قرامطه 5 مطلب

مهمترین منابع درباره قرامطه

مهمترین منابع درباره قرامطه کدامند؟

تاریخ قرامطه در تاریخ طبرى، مروج الذهب مسعودى، تاریخ ثابت بن سنان، نهایة الارب نویرى، سیاست نامه نظام الملک و المنتظم ابن جوزى، آمده است. سهیل زکار نیز کتاب الجامع فى اخبار القرامطه فى الاحساء، الشام، العراق و الیمن نوشته است. برناد لوئیس در تاریخ اسماعیلیان به قرامطه بحرین پرداخته و از نظام اجتماعى آنها بحث کرده است. کتابهایی مثل: القرامطه بین الالتزام و الانکار، القرامطه بین المدّ و الجزر، القرامطه، القرمطیّه بین الدین و الثوره و نهضت قرامطه، براى مطالعه مفید است.

رواج قرامطه در یمن

قرامطه چگونه در یمن رواج یافت؟

منصورالیمن (ابن حوشب) به همراه دوستش على بن فضل جیشانى در سال 266 تا 268 در یمن به تبلیغ کیش اسماعیلیه پرداخته و توانستند مناطقى از آنجا را به تصرف خویش درآورده و شهر صنعا را مقرّ خود قرار دهند.

آغاز و سرانجام قرامطه

قرامطه چگونه ظاهر شد و سرانجام آن چه شد؟

از سال 160 هـ ق، قرامطه با تبلیغ به مهدویت محمد بن اسماعیل توسط حمدان بن اشعث قرمط ظهور کرد. آنها در سلمیّه شام مرکز دعوت تشکیل دادند و تبلیغ اسماعیلیه در شام و بحرین و ایران و شمال آفریقا گسترش پیدا کرد و از آنجا که عباسیان به شورش زنجیان مشغول بودند قرامطه توسعه یافت تا اینکه معتضد عباسی آنها را سرکوب کرد.

سرانجام قرامطه بحرین

سرانجام قرامطه بحرین چه شد؟

ابوسعید جنّابى که از طرف عبدان برای تبلیغ اسماعیلیه به بحرین رفته بود در سال 286 ق بر آنجا مسلط شد و حکومت قرامطه بحرین را تشکیل داد. پس از او پسر بزرگش سعید و سپس ابوطاهر طبق سفارش ابوسعید حکومت کردند. ابوطاهر در سال 317 ق به مکّه لشگر کشید و بى رحمانه به کشتار حاجیان در مکه پرداخت و کشتگان را در چاه زمزم ریخت. حجرالاسود، پرده هاى کعبه و درب آن را کنده و با خود به لحساء برد. ابوطاهر در سال 332 هـ به مرض آبله درگذشت. با مرگ او قرامطه بحرین شکوه خود را از دست داد.

قرامطه در ایران

قرامطه، چگونه در ایران رواج یافت و سرانجام آن چه شد؟

اولین بار خلف حلاج و پسرش احمد در ری به تبلیغ قائمیت محمد بن اسماعیل پرداختند اما کارى از پیش نبردند. سپس مردى به نام غیاث، امیرحسین مروزى حاکم قدرتمند مرورود را به کیش اسماعیلى درآورد. پس از او ابوحاتم رازی حاکم ری و آل زیار در شمال ایران را به کیش اسماعیلى در آورد. نسفی هم در خراسان امیر نصر دوم سامانی را وارد مذهب اسماعیلیه کرد. در ادامه ابویعقوب سجستانى رهبر قرامطه رى شد و بعد از سالها تبلیغ مهدویت محمد بن اسماعیل با تلاش المعزّلدین الله به فاطمیان پیوست و پرونده قرمطیان در ایران بسته شد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال علي (عليه السلام):

جَعَلَهُ سُبْحَانَهُ لِلاِْسْلامِ عَلَماً وَ لِلْعَائِذِينَ حَرَماً

خداوند حجّ و کعبه را نشان و پرچمى براى اسلام قرار داد و براى پناه آورندگان، آنجا را خانه امن ساخت

وسائل الشيعة: 11/15