اختلاف بین مسلمین در مسئله «مهدویّت»!

شیعیان و اهل سنّت در کدام مورد از «مسائل مهدویّت» با هم اختلاف دارند و دلیل این اختلاف چیست؟

تفاوت مهمى كه تفکّر اهل سنّت در «مسئله مهدویّت» با عقايد پيروان مكتب اهل بيت(ع) دارد اين است كه آنها نام پدر حضرت مهدى(عج) را «عبدالله» ذكر كرده اند؛ در حالى كه در كتب شيعه نام پدر بزرگوارش «امام حسن عسكرى(ع)» است و سرچشمه اين اختلاف آن است كه در بعضى از روايات اهل سنت جمله «اسْمَ أَبِيهِ اسْمُ أَبِي‏»؛ (اسم پدرش اسم پدر من است) آمده؛ در حالى كه قرائن نشان مى دهد كه اين جمله در اصل «اسْمَ أَبِيهِ اسْمُ ابْنِي‏» (اسم پدرش اسم فرزند من است) بوده است.

«مهدویت» اعتقادی اصیل و اسلامی

آیا اعتقاد به ظهور مهدی(عج) یک اعتقاد اصیل اسلامی است و یا یک تفکر وارداتی و تخدیری در واکنش به وضع نابسامان مسلمانان بوده است؟

جمعى از خاورشناسان، اصرار دارند ايمان به وجود يك مصلح بزرگ جهانى را واكنشى به وضع نابسامان مسلمانان در دوران هاى تاريك تاريخ بدانند. از سویی جمعى از پژوهشگران شرقى و اسلامى كه تحت تأثير افكار غربيها قرار دارند، ايمان به وجود «مهدى» و مصلح جهانى را يك «فكر وارداتى» دانسته اند كه از عقايد يهود و مسيحيان گرفته شده است. اما در منابع اسلامی، اعتقاد به چنين ظهورى يك ريشه اصيل اسلامى دارد. از سویی ممکن است علاقه به توجيه مادى براى هرگونه فكر و عقيده مذهبى، اين گونه افكار را به وجود آورده است.

عدم طرح عقیده مهدویّت، بخاطر سوء استفاده مدّعیان دروغین!

آیا بهتر نیست برای جلوگیری از سوء استفاده مدّعیان دروغین، این مباحث را کمتر مطرح کرد؟

اين سخن گرچه بسيار دور از منطق به نظر مى رسد امّا متأسّفانه در ميان نوشته هاى بعضى از منكران اصل ظهور مهدى به چشم مى خورد. در حالی که با این سخن، حتّی عقیده به نبوت را هم باید کنار گذاشت تا دچار سوء استفاده نشود. به هر حال طرز بهره گيرى درست يا نادرست از يك موضوع نمى تواند وسيله قضاوت درباره آن موضوع باشد.

عقاید «زیدیّه» در باب «مهدویّت»

شیعیان «زیدیّه» چه باورهایی درباره «مهدويّت» دارند؟

این ادعا که «زیدیه» منکر امام مهدی(عج) است به طور حتم باطل است؛ زيرا با مراجعه به كتاب هاى زيديه پى مى بريم كه آنها هم مانند ساير فِرَق اسلامى به ظهور و قيام حضرت مهدى(عج) اعتقاد كامل دارند. مجدالدين بن محمد بن منصور حسنى مؤيدى از بزرگان علماى زيديه در كتاب «لوامع الانوار» بابى را تحت عنوان «اخبار المهدى» بيان كرده و احاديث بسيارى درباره آن حضرت آورده است. همچنین حسين بن ناصر مهلا یکی دیگر از علماى زيديه در كتاب «مطمح الامال» مى گويد: «درباره مهدى احاديثى است كه به حد تواتر رسيده است».

ادعای «مهدویّت» برخي از امام زادگان؟!

اگر موضوع مهدویّت حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشريف) واضح بود چرا عده ای از شیعیان به مهدویّت افرادی همچون نفس زکیه یا محمد ابن حنفیه معتقد شدند؟

بعضي ها اشكال مي كنند كه اگر مهدويّت حضرت مهدي(عج) معلوم بوده چرا افرادي از امامان به عنوان مهدي معرفي شده اند؟ در جواب بايد گفت: برخي به دليل اين كه از يك طرف ظلم زيادي مى ديدند و از طرف ديگر همه اهل بيت(ع) را هدايت شده و هادى مى دانستند، درباره آنها ادعاى مهدويت مى كردند که غالباً افرادی ساده انديش و جاهل بودند. كسانى هم كه چنين ادعايى داشته اند دوام نياورده و بعد از مدت كوتاهى يا هدايت شده يا منقرض مي شدند.

تفاوت سيره امام زمان(عج) با سيره ساير ائمه(ع)

بر اساس روایات وارده، سيره امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) چه تفاوتي با سيره ساير امامان معصوم(عليهم السلام) دارد؟

امامان معصوم(ع) مأمور به ترويج دين تا حد امكان بودند و تكليفي نسبت به جنگ نداشتند و به اين خاطر يك نوع بيعت و پيمان عدم تعرض با حاكمان عصر خود بسته بودند؛ ولى سيره امام مهدي(عج) با سایر امامان فرق مى كند. ایشان به مجرد ظهور دست به مقابله با ظالمان زده و ظلم و بى عدالتى را از جامعه بر می كند و چون هر لحظه احتمال ظهور می رود، نباید بیعتی بر عهده ی ایشان باشد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

رسول الله(ص)

عليکم بالصوم؛ فإنه محسمة للعروق و مذهبة للأشر

بر شما باد به روزه گرفتن که آن رگها را مي بُرد [شهوت را کم مي کند] و سرمستي را مي بَرد

ميزان الحکمة 6 / 389