اولا: قضاوت شیعه درباره نپذیرفتن ادعاهای جعفر و پذیرفتن سخنان عثمان بن سعید ربطی به موضوع «عصمت» ندارد و هیچ کدام از این دو معصوم نیستند. در چنین حالتی باید به وضعیت این دو در «عدالت» یا عدم عدالت رجوع کرد. منابع تاریخی و رجالی گواهی می دهند که جعفر شخصیتی منحرف و غیرقابل اعتماد و در مقابل عثمان شخصیتی مورد اعتماد معصومین بوده است.
ثانیا: غیر از روایت عثمان بن سعید، روایات وارده درباره مهدویت - حتی از منابع اهل سنت - آن قدر زیادند که هر کسی را در ایمان به این آموزه مجاب می کند. روایات زیادی در منابع شیعه دیدار عده ای از شیعیان و اصحاب خاص امام حسن عسکری(ع) را با حضرت مهدی(عج) گزارش می کنند.

نُوّاب خاصه در جهت رفع مشكلات و نيازهای معنوي شيعيان چند اقدام مهم انجام دادند: تلاش در جهت مبارزه با غُلات، از ميان بردن شک و تردیدهای موجود درباره وجود مقدس امام زمان(عج)، انتقال ارتباط مردم با امام(عح) از شكل تماس مستقیم وکلا به سوی ارتباط از طريق نايبان خاص و پنهان نگه داشتن مشخصات امام زمان(عج).

حدود هفتاد توقيع از ناحیه امام زمان(عج) صادر شده كه برخى از آنها عبارتند از: توقيع به على بن محمد سمرى، توقيع به ابى جعفر عمري در سوگ پدرش، توقيع به سعد بن عبدالله قمی، توقيع به اسحاق بن يعقوب، توقيع به محمد بن عبدالله بن جعفر حميرى، توقيع به احمد بن خضر بن ابى صالح خجندى، توقيع به حسن بن فضل يمانى، توقيع به ابو عمرو و فرزندش ابو جعفر محمد، توقيع به محمد بن ابراهيم مهزيارى و... .

عصر «غيبت كبری» داراى شرايط و خصوصياتى است؛ از جمله اينكه مسلمانان در اين عصر در ظاهر از امام خود جدا شده اند و او را نمى بينند و يا اگر ببينند او را نمى شناسند، فساد و فحشا در جامعه اسلامى و جهان گسترش مي يابد، با انواع فشارهاى سياسى و مشكلات در راه پذيرش حق و ايمان مواجهه مي شوند و با انواع شبهات در وجود امام زمان(عج) روبرو مي شوند.

مقصود از «نيابت عامه» اين است كه امام(عج) ضابطه اى كلى معرفی کند تا در هر عصر، فرد شاخصى كه آن ضابطه از همه جهات و در همه ابعاد بر او صدق كند نايب امام(عج) شناخته شود و در جامعه نماينده او گردد و آن شخص همان فقيه جامع شرايط است.

با رحلت امام حسن عسکری(ع) در سال 260، غیبت صغری شروع شد و تا رحلت آخرین نایب امام زمان(ع) در سال 329 ادامه داشت و پس از آن غیبت کبری آغاز گردید. در دوره غیبت صغری، امام زمان(ع) از طریق چهار نفر نایبان خاص خودش به نام های «عثمان بن سعید عمری»، «محمد بن عثمان عمری‌»، «حسین بن روح‌» و «علی بن محمد سمری» با شیعیان در ارتباط بود و امور آنان را حلّ و فصل می کرد، که این امور، علاوه بر مسائل مالی، شامل مسائل عقیدتی و فقهی نیز می شد.

امام زمان(عج) به جز چهار سفير معروف، وكلايى نيز داشته اند كه در اطراف ممالك اسلامى انجام وظيفه مي كردند. تفاوت ميان آنها اين بود كه سفير با امام زمان(عج) مواجهه مستقيم داشت؛ اما وكلا اين چنين نبوده اند. همچنین مسئوليت سفير عمومى بود و شامل تمام شيعيان مى شد؛ ولى مسئوليت وكلا در محدوده منطقه خودشان بود.

نقش سفير امام زمان(عج) در صدور «توقيعات»، رساندن نامه سائل به دست امام(عج) و بردن جواب آن براي سائل بوده است. به تعبير ديگر، سفير حضرت، واسطه در ايجاد «توقيعات» بوده است.

بر طبق روايات، مدت زمان «خروج توقيع» از طرف امام زمان(عج)، متفاوت بوده است؛ گاه دو يا سه روز و گاه چند ساعت طول كشيده و گاهي هنوز مُركَّب بر روى كاغذ خشك نشده جواب آمده است. در برخي موارد نيز به مجرد خطور سؤال در ذهنِ شخص، جواب بر روى كاغذ مكتوب بوده است.

از مجموعه روايات استفاده مى شود كه برخى «توقيعات» به خط خود حضرت مهدي(عج) و برخى نيز به خط سفرا و با دستور امام زمان(عج) بوده است. به گفته ابو نصر هبة الله، توقيعات صاحب الامر(عج) به همان خطى كه در زمان امام حسن عسكرى(ع) صادر مى شد به وسيله عثمان بن سعيد و محمد بن عثمان براى شيعيان صادر گشته است.