سوره جمعه
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا نُودِیَ لِلصَّلاةِ مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِکْرِ اللّهِ وَ ذَرُوا الْبَیْعَ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ
فَإِذا قُضِیَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِی الاَْرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللّهِ وَ اذْکُرُوا اللّهَ کَثِیراً لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ
وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَیْها وَ تَرَکُوکَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللّهِ خَیْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللّهُ خَیْرُ الرّازِقِینَ
اى کسانى که ایمان آورده اید! هنگامى که براى نماز روز جمعه اذان گفته شود، به سوى ذکر خدا بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این براى شما بهتر است اگرمى دانستید!
و هنگامى که نماز پایان گرفت (شما آزادید) در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا بطلبید، و خدا را بسیار یاد کنید شاید رستگار شوید!
هنگامى که آنها تجارت یا سرگرمى و لهوى را ببینند پراکنده مى شوند و به سوى آن مى روند و تو را ایستاده به حال خود رها مى کنند; بگو: «آنچه نزد خداست بهتر از لهو و تجارت است، و خداوند بهترین روزى دهندگان است»!
در شأن نزول این آیات، یا خصوص آیه «وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً» روایات مختلفى نقل شده که، همه آنها از این معنى خبر مى دهد: در یکى از سال ها که مردم «مدینه» گرفتار خشکسالى، گرسنگى و افزایش نرخ اجناس شده بودند، «دحیه» با کاروانى از «شام» فرا رسید و با خود مواد غذائى آورده بود، و این در روز «جمعه» بود و پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشغول خطبه «نماز جمعه».
طبق معمول، براى اعلام ورود کاروان طبل زدند و حتى بعضى دیگر آلات موسیقى را نواختند، مردم، با سرعت خود را به بازار رساندند.
مسلمانانى که در مسجد براى نماز اجتماع کرده بودند، خطبه را رها کرده و براى تأمین نیازهاى خود به سوى بازار شتافتند، تنها دوازده مرد و یک زن در مسجد باقى ماندند (آیه نازل شد و آنها را سخت مذمت کرد) پیامبر(صلى الله علیه وآله)فرمود: اگر این گروه اندک هم مى رفتند از آسمان سنگ بر آنها مى بارید.
* * *
