سوره زمر
وَ الَّذِینَ اجْتَنَبُوا الطّاغُوتَ أَنْ یَعْبُدُوها وَ أَنابُوا إِلَى اللّهِ لَهُمُ الْبُشْرى فَبَشِّرْ عِبادِ
الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِکَ الَّذِینَ هَداهُمُ اللّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الاَْلْبابِ
أَ فَمَنْ حَقَّ عَلَیْهِ کَلِمَةُ الْعَذابِ أَ فَأَنْتَ تُنْقِذُ مَنْ فِی النّارِ
لکِنِ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ غُرَفٌ مِنْ فَوْقِها غُرَفٌ مَبْنِیَّةٌ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهارُ وَعْدَ اللّهِ لایُخْلِفُ اللّهُ الْمِیعادَ
و کسانى که از عبادت طاغوت پرهیز کردند و به سوى خداوند بازگشتند، بشارت از آنِ آنها است; پس بندگان مرا بشارت ده!
همان کسانى که سخنان را مى شنوند و از نیکوترین آنها پیروى مى کنند; آنان کسانى هستند که خدا هدایتشان کرده، و آنها خردمندانند.
آیا تو مى توانى کسى را که فرمان عذاب درباره او قطعى شده رهائى بخشى؟! آیا تو مى توانى کسى را که در درون آتش است برگیرى و نجات دهى؟!
ولى آنها که تقواى الهى پیشه کردند، غرفه هائى در بهشت دارند که بر فراز آنهاغرفه هاى دیگرى بنا شده و از زیر آنها نهرها جارى است. این وعده الهى است، و خداوند در وعده خود تخلّف نمى کند!
جمعى از مفسران، شأن نزول هائى براى آیات فوق، ذکر کرده اند از جمله این که گفته اند: آیه «وَ الَّذِینَ اجْتَنَبُوا الطّاغُوتَ...» و آیه بعد از آن درباره سه نفر وارد شده که در عصر جاهلیت (تسلیم غوغاى مشرکان در آن محیط آلوده نشدند و) مى گفتند: «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه» آنها «سلمان فارسى»، «ابوذر غفارى» و «زید بن عمرو» بودند.
و در بعضى از روایات، به جاى «زید بن عمرو»، «سعید بن زید» آمده است.
بعضى نیز گفته اند: آیه «أَ فَمَنْ حَقَّ عَلَیْهِ کَلِمَةُ الْعَذابِ...» در مورد «ابوجهل» و مانند او نازل شده است.
ولى بعید نیست که اینها از قبیل شأن نزول مصطلح نبوده باشد، بلکه از قبیل تطبیق آیه بر مصادیق واضح است.
* * *
