أَ وَ لَمْ یَتَفَکَّرُوا ما بِصاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّة إِنْ هُوَ إِلاّ نَذیرٌ مُبینٌ
آیا فکر نکردند که همنشین آنها (پیامبر) هیچ گونه (اثرى از) جنون ندارد؟! او فقط بیم دهنده آشکارى است.
مفسران اسلامى چنین نقل کرده اند: پیامبر(صلى الله علیه وآله) هنگامى که در «مکّه» بود، شبى بر کوه صفا بر آمد و مردم را به سوى توحید و یکتاپرستى دعوت نمود، مخصوصاً تمامى طوائف قریش را صدا زد و آنها را از مجازات الهى برحذر داشت، تا مقدار زیادى از شب گذشت، بت پرستان «مکّه» گفتند: اِنَّ صاحِبَنا قَدْ جُنَّ باتَ لَیْلاً یَصُوتُ اِلَى الصَّباحِ!:
«رفیق ما دیوانه شده، از شب تا صبح نعره مى کشید»! در این موقع آیه فوق نازل شد و به آنها در این زمینه پاسخ دندان شکنى داد.(1)
با این که آیه شأن نزول خاصى دارد، در عین حال چون دعوت به شناخت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و هدف آفرینش و آمادگى براى زندگى دیگر مى کند، با بحث هاى گذشته که پیرامون «گروه دوزخى و بهشتى» سخن مى گفت، پیوند روشنى دارد.
* * *
1. «مجمع البیان»، ذیل آیه مورد بحث; «بحار الانوار»، ج 9، ص95 ; «درّ المنثور»، ج 3، ص149.