چند دليل در این رابطه وجود دارد. از جمله:  1- علم او به نبوت پيامبر(ص) قبل از بعثت.  2- اعلام اعتقاد به نبوت پيامبر(ص) در ديوان شعرش.  3- سوگند دادن خدا به پيامبر(ص) هنگام خشكسالى مكه.  4- برقرار ماندن رابطه پيامبر(ص) با ابوطالب با وجود دستور خداوند به قطع رابطه با مشركان.  5- ماندن فاطمه بنت اسد در زوجيت ابوطالب با وجود حكم خدا مبني بر جدا شدن زن مسلمان از همسر كافرش.  6- محافظت از جان پيامبر(ص) هنگام محاصره قريش در شعب ابوطالب.  7- احاديث پيامبر(ص) مبني بر ايمان عمویش ابوطالب.

در منابع اهل سنت مثل نهایة الطلب و... آمده که وقتی پیامبر(ص) می خواست دعوت خود را آشکار کند، ابو طالب به پیامبر(ص) گفت: تو از لحاظ مجد و شرف، بلند مرتبه هستى و طایفه ات قوّى و پدری والامقام داری ... و همانا پدرم مى گفت: از صلب من پیامبرى خارج مى شود و دوست دارم آن زمان را درک کنم و به او ایمان بیاورم، پس هر کدام از فرزندانم که او را درک کرد باید به او ایمان بیاورد.

حبیب بن ثابت از ابن عباس نقل می کند: آیه «وهم ینهون عنه وینأون عنه...» در باره ابو طالب نازل شده. اولاً: این روایت مرسل است. ثانیا: بر خلاف مضمون آیه حضرت ابوطالب مردم را از پیامبر نهی نمى‌کرد بلکه از آن حضرت دفاع مى‌ نمود. ثالثاً: ینئون به معناى دورى است، لکن ابوطالب همواره با پیامبر و در کنار او بود. رابعاً: اگر آیه تنها در مورد ابوطالب بود باید ینهون و ینئون مفرد می آمد نه جمع. خامساً: برخى از دانشمندان اهل سنت، تصریح کرده‌اند که این آیه درباره مشرکین مکه نازل شده است، نه ابوطالب.

بخارى و مسلم روایتی آورده اند که این دو آیه که درباره استغفار برای مشرکین و هدایت آنها می باشد را درباره ابوطالب دانسته! ولى: 1- سعید تنها راوی حدیث، دشمن على(ع) است و تهمت زدن عادت همیشگى اوست. 2- برخلاف نظر بخاری و مسلم، دو آیه با هم نازل نشده بلکه آیه دوم در مکّه و آیه اوّل پس از فتح مکّه نازل شده؛ لذا حسین بن فضل نزول آیه درباره ابوطالب را بعید شمرده و قرطبى آنرا پذیرفته. 3- روایاتی از مسلم، احمد، ابوداود، نسائى و ابن ماجه، در سبب نزول آیه استغفار آمده که این ادعا را باطل می کند.

شیخ محمّد حسین اصفهانى نجفى در مدح ابوطالب، این چنین سروده است:« نور هدايت در سينه عموى مصطفى(ص) در عين اينکه مخفى است، در نهايت ظهور و آشکارى است. در باطن او حقيقت ايمان نهفته است و اين سرّى است که از درک ما دور است، ايمان درونى او را در جايگاهى قرار داده که جز مطهّرون به آن دسترسى ندارند، ايمان او به غيب، در درون ذات او مخفى است و آيات و نشانه هاى ايمان او ظهورى تام دارد».

گذشته از خدشه در سند روایت، باید گفت: طبق روایات متعدد، شفاعت منوط به اسلام است؛ پس بر فرض که ابوطالب(ع) مشرک از دنیا رفته باشد روایت ضحضاح و مطلبى که در آن آمده یعنى شفاعت براى تخفیف عذاب او، با آیات و احادیث منافات دارد، و حدیثى که مخالف قرآن و سنّتِ ثابت باشد باید به دیوار زده شود. مضافا بر اینکه نقل «روایت ضحضاح» توسّط بخارى دلیل بر اعتبار آن نمى شود؛ زیرا کتاب وى که از آن با نام «صحیح» یاد مى شود خالى از روایات بى ارزش و معیوب نیست.

کلینى در کافى نقل می کند: امام کاظم(ع) فرمود: «ابوطالب به پیامبر(ص) و آنچه آورده بود اقرار کرد و وصیّتهایى را که به امانت در نزد خود داشت به پیامبر(ص) داد و همان روز وفات نمود».

امام صادق(ع) فرمود: «اى یونس بن نباته؛ مردم درباره ابوطالب چه مى گویند؟ گفتم: فدایت شوم مى گویند: او در گودالى از آتش است که مغز او از آن به جوش مى آید. فرمود: دشمنان خدا دروغ مى گویند، همانا ابوطالب از هم نشینان پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان است و اینها خوب هم نشینانى هستند».

مفسّر کبیر ابوالفتوح در تفسیرخود از امام رضا(ع) نقل کرده است: نقش انگشتر ابوطالب(ع) این بود: «رضیت بالله ربّا، و بابن أخی محمّد نبیّاً و بابنی علیّ له وصیّاً»؛ (من به ربوبیّت خدا و نبوّت برادر زده ام محمّد و وصىّ بودن فرزندم على رضایت دادم).

از بزرگان شیعه پیرامون «ایمان ابوطالب» مجلسى در «بحار الانوار»، ابوالحسن شریف فتونى در کتاب با ارزش «ضیاء العالمین»، سخن گفته اند. کتاب سیّد برزنجى، و تلخیص آن که توسط احمد زینى دحلان نگاشته شده، بهترین کتابى است که از طرف بزرگان اهل سنّت در این موضوع نگارش یافته است. گروه دیگرى نیز کتاب هاى جداگانه اى در این زمینه تألیف کرده اند؛ از جمله : شیخ مفید کتاب «إیمان أبی طالب»، احمد بن طاووس، کتاب «إیمان أبی طالب» و علامة عبد الحسین امینى کتاب «ایمان ابى طالب و سیرته»را نگاشته اند.