حضرت علی(ع) در موارد متعددی راجع به موضوع امامت شان صراحتا بیاناتی را فرموده اند. بخشی از صریح ترین این بیانات، احتجاجات آن حضرت به آیه 55 سوره مائده است. ایشان بارها با استدلال به این آیه از شایستگی خود در امامت معنوی و زعامت سیاسی جامعه سخن گفتند؛ مواردی مانند: در گفت وگویی با خلیفه اول، در شورای شش نفره بعد از مرگ خلیفه دوم و در مجلسی که در زمان خلیفه سوم با حضور چهره های شاخص منعقد شده بود، که حتی در مورد اخیر صراحتا به واقعه غدیر نیز اشاره کرده اند.

از آن گذشته ایشان در یکی از مهم ترین خطبه های خود که به خطبه «شقشقیه» نیز شناخته می شود صریحا حقانیت خود در خلافت و غصب این حق توسط دیگران صحبت می کنند و می فرمایند که فلان شخص جامۀ خلافت را بر تن کرد در حالى که مى دانست جایگاه من در حکومت اسلامى چون محور سنگ هاى آسیاب است او مى دانست که سیل علوم از دامن کوهسار من جارى است و مرغان دور پرواز اندیشه ها به بلنداى ارزش من نتوانند پرواز کرد.

«خاتم» از ماده «خَتْم» (بر وزن حَتْم) است و «ختم» به معناى پايان دادن چيزى است و «خاتم النّبیّین» به معنی آخرین پیامبر است. در زمانهای گذشته به مهرى كه در لاک کردن نامه به کار می رفت «خاتم‏» مى گفتند؛ اگر مى بينيم به انگشتر نيز «خاتم» گفته شده به خاطر اين است كه نگين انگشتر در گذشته به جاى مهر به كار مى رفته و هر كس پاى نامه خود را با نگين انگشترش كه روى آن اسم يا نقشى كنده بود مهر مى كرد. ضمن اینکه در احاديث اسلامى نیز از اين لفظ همان معناى خاتميّت پیامبر اسلام فهميده می شود.

اطلاق زكات بر زكات مستحب در قرآن مجيد فراوان است؛ چون زكات بعد از هجرت واجب شد. ضمن اینکه درست است که على(ع) چيزى از مال دنيا براى خود نيندوخت ولى سهمى از غنائم جنگى نصيب او مى شد و درآمدهایی هم از دسترنج خود داشت و انگشتر مزبور يك انگشتر نقره و ظاهراً كم قيمت بوده. بنابراين تعلق اين مقدار زكات جزئي به آن حضرت به هيچ وجه بعيد نيست و اغراق هايى كه درباره قيمت آن انگشتر گفته اند به هيچ وجه پايه صحيحى ندارد.

منشأ اين تصور که انگشتر امام قيمت فوق العاده‌اي داشت، تنها يك روايت مرسله و ضعيفي است كه قيمت آن را معادل خراج شام دانسته است؛ اما اين بيشتر شبيه افسانه است تا واقعيت و شايد براى بى ارزش نشان دادن اين فضيلت بزرگ به وسيله جاعلان حديث جعل شده است.

شنيدن صداى سائل و كمك به او در نماز، نوعی توجّه به خداست و علي(ع) با اين كار عبادتى را با عبادت ديگر درآميخت و براي خدا در حال نماز زكات داد. وانگهى اين ايراد و خرده گيرى در واقع ايراد بر قرآن مجيد است؛ چراكه خداوند آن را ستوده و ولايت مؤمنين را شايسته چنين كسى دانسته است و اگر اين عمل غفلت از خدا بود نبايد تمجيد مي شد.

در آوردن انگشتر مطابق هيچ فتوايى «فعل كثير» و موجب اشكال در نماز نيست؛ به خصوص اگر اشاره كرده باشد و سائل شخصاً در آورده باشد. ضمن اینکه فقهاء تصريح كرده اند كه حتى كشتن حيوان گزنده مانند عقرب در حال نماز و يا برداشتن و گذاشتن بچّه كوچك در آن حال و يا شمردن عدد ركعات نماز به وسيله سنگريزه و حتى شستن گوشه لباس يا دست اگر در حال نماز نجس شود، ضررى براى نماز ندارد.

طبق روایتی از ابوذر غفاری که از دیگر اصحاب همچون ابن عباس و عمار یاسر و عبدالله بن سلام و سلمه  بن کهیل نیز روایت شده؛ در یکی از روزها وقتی سائلی وارد مسجد شد و بعد از درخواست کمک از کسی چیزی دریافت نکرد خدا را شاهد گرفت که در مسجد پیامبر کسی به تقاضای او پاسخ نداد. در این هنگام علی که در حال نماز بود انگشترش را به او داد و پیامبر که شاهد این ماجرا بود مانند حضرت موسی دعا کرد و از خدا خواست که علی را به عنوان پشتیبانی قوی وزیرش قرار دهد، و آیه ولایت نازل شد.

علماى اهل سنّت در موارد متعددى فقط برای ضدیت با عقائد شیعه دست از سنّت پیامبر کشیده و بر خلاف آن عمل کرده اند مانند برجسته سازی قبور با اذعان به سنت بودن مسطح بودن قبور، انگشتر در دست چپ کردن، رها کردن تحت الحنک عمامه از سمت چپ و... .
ابن تیمه معتقد است اگر عملی موجب تشبه به رافضی ها شود، حتی اگر مستحب باشد باید ترک شود؛ زیرا تشبه به رافضه همچون تشبه به کفار است و باید از آن اجتناب شود.
 

مفسّر کبیر ابوالفتوح در تفسیرخود از امام رضا(ع) نقل کرده است: نقش انگشتر ابوطالب(ع) این بود: «رضیت بالله ربّا، و بابن أخی محمّد نبیّاً و بابنی علیّ له وصیّاً»؛ (من به ربوبیّت خدا و نبوّت برادر زده ام محمّد و وصىّ بودن فرزندم على رضایت دادم).

آیه «ولایت» آیه 55 سوره مائده است و مفسّران و محدثان بسياري گفته اند در شأن امام علی(ع) نازل شده است. سيوطى از ابن عباس آورده كه على(ع) در حال ركوع بود كه سائلى كمك خواست و آن حضرت انگشترش را به او صدقه داد، پيامبر(ص) از او پرسيد: چه كسى انگشتر را به تو صدقه داد؟ او به امام(ع) اشاره كرد و گفت: آن مرد كه در حال ركوع است. در اين موقع آيه «انّما وليّكم الله و رسوله...» نازل شد. اين حديث را علماي ديگر چون زمخشرى، فخر رازى، طبرى و ... در كتاب‌هايشان نقل کرده اند.