امام علی(ع) در بیان آثار و بركات «بعثت» می فرماید: «به نعمت هاى بزرگى كه خداوند هنگام بعثت پيامبر(ص) ارزانى داشت بنگريد که چگونه نعمت [الهى] پر و بال كرامت خود را بر آنها گسترد و نهرهاى مواهب خويش را به سوى آنها جارى ساخت و آيين حقّ با همه بركاتش آنان را در بر گرفت ...، امور آنها در سايه حكومت قدرتمندى استوار شد، و تحت حمايت عزّت پيروزمندى قرار گرفتند و كارهايشان بر قلّه هاى حكومتى پايدار، سامان يافت، در سايه اين امور آنها زمامداران جهانيان شدند و سلاطين گرداگرد زمين و بر كسانى كه پيش از آن بر آنها فرمانروايى داشتند حكم راندند».

در چند آيه از قرآن درباره قيام حضرت مهدي(عج) بحث شده است. در يكي از آيات آمده: «خداوند به كسانى از شما كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند وعده مى‌دهد كه قطعاً آنان را حكمران روى زمين خواهد كرد، همان‌گونه كه به پيشينيان آنها خلافت روى زمين را بخشيد و دين و آيينى را كه براى آنان پسنديده، پا بر جا و ريشه دار خواهد ساخت و ترس‌شان را به امنيت و آرامش مبدل مى‌كند، آن چنان كه تنها مرا مى‌پرستند و چيزى را شريك من نخواهند ساخت و كسانى كه پس از آن كافر شوند، فاسقانند».

 در این توافق نامه قرار شد كه: 1- ابو موسى اشعرى و عمرو بن عاص قرشى مطابق كتاب خدا و سنّت عادلانه كه مايه اتّفاق باشد رفتار نمايند. 2- خويشتن و خاندانشان در امان باشند. 3- تضمين امنيّت، پيروى از حق، و فرو نهادنِ سلاح بر هر دو طرف لازم است. 4- آنها باید طوری ميان امّت داورى كنند که امت را به جنگ و تفرقه نکشانند. 5- داورى، در ماه رمضان و در دومةالجندل باشد و اگر یکی از دو داور وفات یافت امیر آنها برای وی جانشینی برگزیند.

«تعزيرات»، به خصوص در عصر و زمان ما، جايگاه ويژه خود را دارد، تا آنجا كه مى توان گفت بدون اجراى اين نوع از مجازاتها، عمل كردن به قوانين الهى و رسيدن به جامعه سالم و ايجاد امنيّت، امكان پذير نمى باشد؛ زيرا همان گونه كه در اطراف خود مى بينيم و شاهد هستيم، جرائم و بزهكاريها بر اثر عوامل مختلفى فزونى يافته و روز به روز شاهد افزايش آن مى باشيم.

در روايات اسلامى تأكيد فراواني درباره «امر به معروف و نهى از منكر» شده است، به طوري كه انجام آن دو، ضامن اجراى تمام فرائض الهى و سبب امنيّت و آبادى و گسترش عدالت مى شود. كسى كه امر به معروف و نهى از منكر كند جانشين خداوند در زمين و جانشين پيامبر است. به وسيله اين دو فريضه بزرگ الهي، بقيّه فرايض برپا مى شود، راه ها امن و امان مى گردد، كسب و كارها حلال مى شود، حقوق مظلومان به آنها مى رسد، زمين ها آباد مى گردد، از دشمنان انتقام گرفته مى شود و كارها رو به راه مى شود.

داستان «ذوالقرنین» داراى نكات آموزنده بسياري است؛ مثلا: هيچ كارى در جهان بدون توسل به اسباب امكان ندارد، لذا خدا براى پيشرفت ذوالقرنين اسباب پيروزى را به او داد و او نيز به خوبى استفاده كرد. دیگر این که، هيچ حكومتى بدون تشويق خادمان و مجازات خطاكاران به پيروزى نمي رسد. ديگر اینکه حكومت نمى تواند نسبت به تفاوت و تنوّع زندگى مردم و شرايط مختلف آنها بى اعتنا باشد و اینکه امنيّت، نخستين و مهمترين شرط يك زندگى سالم اجتماعى است و ...

معاویه که در سال هاى اوّل حکومتش با سیاستى مزوّرانه و چشم پوشى از دشمنانش، سعى در به سازش کشاندن آنان داشت، پس از استحکام پایه هاى حکومتش، شدیدترین فشارهاى اقتصادى را بر مردم روا داشت تا احدى به فکر قیام بر ضدّ او نیفتد، و در مقابل، دارایى هاى کشور اسلام را به رایگان تقدیم موالیان و نزدیکان خویش مى کرد. بر اساس منطق معاویه شهرها به صورت تبعیض آمیزى اداره مى شد. مردم شام در امنیّت و رفاه به سر می بردند  اما کوفه که پایگاه اصلى شیعیان امیرمؤمنان(ع) بود، با وضع بسیار دردناکى روبرو بودند.