امام ‌صادق(ع) در تبیین اندازه گیری معیشت، در سال قحطی آذوقه منزل خويش را در بازار فروخت و به خادمش فرمود: «بعد از اين، نان خانه مرا روز به روز از بازار بخر! نان خانه من نبايد با نانى كه در حال حاضر توده مردم مصرف مى كنند تفاوت داشته باشد! نان خانه من بايد بعد از اين، نيمى گندم باشد و نيمى جو! من بحمد الله توانايى دارم كه تا آخر سال، خانه خود را با نان گندم به بهترين وجهى اداره كنم؛ ولى اين كار را نمى كنم تا در پيشگاه الهى مساله اندازه‌ گيرى معيشت را رعايت كرده باشم».

این اتفاق با اهداف متعددی صورت می گیرد؛ از جمله: 1- هدايت شخص وامانده در راه و ملحق كردن او به قافله. 2- يارى دادن يكى از دو طرف مناظره كه بر طريق حق بوده به جهت مصلحتى كه اقتضا كرده است. 3- حل برخى از مسائل كه بر علما دشوار مى شود، همان گونه كه مقدس اردبيلى براى حل مسائل دشوار خدمت حضرت مشرف مى شد. 4- خبر دادن از برخى مسائل سياسى مهم زمان، قبل از آنكه به وقوع بپيوندد به جهت حفظ مصالح شيعيان. 5- بالا بردن سطح علمى و معيشتى شيعيان. 6- مساعدت مالى به شيعيان گرفتار و ديگر اهداف خاص.

شکی نیست که اسلام نسبت به تأمین معیشت انسان ها و برخورداری آنان از نعمت های مادی، نهایت اهتمام را داشته و حتی در ابتدایی ترین امور معاش، انسان را رها نکرده است؛ در واقع دین، هیچ گاه از دنیای مردم فاصله نگرفته است. از این رو امام کاظم(ع) می فرماید: «آن که دنیایش را برای دینش و یا دینش را برای دنیایش رها کند، از ما نیست». بر این اساس نعمت های الهی، به مثابه بستری برای وصول به حیات اخروی است و نباید اصل قرار گیرد، و این همان نقطه مشترک ادیان الهی، برای نجات انسان از چنین مهلکه ای است.

ایشان می فرماید: «كسى كه در هزينه ها ميانه روى كند هرگز فقير نخواهد شد»، اين معنا امروز هم در مقياس كوچك خانواده و هم در مقياس وسيع جامعه ثابت شده است كه اگر از اسراف و تبذير پرهيز شود و در هزينه كردن سرمايه ها صرفه جويى و ميانه روى گردد بسيارى از مشكلات حل مى شود؛ پیامبر(ص) در این رابطه می فرماید: «ميانه روى در مخارج زندگى نيمى از معيشت انسان را تأمين مى كند». البته ميانه روى منحصر به مسائل اقتصادى نیست و در همه كارها حتى در عبادت نیز به ميانه روى توصيه شده است.