شفا گرفتن او، دعای حضرت و توسل به وجود خود و دیگر پیامبران هنگام طلب رحمت برای فاطمه بنت اسد که درگذشته بود و توسل به قبر پیامبر در زمان خلیفه دوم و هنگام قحطی برای بارش باران که نشان از توسل اصحاب در زمان بعد از حیات حضرت رسول هم دارد.

دیدگاه امام القدوه مالکى در مورد «شفاعت»

دیدگاه امام القدوه (یکى از علماى مالکى مذهب) در مورد شفاعت چیست؟

از دیدگاه او: توسّل به پیامبر(ص) موجب ریزش بار خطاها و گناهان است. کسى که نمى تواند به زیارت آن حضرت برود، باید به شفاعت آن حضرت به درگاه الهى پناه آورده و بگوید: خداوندا قسم به حرمت حضرت رسول(ص) نزد خودت ما را از شفاعت او محروم نکن.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)

نَهى ]رَسُول الله(صلى الله عليه وآله)[ أن يُسْتَعمَلَ أجيرٌ حتّى يُعلمَ ما اُجرتُهُ

پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله) نهى فرمود از اين که کارگرى، پيش از تعيين مزدش به کار گرفته شود

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 40