وَ لَوْ بَسَطَ اللّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِى الاَْرْضِ وَ لکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَر ما یَشاءُ إِنَّهُ بِعِبادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ

هر گاه خداوند روزى را براى بندگانش وسعت بخشد، در زمین طغیان و ستم مى کنند; از این رو به مقدارى که مى خواهد (و مصلحت مى داند) نازل مى کند، که نسبت به بندگانش آگاه و بیناست!

از «خباب بن ارت» صحابى معروف، نقل شده که این آیه درباره ما نازل شد، و این به خاطر آن بود، که ما به اموال فراوان طوایف «بنى قریظه» و «بنى نظیر» و «بنى قینقاع» از یهود نظر افکندیم، و آرزو داشتیم که اى کاش ما هم چنین اموالى داشتیم، آیه نازل شد و به ما هشدار داد که اگر خداوند روزى را براى بندگانش گسترده کند، طغیان خواهند کرد.(1)

در «تفسیر درّ المنثور» حدیث دیگرى نقل شده، و آن این که: این آیه در مورد اصحاب «صفه» نازل گردید، چرا که آنها آرزو داشتند دنیایشان رو به راه شود.(2)

(درباره اصحاب صفه و این که آنها چه کسانى بودند شرحى در پایان این آیات به خواست خدا خواهیم داشت).

1. «تفسیر کبیر فخر رازى»، ج 27، ص171 و «تفسیر ابوالفتوح رازى»، (ذیل آیات مورد بحث); «قرطبى»، ج 16، ص27 .

2. «درّ المنثور» این حدیث را از «حاکم» و «بیهقى» و «ابو نعیم» نقل کرده است (ح 6، ص8); «قرطبى»،
ج 16، ص27 .