قُلْ لِلَّذینَ کَفَرُوا سَتُغْلَبُونَ وَ تُحْشَرُونَ إِلى جَهَنَّمَ وَ بِئْسَ الْمِهادُ
به آنها که کافر شدند بگو: (از پیروزى خود در جنگ اُحُد، شاد نباشید!) به زودى مغلوب خواهید شد; و (سپس در رستاخیز) به سوى جهنم، محشور خواهید شد. وچه بد جایگاهى است»!
پس از «جنگ بدر» و پیروزى مسلمانان، جمعى از یهود گفتند: آن پیامبر امى که ما وصف او را در کتاب دینى خود (تورات) خوانده ایم که در جنگ مغلوب نمى شود، همین پیغمبر است.
بعضى دیگر گفتند: عجله و شتاب نکنید تا نبرد و واقعه دیگرى واقع شود آن گاه قضاوت کنید.
هنگامى که «جنگ احد» پیش آمد، و ظاهراً به شکست مسلمانان پایان یافت
گفتند: نه، به خدا سوگند آن پیامبرى که در کتاب ما بشارت به آن داده شده این نیست و به دنبال این واقعه، نه تنها مسلمان نشدند، که بر خشونت و فاصله گرفتن از پیامبر و مسلمانان افزودند، حتى پیمانى را که با رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در مورد عدم تعرض داشتند، پیش از پایان مدت نقض کردند.
شصت نفر سوار، به اتفاق «کعب اشرف» به سوى «مکّه» رهسپار شدند و با مشرکان براى مبارزه با اسلام هم پیمان گردیده، به «مدینه» مراجعت کردند.
در این هنگام آیه فوق نازل شد و پاسخ دندان شکنى به آنها داد که نتیجه را در پایان کار حساب کنید و بدانید به زودى همگى مغلوب خواهید شد.(1)
* * *
1. «مجمع البیان»، ذیل آیه مورد بحث; «بحار الانوار»، ج 19، ص205 و ج 20، ص158; «اسباب نزول الآیات» واحدى نیشابورى، ص62; «زاد المسیر»، ج 1، ص304.